IZZAlbum

De laatste jaren verschijnen er zoveel interessante Amerikaanse prog-releases, dat je zo’n beetje van een stroming kan spreken. Mijn verwachting is dat er over twintig jaar met dezelfde liefde over gesproken zal gaan worden als over de Italiaanse prog van de jaren ’70, want de kwaliteit is bijna altijd heel hoog. Kenmerken van dit subgenre is dat de muziek een typisch Amerikaans tintje krijgt en dat de productie glad te noemen is. De zangers – vaak ondersteund door een zangeres – zijn altijd voortreffelijk en de instrumentatie staat bol van de toetsen- en gitaarsolo’s, terwijl de composities toch een zekere commerciële aantrekkingskracht bevatten. Invloeden van al deze bands gaan niet alleen terug naar Kansas en Styx, maar ook naar Spock’s Beard. Hoewel niet elke groep de cd’s van Iluvatar en Crucible zal kennen, meen ik dat ook deze obscure platen van grote invloed zijn op deze stroming, zo niet als beginpunt kan worden gezien van deze interessante beweging die exponenten kent als Mars Hollow, Phideaux, Glass Hammer, Echolyn, Little Atlas, Salem Hill en Moth Vellum.

IZZ, een band uit New York, is één van de belangrijkste vaandeldragers van deze stroming. De groep is opgericht rondom de zingende broertjes Tom en John Galgano, waarvan de eerste zeer vaardig is op de toetsen en de tweede zowel basgitaar als gewoon gitaar voor zijn rekening neemt. Daarnaast kent de groep maar liefst twee drummers, waarvan Greg DiMiceli achter een ‘gewoon’ drumstel plaatsneemt en Brian Coralian meer het elektronische drumwerk en de percussie voor zijn rekening neemt. De productie – door Tom Galgano – is professioneel en loepzuiver, zonder klinisch te worden. Dit alles zorgt ervoor dat de muziek van IZZ niet alleen vanaf de basis (drums, basspel), maar ook qua verdere invulling heel erg ‘lekker’ klinkt.

“Crush Of Night” is de vijfde officiële studioplaat, als je “Ampersand” ziet als een tussendoortje, en geldt als het vervolg op “The Darkened Room”, met het doel uiteindelijk te komen tot een conceptueel drieluik. Ik zal tegen de tijd dat deel 3 uitkomt – en ik die mag recenseren – wat meer inzoomen op het algehele verhaal, maar nu beperk ik me tot de muziek.

De plaat bevat zes composities, of eigenlijk zeven, want Crush Of Night – in totaal ruim 26 minuten lang – valt uiteen in twee duidelijk te onderscheiden gedeelten. Het knappe van alle liedjes is dat de band het voor elkaar krijgt tegelijkertijd hypersymfonisch te klinken en toch alle composities te voorzien van uiterst sterkte, direct meezingbare refreinen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit Solid Ground, dat voorzien is van zo’n heerlijk refrein. Wat ook sterk is aan “Crush Of Night” is de voorbeeldige samenzang tussen de broertjes Galgano en zangeres AnMarie Byrnes.

Een opmerkelijke gast op “Crush Of Night” is de inmiddels in de Verenigde Staten wonende  gitarist Gary Green (Gentle Giant). Hoewel zijn solo’s in Words And Miracles en The Crush Of Night meer dan voortreffelijk zijn, moest ik er toch het boekje bijpakken om te zien op welke tracks hij nou meespeelt. Uit het boekje blijkt verder dat IZZ het een hele eer vond om Green op hun plaat te hebben en beschouwen hem inmiddels meer als een vriend dan een legende. Toch is het een leuk pluspuntje aan de cd, maar een band met de kwaliteitseisen van IZZ heeft zo’n speciale gast eigenlijk niet nodig.

De plaat zakt met de wat zwakke ballad Half The Way enigszins in, maar herpakt zich formidabel met het tweeluik Crush Of Night, waarin AnMarie Byrnes vocaal alle ruimte krijgt en waarin andermaal opvalt hoe verschrikkelijk goed de samenzang van drie vocalisten is. Daarnaast excelleert John Galgano op de basgitaar; hij is zonder meer één van de meest getalenteerde basgitaristen van deze tijd, en het is bizar te bedenken dat hij ook voor al het gitaarwerk zorgt, met uitzondering van de gastbijdragen van Gary Green. Vooral het tweede deel van dit tweeluik, The Crush Of Night, waar de twee drummers zich met verve melden, is een hoogtepunt. De track kent een stuwende Steve Hackett-achtige melodie, terwijl Coralian allerlei zalige percussieklanken over ons werpt. Ook de tweede melodie, die zich rond de drie minuten aandient, is heel erg drumgericht en ontwikkelt zich tot een prachtig duet tussen Galgano en Byrnes, totdat Byrnes alle ruimte krijgt in een theatraal stuk dat doet denken aan de binnen de symfonische rock volledig onbekend gebleven epic The Deafening Silence of “My River Flows”. In zijn geheel overtreft Crush Of Night deze door mij nu uit te roepen moderne klassieker binnen het oeuvre van IZZ niet, maar wel bijna. Het betreft hoge-school-progrock en verplichte kost voor elke band die meent een aandeel in de symfonische rock te kunnen leveren. Met andere woorden: zo moet het.

De Amerikanen leveren met “Crush Of Night” een derde meesterwerk op rij. Mijn voorkeur gaat lichtelijk uit naar het werkelijk fantastische “My River Flows”, maar het is een arbitraire voorkeur. Ik bedoel, het is net zo stom als een voorkeur aangeven tussen “Mirage”, “The Snow Goose” en “Moonmadness”, of “Nursery Cryme”, “Foxtrot” en “Selling England By The Pound”, of – vooruit – tussen “Iluvatar”, “Children” en “A Story Two Days Wide”. IZZ vergelijken met deze drie illustere formaties uit de proggeschiedenis is niet zo gek. IZZ is verplichte kost en “Crush Of Night” zou hoog in je lijstje van aan te schaffen cd’s moeten staan.

Markwin Meeuws