De leden van de New Yorkse groep Frogg Café mogen zich gelukkig prijzen met hun buitengewoon veelzijdige bezetting; doordat de componisten kunnen beschikken over zeer bekwame gitaristen, violisten, cellisten, slagwerkers, koperblazers, toetsenisten en zangers, allemaal binnen dezelfde groep van vijf mannen, heeft de groep een bijzonder breed geluid. Dat is ook nodig om de muziek van hoofdcomponist, zanger, toetsenist en blazer Nick Lieto te kunnen spelen. Zijn composities verkennen de raakvlakken tussen prog, jazz-rock en moderne klassieke muziek en zijn daarmee bepaald niet makkelijk.
Lieto verstopt zijn muzikale achtergrond niet: al bij eerste beluistering dringen zich een aantal namen op: Kansas, Frank Zappa, Gentle Giant, John Coltrane, Echolyn, Yes en componisten uit de moderne klassieke muziek als Ives, Stravinsky en Copland. Tijdens de eerste nummers is vooral de vergelijking met Kansas onvermijdelijk, later nemen de meer avant-garde georiënteerde referenties de overhand. Frogg Café bestaat uit conservatoriummuzikanten en dat blijkt niet alleen uit de instrumentbeheersing, het openbaart zich ook in de experimenten met toonsoorten en ritmes. Alleen in het langste nummer, Abyss Of Dissension, vliegt de band naar mijn smaak wat uit de bocht: het nummer is een soort operette over de overgang naar het dodenrijk die wordt ontsierd door te lange gitaarsolo’s en rare operazang. Het is dan ook het enige nummer dat niet door Lieto, maar door bassist Sussman werd geschreven.
In het merendeel van Lieto’s composities weet hij de grens tussen toegankelijke muziek en onbegrijpelijke moeilijkdoenerij goed te bewaren. Het resultaat is een erg sterke plaat waarop heel veel te genieten valt. Voor mij zijn vooral de momenten waarop – ogenschijnlijk vanuit het niets – kopersolo’s beginnen grote verrassingen. Het moment in het titelnummer waarop de trombone invalt alleen maakt de plaat al de moeite waard. Daarnaast kennen de nummers doordachte arrangementen, lekkere ritmes, schitterende zanglijnen en muzikaal vuurwerk.
De plaat opent met een bijzonder aardige Kansaskloon, Eternal Optimist en wordt daarna alleen maar sterker. Samen met eerder genoemd titelnummer en Reluctant Observer lijkt Eternal Optimist een soort drieluik te vormen, al was het maar omdat de term ‘Observer Of Time’ herhaaldelijk voorkomt, maar de tekst is te hermetisch om ook daar een verband te ontdekken. Het zijn in elk geval heel fraaie composities, maar dat geldt eigenlijk ook voor No Regrets, dat een lager tempo kent en voor het briljante You’re Still Sleeping, waarin Lieto op virtuoze manier Gentle Giant- en Zappa-rock kruist met latin-jazz.
Resign en Release vallen een beetje uit de toon, het eerste stuk omdat het zo kort is, het tweede omdat het een modern klassiek stukje kamermuziek is dat de meeste progfans op de zenuwen zal werken. Echter: als je er voor open staat hoor je onalledaagse, knappe muziek.
De plaat kent eigenlijk geen enkel echt slecht moment, al valt er wel het een en ander aan te merken op de soms wat zwakke zang van Lieto of het eentonige gitaargeluid van Steve Uh. Dat soort minpuntjes doet echter niets af aan de onvergelijkbare klasse van deze derde studioplaat van Frogg Café, een plaat die vooralsnog hoog in mijn top 10 voor 2005 zal eindigen. Niet voor iedereen, maar voor de liefhebbers een lekkere kluif. In een tijd waarin bijna geen cd’s meer verkocht worden, is het goed dat er nog labels en bands zijn die dit soort muziek aandurven.
Erik Groeneweg