Group 1850Album

Psychedelica van eigen bodem. In alle hoeken van het land orakelde het wel zo’n beetje, eind jaren zestig. Opstijgend uit de rookdampen van die tijd staat nog steeds één album in dat genre fier bovenaan: “Paradise Now” van Group 1850. De vijftig jaar oude plaat maakt samen met vijf andere albums plus twee bonus cd’s deel uit van ”Purple Sky”, die het complete werk van de band in een box verzamelt.

Group 1850 was een viertal uit Den Haag, bestaande uit Peter Sjardin, Daan van Bergen, Beer Klaasse en Rob de Rijke (die na twee singles werd vervangen door Ruud van Buuren). De groep vond zijn oorsprong in het obscure beatbandje The Klits, maar Sjardin en Van Bergen waren in de loop van 1966 toe aan nieuwe muzikale impulsen. Aan het debuut “Agemo’s Trip To Mother Earth” werd een jaar gewerkt en dat album verscheen begin 1969 bij Philips. De plaat blonk niet slechts uit in originaliteit, maar legde ook een belangrijke link tussen pop, psychedelica, breed gearrangeerde rock én poëzie die ver buiten de landsgrenzen op waarde werd geschat.

Het bekendste nummer van de band is Mother No-Head. De single uit 1967 is eigenlijk één grote grap: de melodie van Vader Jacob, op een fantasietekst en opgelezen en gezongen door producer Hans van Hemert. Nog steeds een curiositeit in de Nederpop en die de artiest Peter Sjardin volledig typeert. Hij is de man van de briljante ideeën, de architect van Group 1850. Een multi-instrumentalist die zijn hele leven balanceert tussen genialiteit en gekte. Ontwerpt bijvoorbeeld de Organizer, een kruising tussen een geluidsgenerator en een synthesizer. Zo sijpelen vooral begin jaren zeventig de invloeden uit de (oude) elektronische muziek door; Stockhausen, Varèse, maar ook het Philips-lab met lieden als Dick Raaijmakers en Henk Badings. Sjardin bundelt die ‘nieuwe geluiden’ met de lange lappen improvisatie waar de groep om bekend staat. En hij houdt van een blowtje, een snuffeltje en een pilletje. Eerst op z’n tijd, maar dat loopt wat uit de hand.

Na “Agemo’s Trip To Mother Earth” volgt eind 1969 “Paradise Now”, gemaakt door de tweede bezetting van de band die inmiddels naar Amsterdam is verkast. Naast Sjardin en Van Bergen zijn Dave Duba, Martin van Duynhoven en Dolf Geldof de andere leden. Invloeden van Pink Floyd en Westcoast-sound van onder andere The Grateful Dead slaan de klok op deze klassieke plaat. De twee kanten bestaan uit talloze stukken die gedurende één weekend zijn opgenomen, waarna Sjardin het geheel is gaan ordenen en monteren tot twee ‘suites’. Het resultaat werkt erg goed en is een mooi tijdsbeeld van een inmiddels bijna uitgestorven genre.

Wat deze plaat zo fascinerend maakt, is dat zowel de compactheid als de vrije vorm binnen het geluid van Group 1850 zo mooi uitpakt. Alles heeft ermee te maken dat er een groep aan het spelen is waarvan de leden uitstekend op elkaar zijn ingespeeld. “Paradise Now” wordt een cultklassieker en verschijnt op het label Discofoon van Vroom & Dreesmann. De prijs is laag, de oplage is groot en, tot op de dag van vandaag, zelfs in het buitenland jagen verzamelaars op de plaat. Originele persingen in nieuwstaat zijn inmiddels zeer zeldzaam.

Redelijk ruw klinkende live-opnames uit 1969 staan op het live-album “1850 Live” dat in 1975 in eigen beheer wordt uitgebracht. Ook het daaropvolgende “Live On Tour” (1976) tekent de vrijheid die de band tijdens optredens volledig benut. Beide live-albums zijn in de nieuwe box aangevuld met in totaal vijf bonustracks van optredens uit dezelfde periode. Spaarzame, maar wel belangwekkende aanvullingen: het zijn nét die snapshots tijdens optredens waar de groep op z’n best is.

“Paradise Now” verkoopt dan wel prima, minder succesvol zijn de daaropvolgende twee live-albums en het enige studioalbum van de groep uit de jaren zeventig: “Polyandri” (1974). Ze verschijnen in eigen beheer en in kleine oplagen. De populariteit en, zoals je wilt, relevantie van de groep neemt af. In de loop van 1976 strandt Group 1850. De box bevat ook Sjardins soloproject “Changes”, een in 1969 opgenomen album dat in 1982 zou worden uitgebracht, maar nooit verder kwam tot een handjevol testpersingen en een gelimiteerde vinyluitgave in 2017. Nu is dat album eindelijk in zijn definitieve vorm op cd verschenen; evenals de andere albums overgezet vanaf de oorspronkelijke mastertapes. Het bijbehorende boekje van bevat een informatief en concreet verhaal over de band, gelardeerd met foto’s en album- en singlehoezen. Alles onder één dak, zo gezegd.

Peter Sjardin overleed in mei 2015. De laatste der Mohikanen met een extreem vrije, excentrieke levensstijl; een icoon van zijn generatie. Group 1850 was zijn geesteskind, deze 8 cd box is zijn erfenis. Een verzameling die uitblinkt in detail, vol met muziek die de vrije hand heeft gekregen en geluidstechnisch gezien alle eerdere uitgaven naar de kroon steekt. Verplichte kost voor wie de experimenteel getinte Nederlandse popmuziek een warm hart toedraagt.

Wouter Bessels