Ex LibrisAlbum

Dianne van Giersbergen – sopraan, frontvrouw en docente – geboren in 1985 te Kasteren (Liempde, tegenwoordig gemeente Boxtel) is vanaf haar vierde verjaardag bezig met zanglessen en zangkoren, waar ze steeds vaker als solozangeres op de voorgrond treedt. Als klein meisje droomt ze al van een carrière als operazangeres. Erg mooi is het interview in het Brabants Dagblad van 2008, net voordat ze mocht optreden tijdens een promconcert van de Gildenbondsharmonie. Nadat ze cum laude is afgestudeerd voor de studie klassieke muziek aan het Artez conservatorium te Arnhem, heeft ze een masteropleiding gedaan waarbij ze zich gespecialiseerd heeft in de crossover van klassiek en metal. Bovengenoemde elementen – klassiek, metal en opera – horen we ook duidelijk terug in haar band Ex Libris. Sinds 2005 heeft van Giersbergen haar stem duidelijk verder ontwikkeld, zodat we de demo “Drawn” en zelfs het debuut “Amygdale” maar even moeten vergeten en ons focussen op dit nieuwe album “Medea”.

Ex Libris is een female fronted metal band – zoals we dit tegenwoordig zo mooi noemen – waar stevige metal geluiden worden overstemd door een soprane vrouwenstem. De muzikale basis van Ex Libris is een metal ritmesectie die wordt gevormd door het stevige drumgeluid van Eelco van der Meer en wordt aangevuld met de heftige basgitaar van Peter den Bakker. Het gitaargeluid van Paul van den Broek is ook duidelijk aanwezig en ook zijn solo’s zijn zeker bewonderingswaardig. Het toetsengeluid van Koen Stam geeft een progressieve touch aan het geheel, waarbij soms – met name bij de instrumentale delen – de vergelijking met Dream Theater te maken valt. Het meest opvallende en ook duidelijk op de voorgrond aanwezig is toch het zeer specifieke stemgeluid van Dianne van Giersbergen.

De stem van Dianne van Giersbergen is zeker uniek te noemen. Ik ben zeker geen kenner van operamuziek, maar haar stem doet me toch denken aan groots opgezette en heroïsche opera’s zoals door Wagner gecomponeerd konden worden. In ons genre zouden we haar kunnen vergelijken met Floor Jansen of Tarja Turunen, maar dan anders. Bij van Gierbergen is het niet alleen haar extreem hoge sopraanstem die opvalt, maar ook haar opera-achtige stemtechnieken. Lang aangehouden zanglijnen waarbij duidelijk veel van haar zangkwaliteiten gevraagd wordt. Haar opleiding werpt duidelijk zijn vruchten af. Een stem waarvan je overigens wel moet houden, want het kan ook te overdreven en te aanwezig overkomen.

Medea is een conceptalbum naar het gelijknamige verhaal uit de Griekse mythologie. Een heel oud verhaal dat overigens heden ten dage nog steeds opgeld doet. Een stel dat trouwt en kinderen krijgt, na een scheiding eindigt dit in een zeer triest einde waarbij één van de ouders de kinderen doodt om wraak te nemen op haar partner. Een vreselijk verhaal dat we jammer genoeg tegenwoordig steeds vaker horen in het nieuws. Het verhaal is al eerder – in 1797 – als opera vertolkt door Luigi Cherubini als Médée. Geen idee of deze opera van Cherubini model heeft gestaan voor het huidige album van Ex Libris, maar ik kan me er wel wat bij voorstellen.

Het album opent meteen heftig met stevige gitaar-riffs en krachtige drums. Na circa 45 seconden begint van Giersbergen het verhaal in te leiden met een bijna verhalende stem. Daarna – als ze de rol van Medea heeft opgepakt – komt haar extreem hoge en opera-achtige stem aan bod. In de intermezzo tussen de zang horen we langere virtuoze gitaarsolo’s. Hoewel de zang hoofdzakelijk op de voorgrond blijft, horen we toch regelmatig dat de overige muzikanten ook aanwezig zijn. In On the Ocean’s Command gaat Paul van den Broek met zijn gitaar het duel aan met van Giersbergen, maar moet het uiteindelijk toch afleggen. Ook op My Dream I Dream – dat overigens een softere, bijna ballad achtige, touch heeft – probeert Eelco van der Meer het met zijn drums maar eens om er bovenuit te komen. Maar de zang overheerst op dit album.

Op Song of Discord horen we Damian Wilson – als Jason – in duet met Dianne van Giersbergen. De vergelijking met “Alchemy” waar Clive Nolan een tweespraak heeft met Agnieszka Swita, komt direct in mij op. Op laatstgenoemd album doet Damian Wilson overigens ook mee. De discussie die beide hoofdpersonages hebben wordt in een gesproken zangstem uitgevoerd, waarbij het duidelijk wordt dat er ruzie is tussen de echtelieden.

Zoals het in een goede opera betaamt, is het slotstuk ook het klapstuk van de voorstelling. Het korte instrumentale nummer A Tale Told… bouwt op een subtiele ontspannen toon de spanning op naar de climax in From Birth to Bloodshed. Een agressief en explosief einde waarbij alle emoties die in het verhaal zijn opgesloten tot uiting worden gebracht.

Ex Libris is uitgegroeid tot een volwassen band en laat met dit tweede album horen dat ze hun plekje kunnen veroveren tussen Nightwish en Epica. Liefhebbers van hoge vrouwenstemmen met een stevig stukje muziek moeten dit album zeker maar eens gaan beluisteren.

Mario van Os