Vlak voordat Gösta Berlings Saga de nieuwe studioplaat “Konkret Musik” uitbracht verscheen in mei dit digitale live-album. Het bestaat, voor zover ik kan zien, niet op cd of lp, maar het is wel integraal te bewonderen op YouTube.
Hieronder vind je een link naar één van de nummers, maar ze staan er bijna allemaal. Een heel spannend concert is het overigens niet. Niet alleen het publiek zit op stoeltjes, nagenoeg de hele band komt nauwelijks van zijn plek (bassist Tapper en een cameravrouw zijn de enigen die de hele avond staand doorbrengen) en ook de belichting en cameravoering dragen niet bij aan een live gevoel. Muzikaal is het daarentegen dik in orde.
De band speelde op 2 december 2018 in het Södra Teater te Stockholm een nagenoeg integrale versie van “Et Ex”, de studioplaat die toen net uit was. Over And Out ontbreekt, misschien ging er tijdens dat nummer technisch iets mis, wie zal het zeggen. In plaats daarvan zijn twee oudere stukken toegevoegd, Sersophane van het gelijknamige album uit 2016 en Terra Nova, een fanclub single uit 2017.
De band werd live vergezeld door een aantal gastspelers van wie met name saxofonist Lars Ahlund, van de band Soen opvalt met zijn sonore getoeter op Capercaillie Lammegeyer Cassowary & Repeat. Voor het overige vallen die gastspelers eigenlijk helemaal niet op, je ziet ze ook nauwelijks in de live video’s. Gösta speelt niet het soort muziek waarin virtuozen een kans krijgen uit te blinken. wie wat speelt is dan ook lastig te onderscheiden.
Het grappige van deze live opnamen is voor mij dat er ineens een kwartje valt: Gösta Berlings Saga is een soort space-versie van Isildurs Bane! Net zo pompeus, beetje ondoordringbaar, filmisch, dynamisch en breedvoerig. Net zo lastig te vangen in één genre, net zo intelligent en soms onuitstaanbaar, maar daardoor des te interessanter. De band combineert elektronica, spacerock, jaren ’70 kakofonie en verstilde gitaarminiatuurtjes in één en het zelfde optreden en weet het nog tot een geheel te breien ook. Veel van deze muziek bestaat uit kleine muzikale figuurtjes die op subtiele manier langs elkaar schuiven tot de boel ontploft en de mannen weer loos gaan. Het ziet er beheerster uit dan het klinkt en dat is reuze knap.
Nou was “Et Ex” ook wel een uitzonderlijk album en een hele stap in de ontwikkeling van de band.
Collega Brunner was enthousiast over de Vangelis en Tangerine Dream invloeden die hij op die plaat hoorde, maar die elementen vallen in het live geweld een beetje in het niet, zeker nu Over And Out ontbreekt. Daarvoor overheersen de gitaren net iets te veel. Dat doet overigens aan het resultaat niets af.
Niet alles werkt live overigens even goed. Met name Fundament gaat een beetje vervelen op den duur, is minder boeiend dan de studioversie. Daar staat tegenover dat de versie van Terra Nova juist wel heel spannend is door de knappe opbouw en het mooie gitaarspel.
“Artefacts Live” is, alles overwegende, een schitterend document van een band in ontwikkeling. Wie van “Et Ex” houdt, ontdekt op deze opnames nieuwe facetten van dit prachtige album en wie de band nog niet goed kent, vindt hier een mooi startpunt.