Het derde album van Focus, eenvoudig getiteld “3”, is het eerste album in de wat ik noem ‘gouden bezetting’. Naast Thijs van Leer, Jan Akkerman en Pierre van der Linden horen we nu ook Bert Ruiter op basgitaar.
“3” was het eerste commerciële (album) succes van Focus. Op 2 december 1972 stond het een week op nummer 1 in de toenmalige Hilversum 3 Elpee Top 10, voorganger van de Album Top 100. Focus’ tweede grote hit Sylvia heeft daar ongetwijfeld aan bijgedragen. Sylvia bleek later de grootste internationale hit van Focus. Het nummer werd al in 1968 gecomponeerd met muziek van Thijs van Leer en tekst (!) van Linda van Dyck en was bedoeld voor de theatershow van Ramses Shaffy, waarvan Van Leer toen deel uitmaakte. Beoogde zangeres was Sylvia Alberts, maar zover kwam het nooit. Toen Focus bezig was met de voorbereidingen voor het album “3” maakte Van Leer er een instrumentaal nummer van. Hij gaf het de titel Sylvia, vernoemd naar de zangeres die het nummer nooit zong. Het grote internationale succes en de waardering van Sylvia kwamen pas later, na een optreden van Focus in het Engelse programma The Old Grey Whistle Test. Het nummer reikte tot nummer vier in de Engelse charts en nummer 89 in de Amerikaanse Billboard Top 100.
Op het album prijkt ook Focus’ eerste grote hit, House Of The King, geschreven door Jan Akkerman. Het nummer werd vlak na “3” als single uitgebracht en staat niet op de eerste persing van de (dubbel) elpee. Het nummer viel op doordat de melodielijn op fluit gespeeld werd. Op latere versies van “3” staat dit nummer wel.
Met genoemde twee blikvangers zou je de andere nummers op dit album haast vergeten. En dat is geenszins de bedoeling. Twee daarvan zijn de epische Answers? Questions! Questions? Answers! en het uit twee delen bestaande Anonymous Two. Ze klokken respectievelijk veertien en maar liefst 27 minuten. Eerstgenoemde, geschreven door Jan Akkerman en Bert Ruiter, staat bol van de jazzinvloeden en laat een groep horen die toen al wars was van heilige huisjes. Je hoort onder meer lange stukken op fluit.
Het andere epische nummer is Anonymous Two. Het langste wat Focus ooit componeerde. Omdat het nummer destijds niet op één kant van een elpee paste, werd een knip aangebracht, net voor de lange drumsolo van Pierre van der Linden. Alle bandleden etaleren zich in dit nummer met lange solo’s, wat toen al uiterst controversieel was. Het nummer heeft een hoog jam-gehalte, afkomstig van ideeën op het eerste Focus-album. Nummers als deze en de vele die later volgden, maakten Focus uniek.
Verder valt het nummer Elspeth Of Nottingham op. Jan Akkerman schreef het klassiek/middeleeuws getinte nummer tijdens zijn vakantie in 1967 en speelt het op luit. Hij kwam in aanraking met dat instrument tijdens diezelfde vakantie, wat hem ertoe bracht er zelf op te leren spelen.
Waar Focus op hun eerste twee albums, mede door een wisselende bezetting, zoekende was naar een eigen geluid, krijgt dat o zo herkenbare geluid op dit album gestalte.