Gordon Giltrap hoort in het rijtje Bert Jansch, John Renbourn en Harry Sacksioni, een gitaarwonder dat vanuit de folk prachtige akoestische gitaarmuziek maakt. Hij is inmiddels 65 jaar oud en de trotse schepper van een kleine vijftig albums. Slechts een handvol daarvan is geschikt voor deze website, maar die paar die wel geschikt zijn, zijn dan ook juweeltjes. Esoteric Recordings heeft de platen opnieuw uitgebracht en hoewel er ook andere heruitgaven bestaan, zou ik deze altijd aanbevelen vanwege de bonustracks en de van Esoteric zo bekende zorg waarmee het materiaal is behandeld.
Giltrap had in de late jaren ’60 en vroege jaren ’70 een aantal platen uitgebracht waarop hij instrumentale muziek afwisselde met gezongen liedjes. Na het uitkomen van “Giltrap” in 1973 zat de jonge muzikant een beetje met zichzelf in de weg. “Giltrap” was bepaald geen succes (de plaat, oorspronkelijk verschenen bij Philips, is niet meer heruitgebracht) en eigenlijk was hij er zelf ook niet tevreden over. Daarbij had Giltrap in die tijd een grote belangstelling voor het werk van toetsenisten Vangelis en Tomita, redelijk pompeus en licht klassiek materiaal. Tijd dus voor een verandering.
Die verandering werd in gang gezet na het lezen van een artikel over de Britse schilder en dichter William Blake. Giltrap werd zo geïnspireerd door het leven en werk van deze 19e eeuwer, dat hij een hele serie stukken schreef op zijn werken. Een andere belangrijke factor, is de samenwerking met een groep producers, Jon Miller, Rod Edwards en Roger Hand, samen Triumvirate. Zij gaven Giltrap’s muziek een eigentijds geluid. Wie wil horen wat Giltrap eigenlijk van plan was, kan op deze uitgave zijn eigen demoversie horen, een aanmerkelijk traditioneler stuk muziek met veel stokoude instrumenten. Het is bijna barok en had zeker niet zulke hoge ogen gegooid.
Met een grote groep muzikanten, waaronder een piepjonge Simon Phillips, nam Giltrap de plaat in de winter van ’75 en voorjaar van ’76 op in de studio van Triumvirate. Het is een volledig instrumentaal album met naast de gebruikelijke gitaarstukken ook een aantal bijzonder symfonische composities die klinken als een combinatie van Sky, Mike Oldfield, The Alan Parsons Project en Gentle Giant. (Giltrap ontkent overigens dat Oldfield een invloed zou zijn geweest, en Sky verscheen natuurlijk pas een jaar later ten tonele.)
Het zijn allemaal redelijk korte stukken, al vind ik er ook wat voor te zeggen om het hele album als één lang stuk te zien. De plaat is, zoals het meeste werk van Gordon Giltrap, naar huidige maatstaven redelijk ingetogen, mooi orkestraal werk, dat nergens schuurt: wel symfonisch, niet progressief. Mij valt altijd weer op hoe de drie producers de blazers in de muziek integreren en hoe knap de vioolarrangementen zijn. “Visionary” is een album waarbij je lekker kunt wegdromen, zeker met deze nieuwe, citroentjes frisse uitgave, maar je kunt het ook gerust opzetten als je schoonfamilie op visite komt of bij het ramen zemen.
Deze uitgave is aangevuld met een drietal zeldzame stukken: de drie delen van een kort Concerto. Deze stukken zijn nooit eerder verschenen, omdat de producers ze al geplunderd hadden voor ideeën voor de composities die wel op de plaat verschenen. Je hoort dan ook wat herkenbare passages langskomen. Op zichzelf is het Concerto, alleen akoestische gitaar, ook fraai, maar niet opzienbarend. Samen met het schitterende On Wings Of Hope voegen de bonustracks echter wel degelijk veel toe aan deze heruitgave.
“Visionary” is een erg mooie plaat, de eerste van drie erg mooie albums. En hoewel het terecht is dat ze niet de status van tijdgenoten als “Trick Of The Tail”, “Going For The One”, “Animals”, “Ommadawn” of “Rain Dances” kregen, is het ook goed dat ze niet vergeten worden. Giltrap mag er zelf tegenwoordig niet zo trots meer op zijn, ik ben er bijzonder op gesteld. Iemand die zo’n majestueus slotstuk als Night kan schrijven, verdient een plekje in het prog-pantheon (Dat ligt iets ten westen van Deventer, naar het schijnt!).
Erik Groeneweg
Bestel deze cd rechtstreeks bij Discorder.