Jakszyk, Jakko M.Album

Jakko maakt al decennia muziek, maar sinds hij in 2013 toetrad tot de progressieve bijenkorf King Crimson heeft hij geen muziek meer uitgebracht onder zijn eigen naam. Des te fijner dus dat er nu, elf jaar na zijn vorige soloplaat, eindelijk weer nieuw materiaal uitkomt. Vooral omdat het zo’n wonderschoon album is.

Natuurlijk kan Jakko voor zijn plaat rekenen op de hulp van een indrukwekkende gastenlijst, waaronder zijn werkgever Robert Fripp en opperprog-Piet Peter Hammill, maar ook John Giblin (onder andere Kate Bush en Brand X), Mark King (Level 42), Gavin Harrison (Porcupine Tree), Tony Levin (bijna Iedereen) en Al Murray (Hatfield & The North). Ondanks die bijdragen is “Secrets & Lies” heel nadrukkelijk een plaat van Jakko M Jakszyk zelf. Het betreft zijn liedjes en met zijn zang en gitaarspel drukt hij heel nadrukkelijk een stempel op de muziek. En ook mooi: één van de meest ontroerende bijdragen is een stukje piano dat Jakko’s dochter Amber speelt op een openbare piano die in de Londense Underground ergens staat te schimmelen.

De plaat bestaat uit elf liedjes, die voor een groot deel ook voor niet-prog onderlegden goed te volgen zijn. Opener Before I Met You had ook van King Crimson kunnen zijn en vergt enige training, maar stukken als The Trouble With Angels en The Rotters Club Is Closing Down zijn gewoon prachtige popliedjes die laten horen wat een sterke componist en arrangeur Jakko is. Ook vind ik hem als zanger erg fijn, hij heeft een prettige stem die bij veel genres past.

De muziek is smaakvol in elkaar gezet, met mooie likken Mellotron waar het kan en stevige gitaren waar het moet. Daarbij helpt het natuurlijk wel als je zulke geweldige muzikanten om je heen verzameld hebt. Een stuk waar Gavin Harrison op drumt krijgt vanzelf een onverwachte invalshoek en met zulke uitgesproken bassisten als King, Giblin en Levin ben je verzekerd van een creatieve invulling. Maar ook als Jakko alles in zijn eentje had gedaan was het resultaat bijzonder geweest. De muziek zit gewoon ijzersterk in elkaar, met mooie samenzang, knappe toetsenarrangementen en van die gitaarlicks die je van King Crimson gewend bent.

Misschien is dat wel een beetje de grootste gemene deler en is deze plaat een soort King Crimson light. Dat bedoel ik zeker niet negatief, een hele plaat van Fripp en zijn onderdanen vind ik vaak een hele zit, als een dikke plak extreem pure chocola, maar “Secrets & Lies” luistert als een doosje hele dure en verrukkelijke bonbons. Slaat dat ergens op? Vast niet, maar het is wel zo.

Er staat op dit album geen enkel zwak nummer. Het is heel toegankelijke muziek, zonder dat alles zo vreselijk voor de hand ligt, en ook dat is knap gedaan. Een nummer als It Would All Make Sense bijvoorbeeld, met ritmesectie Harrison en Giblin, kun je beluisteren als een lekker popliedje met een Steely Dan stuiter in het metrum, maar het is ook razend intelligent opgebouwd, met in elkaar vloeiende zanglijnen en een erg aanstekelijk refrein. In Under Lock & Key voegt Fripp zijn kenmerkende Frippertronics toe, maar Jakko weet dat gefiedel functioneel in te zetten en maakt er een erg mooi gedragen stuk van met een hoofdrol voor een Mellotron. Sluitnummer Separation, oorspronkelijk bedoeld voor King Crimson, is nog het meest hectische en progressieve nummer dat, ondanks een bijtende gitaarsolo van Fripp, doet denken aan een stuk van Van Der Graaf Generator, mede door de saxofoon van Mel Collins en oh ja, de achtergrondzang van Peter Hammill.

Zo is er heel veel te genieten, met als hoogtepunten The Trouble With Angels (bijna een no-man stuk, toch?), het bijna geheel a capella uitgevoerde The Borders We Traded en het aan de overleden Canterbury legende Pip Pyle opgedragen The Rotters Club Is Closing Down. Daarbij klinkt het album om door een ringetje te halen en al vind ik de hoes tamelijk lelijk, er zit wel een mooi boekje in waarin Jakko uitlegt waar de liedjes over gaan en hoe ze tot stand gekomen zijn. Ook in die details is dit gewoon een erg goed doordacht en prachtig intelligent album dat ik niet genoeg kan aanbevelen als één van de beste platen van dit jaar.

Voor de liefhebber is er natuurlijk een uitgebreide versie met het album ook op dvd in 5,1 surround en een aantal video’s.