In mechanisch opzicht zijn alle gebeurtenissen in het universum het logische gevolg van een voorgaande gebeurtenis. Dit betekent, dat met voldoende informatie je in staat moet zijn het verleden en de toekomst te berekenen en dat is wat Molok doet. De uitvinder van Molok vernoemt zijn machine naar de Bijbelse demon in wiens kaken kinderen werden geofferd. Zijn machine vermorzelt weliswaar geen kinderen, maar getallen (als in ‘Number Cruncher’). Tijdens Zonnewende start de uitvinder Molok, die snel een soort intelligentie ontwikkelt tijdens zijn race door de geschiedenis, waarbij hij zijn eigen evolutie ondergaat.
Pfff, hallo Progwereldlezer! Bent u daar nog? Begrijpt u wat Gazpacho op zijn website probeert te vertellen over het concept van zijn nieuwe album “Molok”? En dan heb ik het verhaal van religie en aanbeden stenen gemakshalve maar even weggelaten. Het is in elk geval iets, waar je ruim je fantasie in kwijt kunt, maar uw recensent kan er echt geen chocolade van maken. De teksten meelezen tijdens het beluisteren bood ook geen soelaas. Die teksten zijn nogal poëtisch van aard en bieden een glimp van het intellect van de componist: een penseelstreek, die de sfeer van het schilderij versterkt, verbindingen maakt met de muziek, zonder dat je echt er de vinger op kunt leggen waar dan precies en desalniettemin soms toch weet te ontroeren.
Over “Molok” wil de band verder nog kwijt dat het hele album continue is gefocust op het idee dat zonder (een) God om ons de weg te wijzen de mensheid onzeker is over de zin van het leven. En dat we erg eenzaam zijn in het Universum, terwijl we de leegte proberen te vullen met van alles en nog wat zonder steun van een dergelijke gids.
Verder wordt er wat flauw gedaan over een poging met “Molok” de wereld te vernietigen, door tijdens afspelen aan het eind van het album een willekeurige code te laten genereren door de software in cd-spelers. Als dat nummer overeenkomt met actuele positie van alle elektronen in het universum zou dit, technisch gezien, tot algehele vernietiging kunnen leiden. Baarlijke nonsens, waar niemand op zit te wachten. Bovendien streamt een steeds groter deel van de muziekliefhebbers, om er ook van mijn kant nog maar eens een onzinnige opmerking tegenaan te gooien. Mij ontgaan dit soort publiciteitspogingen in elk geval volledig.
Hoe dan ook, kennelijk hadden de Noormannen van Gazpacho al deze cryptiek nodig om hun creativiteit te voeden om tot dit album te komen. En mensen, voor mijn part beginnen ze volgende keer over Loki en Baldr; het maakt mij niet uit, als ze dan weer met een album komen van het kaliber als nu het geval is.
Zetten onze Noorse vrienden met “Molok” nieuwe stappen? Ik vind van wel, al moet je die niet zo zeer zoeken in de muzikale koers (gelukkig!), maar zeker wel in de emotionele kwaliteit van de composities. De heren weten mij op dit album een paar keer goed te raken…
“Molok” start Park Bench met donkere drums en fluitgeluidjes en je voelt gelijk de verwachting in de lucht hangen: er gaat iets gebeuren! Jan-Henrik Ohme begint te zingen, rustige pianoakkoorden en de rest van de band komt er in. Al met al een ingetogen start met viool gevolgd door een zwaardere inzet met drums. Die ingrediënten vormen een prachtige verdere opbouw met meer bombast, lekker! En dan doet Gazpacho waar ze goed in is, ze schakelt terug met een kerkorgelachtig intermezzo en een soort kerstkoortje, waarna het opnieuw losbarst. Mooie functionele en verrijkende overgangen, die nergens storen of geforceerd aandoen, maar op momenten ontroerend werken.
Weer wordt er gas teruggenomen en lopen we naadloos The Master’s Voice binnen. Het heerlijke sfeervolle koortje blijft nog even en wordt er verder gebouwd aan wat komen gaat. Na een lekkere eruptie en een sfeervol piano slotakkoord volgt het zwakke Bela Kiss met Balkan accentjes, Queen-achtige wendingen en klinkt Jan-Henrik Ohme mij een beetje teveel als Radiohead. Nou ben ik enigszins allergisch voor deze bands, dus daarmee is Bela Kiss voor mij een van de zwakste momenten van “Molok”.
Bela Kiss heeft met dat zwakke moment wel een functie: het laat het daarop volgende Know Your Time in alle pracht stralen. Schitterend opgebouwd met op het eind briljant gitaarwerk, een mooi contrasterende viool en gaat het geheel over in Choir Of Ancestors. Hier duiken ineens vocalen op die aan Tori Amos doen denken met alweer geweldig gitaarwerk van Jon-Arne Vilbo, die zich opnieuw laat gelden. Know Your Time en Choir Of Ancestors vormen daarmee voor mij het absolute hoogtepunt van “Molok”. Deze vroegtijdige artistieke ejaculatie heeft wel tot gevolg dat de resterende vier tracks wat ondergesneeuwd raken. Behalve Algorithm (met een quasi oosters motiefje) zijn deze goed genietbaar, maar hangen ze op deze plek ‘wat in de lucht’. Dat mag de pret echter niet drukken. Samenvattend: Ik vind “Molok” een prachtplaat, waarop het Noorse zestal weer muzikale emo-meters maakt!