Na het afronden van het laatste Ayreon album “01011001”, constateerde Arjen Lucassen dat het voorlopig even genoeg is geweest met zijn meest succesvolle geesteskind. Alle verhaallijnen kwamen op het album met de vier enen en vier nullen bij elkaar, een indrukwekkende cast had zijn werk gedaan en toch bleef Lucassen met een lichte kater achter. Uiteindelijk bleek het album toch niet te zijn geworden wat het zou moeten zijn. Een ‘overkill’ aan vocalisten bleek de cohesie van het album geen goed te doen was zijn conclusie. Daarnaast deed die grote cast ook een flinke aanslag op het budget van de cd, en dus ook op de portemonnee van Lucassen.
Het resultaat van het afsluiten van project Ayreon is het nieuwe initiatief Guilt Machine. Daarvoor haalde Lucassen met de nodige overredingskracht het Belgische talent Jasper Steverlinck over om te zingen op zijn nieuwe creatieve uitspatting. Daarnaast betrok hij Lori Linstruth (ex Stream Of Passion) en Chris Maitland (ex Porcupine Tree) bij het project.
En dat resultaat klinkt weer vertrouwd goed. Hoe kan het ook anders, zou ik zeggen. Want als iemand trouwe volger is geworden van deze bijzondere en vriendelijke artiest, dan ben ik het wel.
We krijgen een aantal heerlijke songs voorgeschoteld, waarin de nodige vaardigheden en talent van Lucassen weer uitmuntend naar voren komen. Green en Cream bijvoorbeeld heeft een prachtige opbouw. Het begint allemaal lekker rustig, maar gedurende de song worden we getrakteerd op mooie solo’s van Lori Linstruth, subtiele drums en intensieve climaxen. Uiteraard mag ook de prestatie van Steverlinck niet onbenoemd blijven. Hij geeft het nummer een mooi dramatisch effect mee. De keuze voor Chris Maitland pakt wat mij betreft ook goed uit. Maitland pakt het allemaal wat minder bombastisch aan dan de door Lucassen veel gebruikte drummer Ed Warby. De teksten (die overigens op het hele album geheel voor rekening van Linstruth komen) zijn indrukwekkend en meeslepend.
Season of Denial is een nummer waar de nodige dynamiek van af spat. Hier wordt naar een mooie climax gewerkt die nét niet over de top gaat. De zware gitaren van Lucassen en Linstruth kenmerken het geluid. Toch… wijkt het allemaal niet heel veel af van de andere songs.
Over de hele cd zijn er soundclips te horen van fans. Lucassen moedigde de fans via zijn site aan om persoonlijke boodschappen in te sturen die in de muziek gemixt werden. Dit leverde een storm aan reacties op. Leuk, origineel en je maakt vooral je fans benieuwd naar het album. Maar dat wil nog niet zeggen dat een heel album daarmee gevuld moet worden. Had het bij één of twee nummers gehouden is mijn mening, dan wordt het unieke idee extra benadrukt.
Ondanks het puike muzikale spel heb ik toch wel wat kritiek. En dat is de algemene indruk die achter blijft bij dit album. Gemakshalve heb ik het dan niet over de herkenbare stijl van Lucassen die hij op dit album gebruikt. Dat is tenslotte een stijl die mij heel erg bevalt en daarmee ook populair is. Nee, het is meer een herhaling van bepaalde trucjes. De Beatles-achtige koortjes ingezongen door Lucassen zelf, de gitaarriffs en de toetsenpartijen zijn niet origineel ten opzichte van andere projecten. De interrupties na de rustige passages met daarna het kenmerkende gitaargeluid van Lucassen, aangevuld met het eveneens typische geluid van Lori Linstruth. Het klinkt net even iets te vertrouwd in de oren van de fan die alle projecten van de Nederlandse prog-metal muzikant tot in details kent.
De conclusie bij deze recensie niet makkelijk. Als totaal onbekende van het werk van Lucassen kan je met deze cd veel momenten van genot beleven. Het klinkt namelijk over de gehele linie spannend, dreigend, een beetje neerslachtig en brengt vooral een typische sfeer. Als een perfecte dag in het najaar, met de winter aanstaande. Maar het is de vraag of de echte doorgewinterde fan nog geboeid raakt en of hij of zij niet genoeg krijgt van dezelfde kunstjes. Dit nieuwe project kent namelijk weer dezelfde aanpak, de typische Ayreon sound. Door die aanpak heeft dit album net niet de juiste touch meegekregen die het wat mij betreft had moeten krijgen. Een geluid dat nieuwsgierig maakt en je bij de les houdt. Want dat het unieke talent van Lucassen nog veel meer kan brengen staat wat mij betreft als een paal boven water. Arjen, maak ons bij een volgend album weer trots!
Ruard Veltmaat