HakenAlbum

Is het een wiskundig begrip, een drager van een virus of psychologisch verschijnsel? ‘Vector’ heeft veel betekenissen, maar Haken laat er zelf weinig over los welke van de drie hier bedoeld is. De afbeelding van een Rorschach-inktvlek geeft wel te denken in elk geval. De titels van de nummers wijzen dan weer eerder in de richting van een biologische betekenis. Tot zover de titel van het nieuwe album. Nat als Haken zelf, laat ik het aan de lezer om uit te vinden wat de diepere betekenis is van het album als geheel.

De muziek dan. Als ik het in één woord moet omschrijven, dan is het eerste wat in mij opkomt: ‘snoeihard’. Dit is met afstand het album van Haken met het meeste metalgeluid. The Architect van “Affinity” was wat dat betreft een duidelijke vingerwijzing. Trouwens, ook Darkest Light van de ep “Restoration”. Toen ik in 2013 na afloop van hun concert in De Boerderij met gitarist Charlie Griffiths sprak, zei ik dat ik “The Mountain” het album van het jaar vond. Zijn antwoord was veelzeggend: “Totdat het nieuwe album van Dream Theater uitkomt.”

Inmiddels hoeft Haken echt niet meer op te kijken tegen hun grote voorbeeld. Nog niet eerder klonk Haken zó als het door hen zo bewonderde Dream Theater. Zelf ben ik géén fan van DT, maar dat betekent niet dat Vector mij niet kan bekoren. Dat komt omdat het vóór alles vooral een Haken-album is. De muziek van Haken beschrijven aan de hand van andere bands is inmiddels voorbij. De tijd is eerder aangebroken wat we andere bands met Haken gaan vergelijken.

Zoals altijd wisselen korte en lange stukken elkaar af, al is het langste stuk nauwelijks meer dan twaalf en een halve minuut. Het totale album beslaat overigens slechts 7 nummers met een totale lengte van krap 45 minuten. Dat is voor hedendaagse begrippen bijna een ep. Gelukkig gaat het om de kwaliteit en niet om de kwantiteit.

Het kortste nummer is de opener, Clear. Niet veel meer dan een instrumentaal geluidsbehang op basis van een sterk vervormd orgel. Maar het doet wat het moet doen, opwarmen voor The Good Doctor, een nummer dat al op single was verschenen. The Good Doctor sluit nauw aan bij wat we gewend waren van het album “Affinity”, al zijn de riffs hier wel wat sterker aanwezig. Ook Puzzle Box was als teaser al eerder gepubliceerd, en het heeft alles in zich waar we bij Haken zo blij van worden: een lekkere stevige basis, tempowisselingen om je vingers bij af te likken en op zijn tijd gas terug om even tot rust te komen. Ook de nodige harmonieën in de zang ontbreken gelukkig niet. Wat heeft Ross Jennings zichzelf ontwikkeld de laatste jaren. Zoals op alle albums zingt hij alle partijen in.

Het centrale nummer, letterlijk ook, is Veil. In ruim 12 minuten laat Haken horen waar ze hun inspiratie vandaan halen. Niet alleen Dream Theater komt voorbij, maar ook King Crimson, Porcupine Tree en Tesseract. Typisch weer zo’n nummer waar je na afloop hijgend onder je koptelefoon vandaan kruipt. Nil by Mouth, een instrumentaal meesterwerk van bijna 7 minuten geeft je in elk geval niet de gelegenheid om op adem te komen. Dit gaat al heel erg in de richting van ‘math rock’, waarbij Haken de inspiratie haalt bij de vrienden van Between The Buried And Me.

Om ons daarna lekker op het verkeerde been te zetten met Host, dat doodleuk met een stuk onvervalste lounge begint. Hier mag Jennings weer excelleren met wat bijna een ballad genoemd kan worden en horen we de Haken zoals we die kennen van de tijd van “The Mountain”. Helaas zijn we nu alweer toe aan de afsluiter, A Cell Divides. Dit doet wel wat denken aan The Endless Knot van “Affinity”. Hier wisselen harde riffs en harmonie elkaar af. Maar het laatste woord is toch weer aan het nieuwe geluid van Haken: progmetal aan de ruigere kant van het genre.

Man, man, wat zijn de muzikanten van Haken gegroeid de afgelopen jaren. Bassist Green en drummer Hearne lijken wel een eeneiige tweeling, zo strak. Toetsenist Tejeda lijkt dit album wat minder prominent aanwezig, maar dat is maar schijn. Hij maakt meer gebruik dan voorheen van de Hammond met flinke distortion en hier en daar heeft hij een solo waarvan je eerst denkt dat het gitaar is. In dat opzicht heeft hij duidelijk meer met Derek Sherinian dan met Jordan Rudess.

Het is even wennen, maar de plaat groeit met elke luisterbeurt. Was je fan geworden in de tijd van “The Mountain”, dan moet je misschien even slikken. Ik kan niet wachten op de ‘Deluxe’ versie. Net als bij Affinity bevat die het hele album in een instrumentele versie. Ik ben gek op de stem van Jennings, maar af en toe zonder geeft de mogelijkheid om alle subtiliteiten in de muziek te ontdekken.

De nieuwe Haken. Meesterwerk. Maar geen plaat voor mietjes.

Marcel Debets