IonaAlbum

De mengeling van Keltische muziek, folk en progressieve / symfonische elementen is de laatste jaren weer populair aan het worden met bands als onder andere Mostly Autumn. Iona hakt ook al sinds de begin jaren ’90 met dit zelfde bijltje. Het resultaat is gelukkig geen brandhout, maar hoogst originele muziek met naast die herkenbare mengeling ook nog eens een flinke dosis atmosferische klanken (bijna ‘ambient’).Ruwweg kan dit album verdeeld worden in vocale nummers en instrumentale werken. Was het in het verleden nog zo dat met name de gezongen stukken wat meer in de richting van de pop schoven, op “Open Sky” klinken deze voller, ja zelfs vetter als ooit te voren. Wave After Wave laat horen waarom zangeres Joanne Hogg tot één van de groten behoort in dit genre. Of het nu ingetogen, bijna fluisterend moet zijn of krachtig hoog boven de muzikale golven van drums, gitaar en toetsen uit, het gaat schijnbaar allemaal moeiteloos. Het titelnummer is wat meer recht toe, recht aan voor Iona-begrippen, maar is gezegend met een aanstekelijk refrein. Light Reflected en Hinba worden ook beide gloedvol door haar gezongen, waarbij in eerstgenoemde aan het einde nog een pittige gitaarsolo zit, terwijl Hinba gezegend is met een mooie doedelzaksolo. Zoals nu al een paar albums gebruikelijk, wordt ook “Open Sky” afgesloten met een stuk voor zang en toetsen. Toetsen die toch al een stuk prominenter aanwezig zijn in vergelijking met de rest van het oeuvre. Al met al zijn deze liederen stuk voor stuk van hoge klasse en neigen gelukkig niet naar het luchtledige van bijvoorbeeld Clannad of Enya waarmee ze, in mijn ogen vaak onterecht, worden vergeleken.

Het zijn de langere, nagenoeg instrumentale, stukken die er voor zorgen dat die vergelijking niet opgaat. Woven Cord was al te vinden op het gelijknamige live-album dat Iona heeft opgenomen met het All Souls Orchestra. De symfonische lijn zoals die was ingezet op “Journey Into The Morn” wordt in dit stuk doorgezet. Na een atmosferische opening volgen donderende drums, waarover de Uillean pipes en de gitaar soleren. Het geheel valt duidelijk een stuk steviger uit dan in de versie met orkest (wat misschien ook wel ligt aan de productie van het album). Een productie die overigens van het niveau is wat we zo langzamerhand mogen verwachten van Iona en met name van de man achter de knoppen: gitarist Dave Bainbridge. Castlerigg is het meest uitgesproken Keltische stuk met een hoofdrol voor Troy Donockley’s instrumentenarsenaal. Dus veel low whistles en een vlot doedelzakdeuntje, ondersteund door percussie, viool en de zweverige toetsentapijten. In het slotdeel gaat Donockley als een ware wervelwind te keer op zijn doedelzak. Hierdoor is het maar wat moeilijk om stil te blijven zitten. Het ingetogen en instrumentale A Million Stars laat horen dat drummer Frank Van Essen met zijn vioolspel een ware aanwinst is voor het Iona-geluid. Samen met zijn energieke drum- en percussieklanken in de andere stukken laat hij horen dat hij met gemak in de voetsporen van zijn voorganger, Terl Bryant, kan treden.

In het 22 minuten lange Songs Of Ascent krijgen we regelmatig Iona in zijn meest atmosferische vorm te horen. Mede hierdoor ontstaat de indruk dat Iona weer een beetje teruggrijpt naar het geluid ten tijde van “Book Of Kells”. Had met name dit album in het tweede deel door de korte tracks een soundtrackachtig karakter, hier is het duidelijk meer geïntegreerd in één lang stuk. Als een rode draad valt hier een bijna vormloos gedeelte te horen, gevuld met toetsen en klagende fluiten, pipes en e-bowgitaren. Ter afwisseling krijgen we stukken muziek voorgeschoteld die mij bijvoorbeeld in Part 2 sterk doen denken aan Mike Oldfield’s album “Ommadawn”, wat komt door het gebruik van de harp samen met de combinatie van akoestische en elektrische gitaar. Het slot van dit deel is een bewerking van een traditionele Keltische melodie die gevoelvol wordt gespeeld op piano, fluit en e-bowgitaar.
Part 3 werkt met woordeloze zang langzaam naar een climax toe, waarna er een complex ritme volgt waarover zowel Donockley als Dave Bainbridge lekker soleren. Deze is überhaupt goed bezig op dit album in zijn rol van gitarist. Nadat in dit deel het hoofdthema van Part 1 voor de tweede keer voorbij komt maar dan in een andere gedaante, neemt Bainbridge nog één keer het heft in handen met een puike gitaarsolo.

“Open Sky” is een plaat van uitersten geworden. Enerzijds is het atmosferische aandeel, zoals we dat al kenden van het album “Book Of Kells”, groter geworden, anderzijds is het symfonisch Keltische element gelukkig ook belangrijker geworden. Iona is blijkbaar in staat om zich op ieder album opnieuw uit te vinden zonder radicaal te breken met het verleden. Dit album is daarvan het tastbare bewijs.

Christian Bekhuis