KalutaliksuakAlbum

Een paar weken geleden kwam er nog eens een envelop met weer wat te recenseren albums in mijn brievenbus terecht. Terwijl ik deze envelop opende, zat ik uiteraard niet alleen aan de ontbijttafel: mijn ouders waren er namelijk ook. Raar keken zij op toen ik tot tien maal toe bleef struikelen over de naam van de promo die zich tussen de post bevond. Nadat ik me bijna verslikt had in het album (en de boterham met kaas ook overigens), toch maar besloten de bijsluitende promosheet te lezen. Kalutaliksuak (ik daag jullie uit dit snel tien maal na elkaar zeggen) blijkt een godin van de Eskimo’s  te zijn. Het mag wat… Vlot uitspreken zal me toch niet lukken.

“Last Day Of Sun” zelf wil refereren naar het hoge noorden in Rusland waar de zon ondergaat voor meer dan twee maanden. Men kan zich voorstellen dat in het verleden deze lange wintermaanden zonder zon aanleiding gaven tot vreemde en fantastische verhalen onder andere over al even fantastische monsters. Hiertegen moesten er geheimzinnige rituelen gehouden worden op de laatste dag voor de zon onderging voor een lange tijd. Daar gaat dit instrumentale album dan ook over.

Of een thema als dit goed overkomt, valt voor een groot deel te wijten aan de sfeer die al dan niet aanwezig is op het album. Nu slaagt Kalutaliksuak er wonderwel in om op het eerste nummer Sailing Into The Sunset To A New Night die sfeer over te brengen tot de luisteraar. Je voelt als het ware mee met de noorderlingen die zich ongetwijfeld desolaat en ongelukkig moeten gevoeld hebben. Onze Russische vrienden raken met andere woorden meteen de goeie snaar en zetten de sfeer voor een verlaten donkere angstige reis in de koude Siberische vlaktes.

Maar “Last Day Of Sun” is natuurlijk meer dan alleen sfeer. Het is ook een album dat duidelijk zijn inspiratie haalt bij Frank Zappa en Dave Kerman-bands als een U Totem bijvoorbeeld. Dat gecombineerd met de desolate Siberische vlakten en een stevige snuif improvisatie. En net daar ligt het grote minpunt van dit album. Er wordt erg lang doorgegaan met de nummers en ze blijven maar improviseren. Dat maakt van dit toch al erg lange album (78 minuten!) een heel zware zit. Terwijl de eerste vijfdelige track toch nog af en toe wat rustpunten heeft waarin vooral aan Siberië gedacht kan worden, hebben de drie volgende nummers dat helemaal niet. Door ondermeer de overvloed aan improvisatie wordt dit gewoon té zwaar.

Het perfecte voorbeeld om dit te illustreren is het afsluitende nummer, Her Names Are Miles Away In The Sea & Wales Come To Answer. Op het openingsnummer na meteen het langste. Evenals het net genoemde Sailing Into The Sunset To A New Night begint ook dit nummer erg rustig en sferisch om dan al snel een hogere versnelling in te schakelen (denk aan Frank Zappa ten tijde van “Sheik Yerbouti”). Alleen gaan ze hier te lang door, zodat je als luisteraar de neiging krijgt het af te zetten. Begrijp me niet verkeerd, dit is een erg goed nummer. Zonder twijfel zelfs één van de hoogtepunten van “Last Day Of Sun”, maar net door het feit dat het al het laatste nummer op de plaat is, en dat het nog ‘ns vijftien minuten lang is, wordt het een beetje te veel.

Kalutaliksuak heeft met “Last Day Of Sun” zonder meer een goed album neergezet waar de avontuurlijke progliefhebber plezier aan kan beleven. Maar hij moet wel door die lange zware zit heen kunnen raken. “Last Day Of Sun” put je als luisteraar écht helemaal uit; je bent een vod na het luisteren. Mijn advies aan de band is dan ook om volgende keer met een korter album te komen, want de band heeft wel getoond dat men boeiende muziek kan maken. Een advies voor de luisteraar die het album toch wil proberen (wat meer dan terecht zou zijn), is dan om na de eerste epic even een pauze te nemen, en dan pas verder te luisteren.

Peter van Haerenborgh