GuapoAlbum

Na het voortreffelijke en overweldigende “Five Suns” – een album dat in progressieve kringen een ware schokgolf teweegbracht – komt Guapo nog geen jaar later met “Black Oni” op de proppen. Ik heb het even opgezocht en een ‘Oni’ is kennelijk een reusachtig personage uit de antieke Japanse folklore, dat herhaaldelijk geassocieerd wordt met tegenspoed, ellende, tragedie en soortgelijk persoonlijk leed. Samen met de enorm donkere, schaduwrijke en huiveringwekkende albumhoes (erg sober, maar buitengewoon effectief) weerspiegelt deze titel bijzonder pakkend de onheilspellende en duistere ondertoon van dit nieuwe werkje.

“Black Oni” kan gezien worden als het tweede deel van een trilogie, welke is begonnen met het vijfdelige titelnummer op de vorige schijf. Evenals het epische Five Suns is het tweede bedrijf van dit muzikale drieluik samengesteld uit een vijftal afzonderlijke, volledig instrumentale muziekstukken. Deze enkel met Romeinse cijfers benoemde stukken lopen ogenschijnlijk vloeiend in elkaar over, zodat er evenals op “Five Suns” een compositie van bijna 45 minuten ontstaat.

Mede om die reden is het haast vanzelfsprekend dat ik er niet aan ontkom dit album te vergelijken met zijn magistrale voorganger. Dan valt na enkele uitvoerige luistersessies ondubbelzinnig op dat “Black Oni” toch ietwat anders proeft. Ondanks dat nagenoeg alle ingrediënten van “Five Suns” wederom in de cocktail zitten, zijn er wel degelijk wat verschillen te ontdekken. Weliswaar erg geraffineerd, maar toch…

Allereerst – en dat is mogelijkerwijs het belangrijkste onderscheid – klinkt deze plaat in mijn ogen wat minder overweldigend en overdonderend. Bovendien bemerk ik dat de werkwijze iets gewijzigd is. Waar “Five Suns” vrijwel voortdurend van tempo en maat wisselt en verder werkelijk bol staat van angstaanjagende, explosieve klanken en onafgebroken herhalende thematische motieven, is het nu allemaal ietwat fijnzinniger en meer beheerst. Ook creëert Guapo door het interpoleren van wat meer rustpunten, vaak gevuld met duistere en dreigende klanken, een spanningsboog op dit album die zijn weerga niet kent.

Gebleven is echter de duidelijke voorliefde van het drietal voor de zwaar bombastische symfonische structuren in de trant van King Crimson en Magma inclusief talloze dynamiekwisselingen, waarbij de band nagenoeg onophoudelijk laveert van licht naar duister, van hard naar zacht en van chaos naar orde. Verder blijkt Guapo middels zijn aparte arrangementen, intrigerende instrumentaties en treffende toonzettingen uiterst bekwaam en bijzonder bedreven in het uitstrekken van zijn talrijke muzikale ideeën, zoals een band als Godspeed You Black Emperor! dat ook zeer goed beheerst. Dat de band zich ook nu langs de grenzen van avant-garde, jazz, krautrock, minimalisme, noise, postrock, progressieve rock, psychedelische rock en zeuhl voortbeweegt, is bijna vanzelfsprekend.

De vreemdsoortige arrangementen en excentrieke melodieën op “Black Oni”, gekoppeld aan het kleurige en vaak bombastische toetsenwerk van Daniel O’Sullivan, het inventieve en opzwepende drumwerk van Dave Smith en het ruwe, ongepolijste basspel en het felle, gierende gitaarwerk van Matt Thompson, leiden onophoudelijk tot een onvergetelijk muzikale apotheose. De manier waarop dit triumviraat gedurende het titelnummer de talrijke dynamiekwisselingen in goede banen weet te leiden, dwingt dan ook onmiskenbaar respect af.

Al met al mag het geen verrassing zijn dat “Black Oni”, niettegenstaande enkele subtiele verschillen met zijn roemrijke voorloper, met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid voornamelijk de liefhebbers van “Five Suns” zal (moeten) aanspreken. Ondanks dat het mijns inziens zijn voorganger (nog) niet kan evenaren, vind ik het een buitengewoon fascinerend en bijzonder meeslepend album. Ik kijk dan ook nu al uit naar het laatste deel van deze bijzonder smakelijke trilogie.

Frans Schmidt