iO Pages Festival 2009Concert

De in 2006 goed begonnen traditie van het iO-pages festival werd in 2008 onderbroken. Het zou toch niet….

Nee, dit festival was dit jaar weer terug op de toch al overvloedig gevulde concertkalender en bovendien uitgesmeerd over twee dagen met op beide dagen drie groepen op het affiche. Alsof het iO-pages team het gemiste jaar daarmee goed wilde maken. Wanneer je het affiche bekijkt moet je daar haast aan denken, want het rijtje met zes groepen zou genoeg liefhebbers moeten trekken. De tegenslag van het annuleren van Frost* op vrijdag 10 april werd al vrij snel gepareerd met het aantrekken van RPWL. De programmering op zaterdag 11 april was er één van een andere signatuur met twee Poolse groepen (After en Quidam) en de proghemel bestormende groep Pure Reason Revolution.

Dat de winnaar van de laatste iO-pages award, For Absent Friends, dit weekend ontbrak was voor mij een vraag en voor de organisatie vast een weet. Want hoe is het eigenlijk met deze award en de Rotterdamse progveteranen gesteld?

Dag 1: vrijdag 10 april 2009

PBII
Nu we het toch over veteranen hebben. De eervolle aftrap van dag één werd verricht door het Haagse PBII. We gaan er vanuit dat iedereen nu wel weet dat PBII de doorstart is van de vermaarde Plackband. Met een nieuwe bassist en een gemoderniseerd geluid stond men als PBII binnen Nederland voor het eerst op een groot podium (wij vinden dus dat de Boerderij een groter podium is dan de kleine zaal van de Tilburgse 013). Dat de heren een vracht aan ervaring met zich meedragen was overduidelijk, getuige de openingsnummers Lonelyness en You Know. Beide nummers zijn afkomstig van de titelloze debuut ep van dit Haagse kwartet. Plankenvrees is deze mannen vreemd en het speelplezier had duidelijk zijn wisselwerking op het al talrijk aanwezige publiek. Het volle geluid van de groep stond als een huis. In combinatie met de samenzang van Michel van Wassem, Ronald Brautigam en Harry den Hartog had dit een overweldigende uitwerking.

Dat PBII met Harry den Hartog ook een ‘basbeest’ in huis heeft gehaald, werd overduidelijk aangetoond met het machtige Ladrillo. Feitelijk is dit een tot volwaardig prognummer uitgewerkte bassolo. De zaal luisterde en keek ademloos toe hoe den Hartog een ongekend fraai geluid uit zijn zessnarige basgitaar haalde.

Het mooiste had PBII voor het laatst bewaard. Op het komende album, met als werktitel “Criticize The Critics”, zullen een aantal vocalen voor rekening worden genomen door gasten. Eén van deze gasten is de Engelse singer/songwriter Heidi Jo Hines. Op 13 december 2008 liep men haar in Engeland op het Classic Rock Society festival tegen het fraaie lijf. Omdat het zowel persoonlijk als muzikaal goed klikte was een muzikale samenwerking snel geboren. Een gouden greep zoals deze avond uitwees. Hines is een zangeres met ongekende zangkwaliteiten waar wij zonder twijfel meer van gaan horen. Neem alleen al de vertolking van It’s My Life, een nummer van Hines in een door PBII aangepast arrangement, inclusief geweldige gitaarsolo van Ronald Brautigam. Weak Turns To Strong is wellicht nog mooier en heeft zonder twijfel hitpotentie. Hoe mooier kan pop en prog samenvloeien. Dat er met Hines een geheel andere PBII staat leidt geen twijfel, maar is dat niet het mooie van progressieve rock?

Magenta
Na een korte pauze, waarin een groot deel van het publiek zich ter opfrissing naar het terras begaf, was het de beurt aan het uit Wales afkomstige Magenta. Deze groep gaat al weer wat jaartjes mee en heeft zich een stevige plaats veroverd in de top van de progressieve rockmuziek. Magenta heeft immers al diverse awards in de wacht gesleept. Grondlegger en drijvende kracht achter deze groep is toetsenist Rob Reed. Net als PBII spatte het spelplezier ook hier van het podium af. Het is opvallend welke vooruitgang boegbeeld, zangeres Christina Booth, de afgelopen jaren heeft geboekt in zowel zangkwaliteit als podiumpresentatie. Stond deze kleine zangeres in het verleden gedurende een volledig optreden nog achter de microfoon, vanavond bestreek zij meerdere keren alle kanten van het podium en wist de zaal er goed bij te betrekken.

Daar hielpen uiteraard ook de voor deze avond gekozen nummers bij. Zoals we van Magenta gewend zijn, is dat een mengeling van oude en nieuwe nummers. Van het van “Revolutions” afkomstige The White Witch tot en met het titelnummer van het recente “Metamorphosis” werd van elk album wel wat gespeeld. Voor de fans was het dus een feest van de herkenning. De extraverte broers Chris en Dan Fry stalen ook regelmatig de show met hun grimassen en poses. Het krappe anderhalf uur durende optreden vloog snel voorbij waarna de groep de ovatie van het publiek dankbaar in ontvangst nam.

RPWL
Met minstens net zoveel plezier betraden de Duitsers van RPWL tegen elven het podium voor het slotoptreden van deze avond. Eind 2008 mocht ik de heren voor het eerst live aanschouwen in de Pul in Uden. Ik was dan ook benieuwd of er veranderingen in de setlist waren aangebracht. Dat was inderdaad het geval. Centraal stond verrassend niet het meest actuele album “The RPWL Experience”, maar het uit 2005 stammende “World Through My Eyes”. Deze schijf was met maar liefst vier nummers vertegenwoordigd. RPWL is een zeer hecht ingespeelde formatie met een geluid dat ook deze avond stond als een huis. Stuk voor stuk trekken de heren de aandacht naar zich toe. De enige man die niet zo voor het voetlicht trad was drummer Marc Turiaux die rechts achter op het podium achter zijn drumstel verscholen zat.

Frontman Yogi Lang is toch het charismatische middelpunt van de groep. Quasi nonchalant banjert hij in zijn zwarte outfit heen en weer van microfoonstandaard naar zijn Memorymoog om daar een extra duit in het toetsenbordzakje te doen. In vlagen doet de man denken aan Steve Hogarth, al zullen de échte critici het daar volledig mee oneens zijn. Centraal in het optreden stond het zeer vermakelijke This Is Not A Progsong. Met zichtbaar plezier worden in dit nummer alle recensenten op de hak genomen in een potpourri aan rocknummers. De deze avond voortdurend van gitaar wisselende Kalle Wallner had een groot aandeel in dit hilarische stuk. De reguliere set werd besloten met een geweldige versie van Roses, waarna een tweetal toegiften het anderhalf uur volmaakten.

Ruim na twaalven kwam voor de 300 bezoekers een einde aan een uitstekend avondje progressieve rock.

 Dag 2: zaterdag 11 april 2009

Dag 2 van het iO-Pages-festival was misschien iets minder druk, maar ik denk dat de organisatie niet ontevreden mag zijn met de bezoekersaantallen. En de namen van de bands zijn wat minder aansprekend. Hoewel de nieuwsgierigheid naar de liveprestaties van ‘het snoepje van de week’ (Pure Reason Revolution dus) een reden kan zijn, vermoed ik dat zo’n 90% de Boerderij bezocht wegens Quidam.

After
Eerst moesten we ons helaas nog door een andere Poolse band heen worstelen. After is het bewijs dat leuke neoprog-riedeltjes nog geen goede prog maken, en dat slepende gitaarsolo’s geen goed concert afleveren. In de recensie van hun laatste cd “Hideout” staan woorden als ‘vormvastheid’, ‘niet wereldschokkend’ en ‘verwaterd’, en met dit concert blijkt After’s grote makke: ze zijn ronduit saai. Sowieso had de band geen geluk met de rommelige opstelling van het podium. Het zestal stond als het ware opgesteld tussen de instrumenten van de navolgende bands, wat niet de podiumpresentatie van de groep, zo die er was, hielp. Zanger Krzysiek Sooya Drogowski heeft de uitstraling van een bushokje, en een golf van plaatsvervangende schaamte vloeide over het publiek toen hij met zogenaamd enthousiast geklap, maar met een chagrijnig gezicht, probeerde publieksparticipatie op te roepen. Niemand reageerde natuurlijk. Nee, After viel met dit concert volledig door de mand.

Quidam
Wat After niet scheen te lukken, lukte Quidam wonderlijk genoeg wel: op een rommelig, volgepropt podium toch indruk maken. Zij het maar net. Want laten we eerlijk zijn, deze ervaren Poolse band kan veel, veel meer.

Quidam koos voor een setlist met daarin zeer veel materiaal van hun laatste, succesvolle plaat “Alone Together”. Daarin legde men ook een nadruk op wat vlottere, energieke songs, met verrassend weinig ruimte voor fluitist Jacek Zasada. Soms waren zijn capriolen op de dwarsfluit zelfs geheel niet te horen, hoewel je duidelijk kon zien dat hij zijn best deed. Wat dat betreft kreeg gitarist Maciek Meller meer ruimte van de geluidsman. Zijn melodieuze solo’s en thema’s, zoals in het prachtige Kinds Of Solitude At Night, kwamen live nog beter tot zijn recht dan op de plaat. Het was ook leuk om te zien dat frontman Bartek Kossowicz zich binnen de band als een vis in het water voelt. Zijn stem moge dan minder zijn dan die van zijn illustere voorgangster, hij blijkt zelfs op de vierkante centimeters die de Boerderij hem die avond gunde, moeiteloos het publiek mee te krijgen. Een beetje flauw wordt zo langzamerhand Quidams gewoonte prog- of classic-rock-klassiekers te verwerken in hun materiaal. Hoewel Quidam wat mij betreft de enige progband is die dat straffeloos mag doen, had één keertje Red (van King Crimson) verwerken meer dan genoeg geweest. Riders On The Storm en Hush maken de knipoog naar het verleden te vet, en dat heeft een band als Quidam allang niet meer nodig. Hun eigen materiaal is sterk genoeg.
Al met al vond ik het een fijn optreden met een aantal belangrijke bezwaren. Ik herhaal het maar: deze band kan veel, veel meer.

Pure Reason Revolution
Oké, ik snap iets niet. Je propt het podium zo vol met instrumenten, dat bands als After en Quidam geen ruimte hebben om normaal te bewegen. Daarna duurt het ruim een uur voordat de als hoofdact geprogrammeerde Pure Reason Revolution het podium betreedt. Pure Reason Revolution is feitelijk een beetje een vreemde eend in de bijt. Hun Trevor Horn-achtige benadering van progressieve muziek waait momenteel als een frisse wind door progland, en men was benieuwd of de band dit ook live kon vertolken.Nou, daar was na afgelopen zaterdag geen twijfel over mogelijk. Deze band is eigenlijk een maatje te groot voor de kleine progwereld, en behoort op festivals als Pinkpop en Lowlands een gooi te doen naar de gunsten van een veel groter publiek.

Hier stonden zaterdag vier bandleden die heel goed weten wat ze doen. Pure Reason Revolution klinkt live net zo ‘lekker’ en ‘fris’ als op de plaat. Kraakhelder brengt de groep hun gelikte sound over het verraste Boerderij-publiek. Zanger Jon Courtney blijkt live een prima zanger te zijn, maar ook bassiste Chloë Alper blijkt talent te hebben. Het is echter vooral hun van de plaat bekende samenzang die ook live staat als een huis. PRR maakte op mij grote indruk, en de groep is naar mijn mening toe aan een maatje groter.

Al met al kunnen we stellen dat deze editie van het iO-Pages-festival geslaagd was. Immers, als één van de bands een beetje tegenvalt, is er altijd nog het gezellige Podium-café (gezien: dvd’s van Steve Hackett en Credo), de uitgebreide stand van Rob Hanemaayer en het heerlijk kletsen met al je prog kennissen en -vrienden.

Hans Ravensbergen (dag 1)
Markwin Meeuws (dag 2)
Eric de Bruijn: foto’s (dag 1 en 2)