Homonculus ResAlbum

De delen zijn slechts in beperkte mate gelijk aan het geheel, drukken de heren van het Italiaanse gezelschap Homunculus Res ons met hun debuutalbum op het hart. Dat is een wijze les die niet alleen in het dagelijks leven van pas kan komen, bijvoorbeeld in de supermarkt, maar die ook – en in het bijzonder – geldt voor de muziek op deze schijf. Daarover zo meteen meer. Eerst maar even de kaders scheppen.

Zoals label Altrock in de bijsluiter nadrukkelijk vermeldt, zijn de muzikanten van Homunculus Res in hoge mate beïnvloed door het enige subgenre binnen de prog dat wordt aangeduid met de naam van de streek waar het ontstond: Canterbury. (Wie nu RIO of Volendam noemt moet in de hoek!) En inderdaad hoor je in een aantal van de stukken op deze plaat de invloed van Caravan, Hatfield And The North en de beroemde Italiaanse dependance Picchio dal Pozzo. Zelf heb ik ook wel eens een plaatje gedraaid en herken ik in andere flarden de gekkigheid van Happy The Man en de weerbarstigheid van Motorpsycho.

In alle gevallen betekent dat: retro. Een fascinatie voor het muzikale verleden, uitgedrukt in deels zeer herkenbare muzikale thema’s en uitgevoerd op deel authentieke, op turf gestookte klavieren, harmoniums en synthesizers. Het betekent voor de luisteraar ook vaak een behaaglijk wentelen in een warm bad van gekende sentimenten. Lekker ouderwets!

Daar steekt Homunculus Res echter een stokje voor: van de achttien stukken die op deze plaat staan (en die gemiddeld drie minuten per stuk duren) is zo’n beetje de helft tegendraads, gek, scheef of ronduit lelijk. Die delen zijn dus in geen geval gelijk aan het geheel. Dat voorkomt een zekere gezapigheid, maar staat ook algehele blijdschap in de weg.

Voor de duidelijkheid: Homunculus Res is op een aantal stukken bijzonder briljant. Sterke melodieën, knappe arrangementen en wendingen die niet alleen naadloos aansluiten bij wat goed was aan Canterbury, maar daar ook iets aan toevoegen: een feestelijke speelsheid en humor, een goed gevoel voor harmonie en speltechniek. Op de mindere momenten klinkt de band als Gong op een slechte dag: vals, melig en wat krampachtig gek.

Uiteindelijk slaat de balans ruimschoots in positieve zin door, vooral omdat de sterke stukken over het algemeen langer duren dan de minder geslaagde experimentjes. Opener Culturismo Ballo Organizzare is niet alleen het langste nummer van de plaat, het is ook meteen het hoogtepunt. Van sommige andere korte stukken, zoals het amper anderhalve minuut lange Profiterol (gelijk trek) is het weer jammer dat het zo kort duurt; dit schetsje verdient een betere uitwerking. Wat dat betreft is het jammer dat de aanwezigheid van toetsenist Paolo Botta (bekend van Yugen en Not A Good Sign) van niet genoeg invloed is: Homunculus Res laat op dit album horen tot grootse dingen in staat te zijn, maar gunt zich kennelijk niet de tijd om goede ideeën beter uit te werken.

Voor een deel is het beluisteren van dit album dus een wat frustrerende bezigheid, omdat je hoort wat een talent hier zijn tijd zit te verdoen met kladjes. Voor een belangrijker deel kun je alleen maar je handen dichtknijpen met de mooie muziek die er tussen die proefballonnetjes bij voortduring te horen is. Het geheel is (nog) niet groter dan het geheel der delen, maar het zit er wel in!

Erik Groeneweg