GalahadAlbum

Zo mooi als het meisje op de voorkant van de hoes, maar ook zo ongrijpbaar. Dát is in het kort de voornaamste conclusie van deze recensie van “Sleepers”, het onbegrepen meesterwerk van Galahad uit 1995. De cd is pas opnieuw uitgebracht en voorzien van een bonustrack, dus het is rap tijd eens mijn licht te laten schijnen op deze ‘vergeten’ klassieker.

De neoprog, want in deze subgenre moeten we Galahad toch achteloos plaatsen, is nu nooit echt een substroming geweest die zich kenmerkte door vernieuwing en experiment. Galahad is daarin altijd een uitzondering geweest. In dat opzicht is “Sleepers” het startsein voor de volgende platen, de nog veel meer vrijgevochten “Following Ghosts” (1999) en het absurd experimentele “Year Zero” (2002). Alhoewel ook deze twee platen, alsmede het nog erg Marillion-georiënteerde debuut “Nothing Is Written” hun schare fans kennen, meen ik toch dat “Sleepers” de beste van de vier is. “Sleepers” vertoont een warme mengeling van snedige popsongs en lange, symfonische nummers van de hoogste kwaliteit. Binnen die nummers experimenteren de leden al veelvuldig, zoals we zo zullen zien, maar de plaat wint het van de andere door een klassieke insteek die men hier kiest.

De voornaamste kracht van de band is toch wel zanger Stuart Nicholson, met zijn zoetgevooisde, doch ook erg krachtige stem, die wat van Peter Nicholls (IQ) wegheeft, maar dan veel beter. Hij kan veel met zijn stem, zet rare stemmetjes op zoals in Sleepers en weet de plaat met zijn stem veel warmte te geven. Toch moeten we ook gitarist Roy Keyworth niet vergeten, die de plaat met zijn thema’s en solo’s zoveel meer geeft dan op basis van de liedjes zelf te zeggen is. De composities zijn goed, met lekkere refreinen en mooie thema’s, maar het is juist de uitwerking ervan die de plaat de glans geeft die hij verdient. Dat is bijvoorbeeld bij het openingsnummer Sleepers het geval. Het is een lang nummer dat langzaam op gang komt, maar een enorm hoogtepunt kent waarin de gitaarsolo van Keyworth het meeste opvalt.

Ook de hele band als zodanig kan een nummer een extra dimensie geven. Een goed voorbeeld hiervan is Live And Learn, dat begint als een normaal, zij het lekker klinkend popliedje en dan een soort coda kent waarin een nieuw thema tot een verrassend sterke en opzwepende melodie verwordt. De productie is overigens van zeer hoog niveau, alhoewel ik “Sleepers” persoonlijk wat te dunnetjes vind klinken. Behalve het opnieuw uitbrengen met bonusnummer, wat ik zeer prijs, had een remaster ook wel op zijn plaats geweest.

De wonderschone ballade Julia Anne en het grappige Dentist Song (je ziet jezelf helemaal in de tandartsstoel zitten), dienen als lucht tussen de twee zwaargewichten eromheen. Ook het vlotte, maar ook erg aanstekelijke Before, After And Beyond geldt als opmaat naar het superangstige Exorcising Demons. Persoonlijk vind ik Middleground het zwakste nummer van de plaat, een nietszeggend liedje. Maar ook het waarschijnlijk vriendelijk bedoelde bonusnummer Suffering In Silence had van mij weggelaten mogen worden. U ziet het, bij Progwereld is geen plaat perfect.

De twee prachtig samengestelde gedeelten van de plaat, een soort kant A en B, worden door het lieve en korte Pictures Of Bliss voorzien van een soort interlude.

Zoals ik al min of meer heb laten doorschemeren, kent ook het tweede deel twee zwaargewichten, maar van een heel ander kaliber dan Sleepers en Live And Learn.

Exorcising Demons is het spooknummer van de plaat en begint heel zachtjes als Stu met zijn prachtige stemgeluid langzaam een sfeertje creëert, dat pas rond de vijf minuten middels een briljant basloopje zijn kracht krijgt en het ongemakkelijke gevoel van het nummer nog onprettiger laat aanvoelen. Het ritme waarop het nummer stoelt is moeilijk. Toch klinkt het nummer op een spaarzame manier lekker. Als Stu dan uitschreeuwt “Excorcising Demons!” lopen de rillingen je over het lijf. Prachtig!

Met het schone Amaranth, dat doorspekt is met prachtig gitaarwerk, staat Galahad aan de drempel van de experimenten en zelfs de dance-invloeden, die de komende twee platen van de groep zouden sieren. Je mag ervan denken wat je wilt, ik vind het – als overigens groot dance-liefhebber – zeer binnen de stijl van Galahad passen.

“Sleepers” is misschien wel een erg goed gekozen titel. Het betreft één van de beste symfonische rockalbums van de jaren negentig, maar de schare liefhebbers leert het pas laat kennen. Hoe noemen we dat binnen de filmwereld ook alweer? Juist, een sleeper.

Markwin Meeuws