KansasAlbum

De monoliet, het monumentale artefact, dat in de filmklassieker “2001… A Space Odyssey” mystieke krachten toebedeeld kreeg en tevens een tijdspunt in de evolutie van de beschaving markeerde, maakte in 1979 het titelvoorwerp uit van het laatste album van Kansas in de jaren zeventig. Na het megasucces van “Leftoverture” en “Point Of Know Return” en de bevestiging van hun waanzinnig populaire status via het dubbele live album “Two For The Show”, brokkelde het artistieke imperium van deze Amerikaanse grootmacht, in navolging van de Engelse soortgenoten, langzaam maar zeker af.

Op “Monolith” begonnen de eerste tekenen van verval zich al vaag af te tekenen, maar het album kon zich al bij al nog netjes in de slipstream van de illustere voorgangers nestelen, mede door een trits uitstekende songs in de allerbeste Kansas traditie. On The Other Side, bijvoorbeeld, dat naadloos aansloot bij het betere werk uit voorgaande albums en een toonbeeld vormde van kwalitatief hoogstaande symfonische rock, toen al het handelsmerk van de groep. De unieke, typische Kansas sound borrelde al vanaf de eerste noot muziek op en bleef meer dan zes minuten lang aan de oppervlakte, waar prachtige melodielijnen, fraai gitaarspel en de hemelse samenzang tussen Steinhardt en Walsh als harmonieus uitdijende kringen vrij spel kregen. Het obligate drie minuten moment van het album is People Of The South Wind, een song die het verlangen van Livgren naar de aloude (Indiaanse) waarden reflecteerde en in zekere zin het fraaie hoesontwerp nader toelichtte. Angels Have Fallen en A Glimpse Of Home haalden nog net het oude niveau en waren zowel qua opbouw als tijdsduur aan mekaar gewaagd. Pakkende refreinen, stevige brokken gitaarrock als middenstuk en waarachtig mooie symfonische slotpassages, die de muzikaliteit van de band ten volle etaleerden.

Waar de groep echter finaal uit de bocht ging en de irritatiegrens zelfs overschreden werd, waren de twee draken van nummers, How My Soul Cries Out For You en (erger nog) Stay Out Of Trouble. Drumsolo’s waren weliswaar schering en inslag in de jaren zeventig, maar werden toen al door een deel van de afhakende pers als uitwassen van een tanende rockcultuur beschouwd. Waarom Ehart toch nog zijn ding mocht doen op How My Soul Cries Out For You, blijft tot op de dag van vandaag een raadsel, maar feit is en blijft dat zijn drumsolo op het vernoemde nummer behoorlijk overbodig was. Een ander fenomeen dat het creatieve verval van de groep inluidde, was de toegenomen dosis meligheid die een aantal nummer opsmukte. Away From You, Reason To Be en ook People Of The South Wind waren best leuke en goed in het gehoor liggende songs, maar vormden toch in beperkte mate een stijlbreuk met het materiaal van voorgaande albums. De aanzet tot het volgen van een meer mainstream koers was dus daar en met de jaren tachtig voor de deur te beschouwen als een bang, weinig geïnspireerd maar wel begrijpelijk antwoord op de negatieve attitude jegens de muziek van Kansas & Co.

Ondanks die paar uitschuivers, beschikte “Monolith” over voldoende troeven om de fans alsnog een laatste keer op hun wenken te bedienen. Het album is in meerdere opzichten een overgangsalbum en bijgevolg een belangrijk tijdspunt in de evolutie van de band.

Piet Michem