Gentle GiantAlbum

ergens in 2009…

interviewer: Dag heren Schulman, Minnear, Green, Weathers en eh.. Schulman. Ga zitten! Ik heb na al die jaren wel wat vragen voor u!

“Interview” uit 1976 had de laatste Gentle Giant mogen zijn, wat mij betreft. De reden is dat de platen daarna niet noemenswaardig zijn, of belachelijk slecht, maar ook omdat op “Interview”, naar mijn mening, de groep pas wérkelijk grip krijgt op zijn geheel eigen, eigenwijze stijl van symfonische rock, en die middels zeven voortreffelijke composities helder op de plaat weet te krijgen. Hoewel de plaat niets toevoegt aan de zeven voorafgaande werken, en feitelijk een herhalingsoefening betreft, behoort het tot één van mijn persoonlijke favorieten.

interviewer: Hebben jullie nou écht zo’n hekel aan het praten over de muziek van Gentle Giant dat jullie er maar een hele pláát aan gewijd hebben?

Het thema van de plaat is eigenlijk het verloop van de groep zelf: het is haast een mini-biografie, je krijgt inzicht in het wel en wee van een groep die slechts moeizaam een (iets) groter publiek aan zich weet te binden. Tussen de nummers door hoor je een nagespeeld interview, met als grootste hilariteit als de interviewer vraagt wat voor stijl de band nu precies speelt, waarna alle groepsleden dwars door elkaar beginnen te praten, als om aan te geven hoe moeilijk het omschrijven van het bandgeluid precies is. Briljant gevonden!

interviewer: Nee, ik wil van één van jullie antwoord! Ga nou niet wéér allemaal tegelijkertijd ouwehoeren!

Een terugkerend thema in het werk van Gentle Giant is hun ‘jig-saw’-achtige songstructuur. Begonnen met Knots op “Octopus” kent bijna elke studioplaat van de Engelse groep wel zo’n a capella-achtig nummer, waarbij de verschillende zangers op een haast wiskundige manier een soort van wisselzang tentoonstellen. Ongetwijfeld zullen muziekleraren en andere wijsneuzen instemmend knikken bij het horen van zulke knappe muziek, maar het is ook gewoon mooi en leuk om te horen. Op “Interview” hebben we Design, dat haast mag gelden als de raarste van deze experimenten; vooral aan het einde van het nummer vliegt de compositie met gebruik van véél percussie haast de bocht uit. Waarna het zenuwachtige Another Show tekstueel het thema van de band-op-toernee weer listig oppakt.

interviewer: Tjonge, gaat u toch weer zitten! Er is ook geen interview met u te doen ook. Zeker kwestie van slechte timing? Geef m’n microfoon terug!

Alle elementen die de muziek van Gentle Giant zo gewaardeerd weten, vinden we terug op “Interview”. Vooral de dynamische ontwikkeling krijgt in zowel Empty City (telkens in het refrein verandert het tempo) als in de weergaloze afsluiter I Lost My Head (halverwege kent het nummer een krachtige dynamische overgang) volop de ruimte. Ook het titelnummer Interview, waar het thema van de plaat het meest duidelijk wordt gemaakt, is daarvan een goed voorbeeld. Telkens lijkt de groep een heerlijke melodie bewust in stukken te hakken, om in het midden van het nummer zelfs te ontaarden in ondefinieerbaar geneuzel, en dat alles zonder de kracht van het liedje werkelijk aan te tasten.

interviewer: Niet weggaan! Blijf toch! We kunnen niet zonder jullie! “Interview” mág de laatste plaat niet zijn!

Toch klinkt in “Interview” ook een zekere vermoeidheid door. Als in Timing de viool- en gitaarthema’s elkaar maar lijken te blijven volgen, bekruipt toch het angstige gevoel: dit mag dan wel de algemeen verkondigde laatste goeie Gentle Giant-plaat zijn, de groep kon niet anders dan veranderen. Of uit elkaar gaan. Uiteindelijk koos men na drie armzalige pogingen de richting te doen veranderen, voor dat laatste. Daardoor is wat mij betreft na “Interview” alleen de liveplaat “Playing The Fool” nog aanrakingswaardig. Maar wat een erfenis laten de heren na!

Aanvulling bij EMI-heruitgave 2012

Ergens in 2012…

interviewer: Leuk dat we elkaar na al die jaren weer even spreken! Is er iets wat jullie kunnen aanvullen?

Wie zoekt, vindt wat. De afdeling ‘gevonden voorwerpen’ op het EMI-hoofdkantoor vond van zowel “Free Hand” als “In’terview” een stoffige bandopname met daarop de originele quadrafonische mix van beide platen. Een goede gelegenheid beide platen voor de zoveelste keer uit te geven, zodat we nu van beide een 4.1 surround-Mix, maar ook een complete geremixte stereo-uitgave kunnen verwelkomen.

Dat is heel welkom in het geval van “In’terview”. Het moge dan de laatste van de goeie Gentle Giant-platen zijn in een lange rij, het is tevens het stiefkindje van de verzameling. In retrospect is het weliswaar een sterke plaat, maar tevens is duidelijk dat de formule is uitgewerkt.

Toch is juist “In’terview” een lust voor het oor in surround, niet in de laatste plaat vanwege de grappige interviews tussendoor. Maar ook Design is grappig vanwege de verschillende stemmen in deze puzzelsong. Omdat de quadrafonische techniek in de jaren ’70 behoorlijk nieuw en ‘speelgoed’ was, heeft men zich uitgeleefd met name de percussiegedeelten over alle boxen te verspreiden. Dat is heel leuk ten tijde van Give It Back, waarbij het marimba-gedeelte ineens achter je plaatsvindt. Maar ook de studio-mix is een aanzienlijke verbetering, waardoor “In’terview” ineens klinkt alsof het gisteren is opgenomen.

Nu maar hopen dat de rest ook gevonden wordt, of dat iemand zo creatief is de rest ook in surround te mixen. De discografie van Gentle Giant verdient het.

Markwin Meeuws

Aanvulling bij de 2023 Steven Wilson Remix (Chrysalis Records)

Na de 4.1 Surround-Mix en complete geremixte stereo-uitgave uit 2012 heeft fenomeen Steven Wilson in 2023 zijn tanden in “Interview” gezet. Wilson is al lang fan van Gentle Giant en noemt hen een van de inspiratiebronnen van zijn band Porcupine Tree.

Wilson heeft “Interview” geremixed in Dolby Atmos en 5.1 surround sound. Zijn ongelofelijke gevoel voor detail, het grote respect voor het bronmateriaal en het uitgekiende toonbereik zorgen ervoor dat dit album zo fris klinkt als het origineel. Alle details en in het bijzonder de zo karakteristieke samenzang van het gezelschap komen kraakhelder door. Een lust voor het oor, vooral voor de fijnproevers.

“Interview (2023 Steven Wilson Remix)” is via Chrysalis Records uiteraard verkrijgbaar op ‘gewone’ cd, maar ook als cd en 5.1 Blu-ray digipak. Dit pakket bevat de 2023 Steven Wilson Remix, de Dolby Atmos Mixes, 5.1 Surround Sound Mixes, Instrumental Mixes, de originele 1976 Quad Mix, de originele 1976 Stereo Mix en Custom Visuals voor ieder nummer.  Het album is ook aan te schaffen als  (gelimiteerde) 180 grams hemelsblauwe lp, naast de gewone zwarte.

Leuk om de band te zien spelen in deze oude opname van het titelnummer, met uiteraard de geremixte muziek eronder:

Fred Nieuwesteeg