Joe Deninzon begint een bekende naam in de progscene te worden. Dat komt vooral omdat hij (in juni 2023) sinds een paar weken violist David Ragsdale vervangt bij Kansas. In het verleden heeft hij echter opgetreden of werk opgenomen met mensen als Ritchie Blackmore, Michael Sadler van Saga, Renaissance, Bruce Springsteen, The Who en nog veel meer grote namen. Joe wordt wel de “Jimi Hendrix van de elektrische viool” genoemd, waarschijnlijk door J. Deninzon en zijn moeder. Dat zegt op zichzelf niet zoveel, ik word zelf de “Jimi Hendrix van de kaasschaaf” genoemd, maar ik blijf er bescheiden over. Bovendien geloof ik niet dat Joe zijn viool ooit in de fik gestoken heeft, daarvoor bespeelt hij een te bijzonder exemplaar.
Joe bespeelt op het podium een zevensnarige viool die eruitziet als een ‘Flying V’-ukelele, die hij zowel met een strijkstok als met zijn vingers kan bespelen. Eerlijk is eerlijk, dat doet hij erg virtuoos. Hij draagt ook een hoedje, maar dat maakt verder geen noemenswaardig geluid. Deninzon is geboren in Rusland, maar groeide op in Cleveland, Ohio, waar hij viool studeerde aan de universiteit. In New York maakt hij een verdienstelijke jazz/fusion-plaat “Electric/Blue” met onder andere Testament-gitarist Alex Skolnick. Al snel ontstond de band Stratospheerius, die in een immer wisselende bezetting nog vier studioplaten maakte en een live-registratie. Na 2017 verschenen er nog wel een paar singles, maar als gevolg van de pandemie duurde het tot nu voordat er weer een serieuze uitgave van de band op de markt kwam.
En serieus mag je deze nieuwe uitgave wel noemen. Ok, het is een plaat met oude opnamen van het ProgStock Festival in Rahway, New Jersey, edities 2019 en 2021. Maar dan krijg je ook een zeer gul pakket met twee cd’s, een dvd en eenBlu-ray van de twee concerten, samen goed voor dik 110 minuten jazz-progfusion.
De huidige bezetting bestaat naast Joe uit drummer Jason Gianni, die ook in het Trans-Siberian Orchestra en de Neal Morse Band te vinden is, gitarist Michelangelo Quirinale, die alleen al vanwege zijn naam een eervolle vermelding verdient, en bassist Paul Ranieri. Deze band is Heel Erg Goed. Hoewel Stratospheerius in de eerste bestaansjaren al snel een naam kreeg als ‘jamband’, bestaat het overgrote deel van het repertoire uit puntige liedjes, stukken met een stevige kop en staart.
Dat wil niet zeggen dat er geen ruimte is voor jams, lange solo’s of andere krachtpatserij. Je moet ervan houden, maar het soleerduel tussen Joe en Michelangelo in Game Of Chicken bijvoorbeeld is zeer indrukwekkend, en heus niet alleen om de extreme ‘guitarface’ die Quirinale in huis heeft. Wat kunnen die mannen spelen!
Ik ben niet even onder de indruk van alle liedjes, ik vind de zangmelodieën van Deninzon niet overal even interessant, maar ik vind zijn zang ook niet overal even sterk. Het wordt gaande de concerten wel beter, maar erg karakteristiek of knap is het niet. Mind you, ik weet niet hoe geweldig ik zou zingen met een stuk hout onder mijn kin, maar daar kies ik dan ook niet voor. De manier waarop die liedjes worden uitgevoerd is dan weer wel fenomenaal.
Op de dvd en de Blu-ray staan de twee concerten achter elkaar. Het zijn over het algemeen eerlijke opnamen van vier spelende mannen. Dat heb ik maar het liefste, dan kun je tenminste zien wat ze staan te doen. Ik houd er bijvoorbeeld niet van als de onzinnige filmpjes die op het scherm achter de band worden gedraaid de muzikanten verdringen. Spelende vingers wil ik zien, liefst met een duidelijk zicht op het gebruikte instrumentarium. Verder zit er niet veel verschil tussen de twee registraties, al draagt bassist Ranieri halverwege wel ineens een fez. Ook die maakt geen geluid, overigens. Grappig moment: Joe en Paul beginnen op enig moment in de maat van de muziek op en neer te springen, maar het podium is dusdanig wankel dat al snel de camera mee schudt.
De tweede set, uit 2021, bevat wel een aantal langere stukken, waarin de heren wat meer de tijd nemen om te soleren. Het langste nummer is Heavy Shtettle, een soort fusie van klezmer en heavy metal, waarin voornoemde Alex Skolnick meespeelt. Iedereen krijgt de ruimte om te soleren en het werd nog een reuze lange avond. In Storm Surge en Spain krijgt de band bovendien versterking van pianiste en fluitiste Rachel Flowers. Storm Surge is een wat larmoyante powerballad, maar het stuk wordt gered door mooi samenspel van Rachel en Joe, die zijn viool ook kan laten klinken als een cello. En Spain is natuurlijk dat beroemde jazzstuk van Chick Corea, dat hier een schitterende akoestische uitvoering krijgt. Mooi om te zien dat Skolnick, die in zijn Testament-tijd een scheiding in je haar kon shredden, nu keurig akoestische jazz speelt. Erg verdienstelijk, trouwens.
Er valt wel het een en ander op deze muziek af te dingen, maar uiteindelijk was ik toch wel aangenaam verrast. Dit is een erg sterk bandje. Waar het repertoire enigszins ondermaats is, redt het spel de avond, en als de composities wel sterk zijn (de band speelt ook Frame By Frame van King Crimson en Hysteria van Muse), is het geweldig. Al met al is dit een fantastische boxset vol fijne muziek.