“The idea of this album came about simply from normal conversations within the group. You know how people often reminisce about old school friends and wonder whatever became of them; or the people who surprise us with their successes or failures. Anyway, the theme in this album is based on three people – friends at school but inevitably separated by chance, skill and fate.”
Dit citaat staat afgedrukt op het in april 1972 verschenen “Three Friends”, de derde plaat van Gentle Giant. Dit conceptalbum verhaalt over het leven van drie schoolvrienden, die naarmate ze ouder worden, om verschillende redenen, steeds verder uit elkaar groeien. De eerste wordt wegwerker (Working All Day), de tweede kunstenaar (Peel The Paint) en de derde zakenman (Mister Class And Quality?). Uiteindelijk raakt het drietal dermate van elkaar vervreemd, dat de drie volwassenen elkaars levenswijze niet meer begrijpen.
Gezien het alledaagse onderwerp vermoed ik dat zo goed als iedereen zich (al dan niet uit eigen ervaring) eenvoudig met deze drie uit elkaar gegroeide jeugdvrienden kan vereenzelvigen. Omdat dit universele concept bovendien helder en duidelijk aan de man wordt gebracht, is het bijgevolg zeer betreurenswaardig om nu hier te concluderen dat het verhaal – wellicht door de niet al te lange speelduur (iets meer dan 35 minuten) van het album – tamelijk oppervlakkig is uitgewerkt.
Dat geldt gelukkig niet voor de muziek op dit album, want Gary Green, Kerry Minnear, nieuwkomer Malcolm Mortimore en de drie broers Derek, Philip en Ray Shulman voorzien dit weinig diepgravend verhaaltje van een meer dan voortreffelijk passende soundtrack. Mede dankzij een verscheidenheid aan (niet-alledaagse) instrumenten en stemmingen, weet de band namelijk meer dan uitstekend de emoties, gevoelens, meningen en gedachten van de drie opgroeiende jongemannen muzikaal onder woorden te brengen.
Met een mengeling aan muziekgenres en -stijlen, waaronder onder andere avant-garde, blues, folk, hardrock, jazz, kamermuziek, progressieve rock en psychedelische rock, creëert het sextet hier een volslagen eigen geluid dat weinig tot geen overeenkomsten met zijn genre- en tijdgenoten kent. De muzikale potpourri op “Three Friends” onderscheidt zich namelijk onder meer door fraaie, dikwijls meerstemmige en soms dissonante zangpartijen te koppelen aan aparte arrangementen, magistrale melodieën, straffe stemmingswisselingen, abrupte tempowisselingen en vreemde maatsoorten. Toch staat deze plaat vandaag de dag te boek als één van de meer toegankelijke (of moet ik zeggen; één van de minder ontoegankelijke) van Gentle Giant. Dat komt vooral omdat de band hier aanmerkelijk minder experimenteert dan op de andere albums uit deze periode.
Voor de ietwat avontuurlijk ingestelde progressieve rockliefhebber is “Three Friends” zonder meer een prachtig en uitdagend album, dat enkel door de tegenvallende uitwerking van het concept wat tekort schiet. Omdat de plaat bovendien (wat) minder ontoegankelijk klinkt dan de andere albums uit de ‘gouden periode’ van de band, vormt dit derde album van Gentle Giant mijns inziens echter ook het beste startpunt voor niet-ingewijden.
Frans Schmidt