In 1981 werd Jean Michel Jarre door de Chinese regering uitgenodigd om de eerste Westerse muzikant te zijn die optrad in de republiek. Al zou de titel van dit pakket (2 dvd’s en 1 cd) “Jarre In China” het gemakkelijk kunnen impliceren, is dit niet de dvd versie van “Les Concerts En Chine”. “Jarre In China” is het resultaat van het concert dat de toetsenvirtuoos gaf in het Chinese Beijing, de verboden stad in Peking, met behulp van 70 ton aan apparatuur. Dit alles in het kader van het Franse culturele jaar in China. Het evenement vond op 10 oktober 2004 plaats op het plein voor het paleis van de ‘Last Emperor’, met het concert op het Tian’Anmen plein als sluitstuk.
Het lijkt er de laatste jaren op dat Jarre het moet hebben van de live registraties, daarin teruggrijpend op magische tijden. Ik snap het wel, hij lijkt naar zijn pensioen toe te werken en wil zo goed mogelijk zijn meest succesvolle werk documenteren, maar als fan van zijn muziek zou je ook wel eens weer een ouderwets goed album van de Franse synthesizerpionier in je cd lade willen schuiven. Dat is sinds “Oxygene 7-13” niet meer gebeurd (met uitzondering van het in 2004 verschenen “Aero”, maar dan spreek ik over een compilatie cd). Begrijp me goed, dit zal de muziek en audio liefhebber in een staat van euforie brengen, maar er zitten wel wat haken en ogen aan, al dien je er rekening mee te houden dat dit de eerste echte dvd van Jarre is.
Niet alleen voor mensen met een elektronische voorliefde geschikt, maar ook voor degenen die de combinatie met orkest en de typerende Chinese muziek waarderen (het prachtige Fishing Junks At Sunset is daar een voorbeeld van), moeten hun oog maar eens de kost geven en het oor maar eens ten luister leggen. Het concert opent orkestraal met Forbidden City, een muziekstuk dat een spanningsveld creëert zoals La Bolero van componist Ravel (ook een Fransman) en dat tevens de bravoure van het Indiana Jones thema kent. Al brengt hij muzikaal gezien niet veel nieuws, gedurende het kijken naar deze dvd wordt duidelijk dat Jarre het publiek aan zich bindt door niet alleen geluidstechnisch perfectie te brengen, maar overweldigend visueel te stunten. Zo wordt een sopraan tijdens Chronology 3 in een ontiegelijke lange jurk de lucht in gehesen. Show en perfectie voor spontaniteit! Kosten noch moeite zijn gespaard om de muziekkunst van Jarre te onderstrepen. Het blijkt dat het album “Aero” als basis dient voor de dvd. De man presenteert zelfs een stuk onvervalste rock door de inbreng van gitarist Patrick Rondat en lijkt het neoklassieke pad in te slaan met Vivaldi‘s Winter. Jarre voegt er hoorbaar wat nieuws aan toe! Het waanzinnig klinkende middenstuk maakt het veel avontuurlijker dan zo’n stijve Malmsteen vertolking van een klassiek stuk. Je hoort gewoon het knetteren van de snaren van Rondat’s gitaar om maar weer eens aan te geven hoe helder het geluid is. Ik denk niet dat de eigenzinnige Jarre zich laat verlokken tot meer van dergelijk geweld, maar je zou mij er niet over horen klagen. Verder geeft het de nummers een bijzonder tintje wanneer de toetsenist zijn technische snufjes voor een moment verlaat en de kleine vertolking opzoekt door de accordeon en (midi)fluit te bespelen. Oxygène 2 wordt helemaal opengelegd door laatstgenoemd instrument en laat bij mij het kippenvel tot grote proporties aanzwellen als de erhu (Chinese viool) erbij betrokken wordt. Maar toch, hoe dicht het ook allemaal bij perfectie mag liggen, de man straalt niet hetzelfde enthousiasme uit als bij de andere concerten die ik van hem gezien heb.
Voor de bijzondere instrumenten Theremin en Laserharp is uiteraard plaats ingeruimd, waarbij het geluid van eerstgenoemde lijkt op dat van een kat die muzikale aspiraties heeft (heb Jarre er veel beter op horen spelen, maar het blijft natuurlijk een moeilijk bespeelbaar instrument).
Video
De beeldregistratie heeft heldere en krachtige kleuren. Niet in High Definition op dvd gezet, maar in PAL standaard. Hier en daar een kleine overbelichting en bij bepaalde effecten zoals rook merk je dat het beeld wat blokkerig gaat worden, maar het zijn zaken die niet storend aanwezig zijn. Er wordt veel van camerapositie gewisseld, wat de aandacht vast blijft houden. De lichtshow en de projecties dragen daar ook in positieve zin aan bij.
Audio
Deze release is schokkend perfect qua geluid, waarbij zelfs voor het eerst op een muziek dvd THX aangeboden wordt. Het audio gedeelte staat luid in de mix en zet ook de subwoofer behoorlijk aan het werk, daarbij een constante kwaliteit behoudend, uiteraard vooral indrukwekkend in de al genoemde THX optie en DTS. Ik wil best de uitspraak doen dat deze dvd qua luisterervaring één van de meest enerverende is op dit moment.Extra’s
In de documentaire “Jean Michel Jarre In The Footsteps Of The Last Emperor” krijg je respect voor de enorme hoeveelheid werk dat verzet moet worden om dit spektakel de grootst denkbare allure mee te geven. Zo wordt de kijker deelgenoot gemaakt van het nauwe contact met de autoriteiten en de finetuning van het opbouwen van het gigantische podium dat in de documentaire gedeeld wordt met de kijker. Daarnaast nog een interview met de Fransman, die met zijn ‘Liberté, Egalité, Fraternité‘ (vrijheid, gelijkheid en broederschap) een duidelijk statement maakt. Het concert op Tian’Anmen Square is leuk als toetje, maar heeft een rommeliger geluid dan het Forbidden City concert en kent een zwakkere setlist, zoals het aparte La Foule (Tribute To Edith Piaf), met medewerking van de Chinese popartieste Cheng Lin.
Conclusie
Deze dvd is een spagaat tussen (vooral) studiowerk / samples en live performance. Het is erg veel show en je hoeft helemaal niet nauwgezet te kijken om te concluderen dat er ter plekke heel weinig gegenereerd wordt, met uitzondering van het orkest en de solo artiesten. Ook moet ik eerlijkheidshalve bekennen dat de trackkeuze me niet erg verrast. Toch zijn de uitvoeringen van een dergelijk hoog niveau dat je na het kijken hoe dan ook onder de indruk bent. Daarbij een extra aantekening dat er betere (lees: warmere) vertolkingen bestaan. Wel is alles uit de kast gehaald om muziekliefhebbers met verbazing te laten kijken en luisteren. Ook is de kans groot dat de Jarre leken met dit product geïnteresseerd raken in het verdere werk van de man. Al is de kunstenaar zichzelf behoorlijk aan het herhalen, het blijkt dat dit pakket een absolute must is. De cd moet gezien worden als extra, maar ik had daar liever een uitgebreid boekje voor gehad, dat nu jammerlijk ontbreekt. Dan nu maar hopen dat een nieuwe studio cd een eervolle poging zal blijken te zijn, want met een zoveelste remake van Oxygene 4 hoeft hij bij mij niet meer aan te komen. Technisch gezien perfect en artistiek gezien de dood in de pot!
Ton Veldhuis