Gösta Berlings SagaAlbum

Dat heb ik weer! Na lang broeden op een onderhoudende inleiding kom ik met een klein stukje op de proppen, waarin ik onder meer vertel dat deze band vernoemd is naar een gelijknamige novelle uit 1891 van de bekende Zweedse auteur Selma Lagerlöf (1858-1940). Tijdens mijn onderzoek voor het schrijven van deze recensie kom ik echter uit bij een bespreking van het debuutalbum door een van mijn hoog gewaardeerde collega’s. En wat denk je wat er in Markwins inleiding staat? Dus kan mijn stukje weer de prullenpak in en heb ik dus nog altijd geen inleiding.

Maar goed, terwijl het door Markwin besproken debuut over de interactie tussen natuur en stad handelt, richt “Detta Har Hänt” zich volgens de bijgevoegde promosheet met name op het laatste aspect met een kwijnende welvaartstaat, industrialisatie en liefde als belangrijkste onderwerpen. Ik schrijf hier met opzet dat ik deze informatie van de promosheet heb, aangezien mijn kennis van het Zweeds helaas ontoereikend is en omdat – nog belangrijker – de acht muziekstukken stuk voor stuk instrumentaal zijn.

Gösta Berlings Saga brengt op “Detta Har Hänt” een buitengewoon aangename potpourri ten gehore van avant-garde, folk, jazz(rock), postrock, progressieve rock en psychedelische rock die mij niet zelden doet denken aan de muziek van Camel, Finch, Focus, Guapo, King Crimson en Magma. Toch heeft het Zweedse kwartet zijn oor ook beslist binnen de eigen landsgrenzen te luisteren gelegd. Deze plaat herbergt namelijk niet alleen invloeden van klassieke bands als Träd, Gräs & Stenar en Trettioariga Kriget, maar ook van de latere lichting groepen als Anekdoten, Änglagard, Dungen en Landberk, met de aantekening dat “Detta Har Hänt” beduidend opgewekter en levendiger klinkt dan drie van de vier laatstgenoemde bands.

Toch is de nieuwe plaat over het geheel genomen wat donkerder en steviger dan het verdienstelijke “Tid Är Ljud”. Omdat het album bovendien vooral live in de studio is opgenomen, klinkt “Detta Har Hänt” zeer ruw en energiek, maar dat zie ik niet als een nadeel. Ondanks dat de band in de studio van Mattias Olsson (Änglagard) ook enkele overdubs (grotendeels antieke toetsinstrumenten) heeft opgenomen, gaat dit gelukkig niet ten koste van de authenticiteit van de plaat.

Omdat de vier – net als hun landgenoten van Dungen – een zeer sterke voorkeur voor structuur en zelfbeheersing hebben, ontsporen de acht nummers nergens. De swingende retroprog van “Detta Har Hänt” bevalt mij dan ook zeer en het zou mij bijzonder verbazen wanneer dit niet het geval is bij fans van het debuut en liefhebbers van de genoemde referenties.

Frans Schmidt