KatatoniaAlbum

In 2013 komt de Zweedse band Katatonia met het album “Dethroned & Uncrowned” waarop de heren alle nummers van voorganger “Dead End Kings” uit 2012 in een nieuw jasje hijsen. Het komt er op neer dat de melancholieke progmetal van de band omgetoverd is in een nog meer melancholiek soort muziek, die akoestisch van benadering is met strijkersklanken en percussie. Het album onderstreept de overgang van de band naar K-Scope en dat is eigenlijk een legitimering voor een meer progressieve koers. We zijn inmiddels een paar jaar verder als op 30 maart 2015 “Sanctitude” verschijnt. Het album, dat uit een cd en een dvd bestaat, bevat de registratie van een ongeveer 80 minuten durend concert dat gehouden werd in de prachtige Union Chapel te Londen, dit in het kader van de toer die naar aanleiding van “Dethroned & Uncrowned” gehouden werd. Het is een sfeervolle aangelegenheid, zowel om naar te luisteren als om naar te kijken. Steek er gerust een paar kaarsen bij aan, dat heeft de band namelijk ook gedaan.

Het zeventien nummers tellende concert wordt getoond in overwegend grauwe bruin- en blauwtinten. Als contra-effect zijn er melkwitte lichten die vaak vanachter de bandleden schijnen maar ook vanuit de zaal. De achtergrond van het podium wordt gevormd door de fraai belichte arcaden van de kapel en als dát niet overweldigend, is weet ik het ook niet meer. Er zijn sfeerverhogende ornamenten in beeld en ondertussen spelen de heren met volle overgave er lustig op los. Zie ik daar een nonnetje in het publiek? Het podium lijkt wel een altaar, vijf muzikanten die keurig op een rijtje zitten, ieder omringd door heel, heel veel kaarsen. Ze komen enigszins timide over en die nederigheid past perfect bij de serene sfeer. De camera”²s hebben het mooi gevangen allemaal. Wel hadden enkele close-ups niet misstaan.

Voorafgaand aan de tour zagen zanger/gitarist Jonas Renkse, gitarist Anders Nyström en bassist Niklas Sandin zich geconfronteerd met een paar vertrekkende bandleden. Alleskunner Bruce Soord en percussionist JP Asplund schoten te hulp en hoe! Beiden zijn wat mij betreft de smaakmakers van het album zonder daarbij iets tekort te willen doen aan Renkse’s prachtige stem en diens warme gitaarinvullingen. Het is een waar genot om je door zijn zang onder te laten dompelen in de muziek, zeker als je liefhebber van Eddie Vedder bent. Soord komt met buitengewoon energieke achtergrondzang alsof het The Pineapple Thief in het kwadraat is en ook zijn gitaar- en toetsenspel hebben de muziek lekker smeuïg gemaakt. Wel moet worden gezegd dat de meeste toetsenpartijen backing tracks zijn, maar goed. En dan Asplund. Wat hij in bijvoorbeeld A Darkness Coming of het opzwepende Sleeper uit zijn handdrum haalt is fenomenaal. Niet voor niets wordt hij aangeduid als the rhytmic monkey. Toch staat niemand te spelen om zichzelf een dienst te bewijzen.

Gespeeld worden allerlei nummers uit het bijna 25 jarig bestaan van Katatonia. We horen uiteraard een handvol stukken van “Dethroned & Uncrowned” zoals de melodieuze nummers Ambitions en Lethean. De meeste nummers echter komen van her en der zoals In The White, Teargas en Idle Blood. Ook is er een nummer als Gone dat nog niet eerder op de setlist heeft gestaan en ga zo maar door. Het geheel is divers en gevarieerd. Het is dan ook des te opmerkelijker dat het album zo’n goede flow heeft. Als je niet beter wist zou je denken dat de meeste composities uit dezelfde periode komen. Het resultaat is een goed uitgebalanceerde reeks nummers die ondanks z’n donkere gloed toch niet leidt tot een zwaarmoedige zit. Daar is de muziek met al z’n meerstemmigheid te toegankelijk voor. Het concert sluit af met The One You Are Looking For Is Not Here, een nummer waarin een gastrol zit voor The Gathering-zangeres  Silje Wergeland. Misschien komt het door de titel, maar meer dan eens moet ik aan Anathema denken. Het is frappant zo aan het eind: Wergeland straalt de integriteit uit die al die tijd al over de band hangt.

Naast de concertfilm is er nog een documentaire op de dvd te zien. Onder de naam Beyond The Chapel zie en hoor je een interview met Jonas Renkse en Anders Nyström. Ze praten over het hoe en waarom van het album maar ook over Katatonia in het algemeen. Echt een gezellige boel is het niet en eerlijk gezegd ben ik opgelucht als de 66 minuten voorbij zijn. Als muzikanten daarentegen weten de twee me enorm te vermaken, gewoon door op een stoeltje de muziek van hun leven te spelen. “Sanctitude” is een geweldig document met een concert in een entourage om blij van te worden.

Dick van der Heijde