Eindelijk! De heruitgaven van de Kraftwerk-albums zijn er dan toch gekomen. Enfin, van de albums vanaf Autobahn. De vroegere albums blijven uiteraard nog steeds in het verdomhoekje zitten. Zoals altijd verschijnen ze in onze contreien weer enkel in het Engels, wat toch erg jammer blijft want Kraftwerk blijft een Duitse band. Duitsers in het Engels is echt geen aanrader, ongeveer even erg als Nederlanders die Frans proberen te praten. Maar kom, dan weten we weer wat de Duitsers mogen meebrengen voor ons als ze nog eens langskomen.
Het hoeft natuurlijk geen betoog dat deze band essentieel is geweest in de ontwikkeling van ondermeer de elektronische muziek. Enorm veel bands hebben zich laten inspireren door Kraftwerk; dat is ondertussen al lang genoeg geweten. Maar ook Kraftwerk zelf is nog steeds mateloos populair bij de jonge mensen van nu. Dat werd dit jaar nog maar eens duidelijk tijdens hun passage op het Belgische festival Pukkelpop. Immens veel (jong) volk bij zulk een oude band als Kraftwerk. Het blijft verbazen, maar het doet tegelijkertijd wel goed dat ook de pioniers van de elektronica het respect krijgen dat ze verdienen.
Maar goed, deze recensie gaat over “Trans-Europe Express” natuurlijk. Een album dat binnen de evolutie van Kraftwerk van groot belang was. Tussen de nog meer naar het vroeger Kraftwerk neigende albums “Autobahn” en “Radio-Activity” enerzijds en het meer songgerichte “The Man-Machine” anderzijds, moet dit album haast wel het album van de overgang zijn. En eigenlijk zit hier wel een grote kern van waarheid in. Ik zou zelfs durven beweren dat hier Kraftwerk de stap zet waaruit ze hun latere populariteit zullen halen. Zonder “Trans-Europe Express” geen “The Man-Machine” en dus ook geen The Model, wat tot op heden nog steeds één van Kraftwerks populairste nummers is. Weg van de krautrock, richting de elektronische muziek zoals de synth pop of de new wave uit de jaren ’80 wiens richting ze zelf zullen bepalen.
Thematisch behandelt dit album natuurlijk over de hogesnelheidstrein van toen. En weinig albums geven dat gevoel zo goed weer als het tweede deel van dit album. Ja inderdaad, pas vanaf Trans Europe Express krijg ik echt het gevoel op een trein mee te zitten. Pas dan word je echt meegesleurd op de trein door Europa heen. Dat wil dus zeggen dat voor mij “Trans-Europe Express” thematisch en muzikaal uit twee delen bestaat.
We hebben het eerste deel dat uit de eerste drie nummers bestaat en eigenlijk weinig samenhang kent qua thema. Muzikaal daarentegen leunt het eerder aan bij de koers die Kraftwerk hierna zal gaan volgen. Vanaf de titeltrack verandert dit gegeven dan ook en grijpt Kraftwerk wat meer terug naar hun twee vorige albums. Zoals al eerder vermeld, ben ik persoonlijk hier pas echt mee met het concept van de plaat. Overigens bevindt zich hier een belangrijk verschil met de eerdere edities van “Trans-Europe Express”. Er is namelijk voor geopteerd om de originele (zoals ze op de Duitse versie van het album bestond) volgorde te hanteren. Dat houdt dus in dat Metal On Metal terug gesplitst is in Metal On Metal en Abzug, waar Abzug het gedeelte is waar we de herneming van het muzikale thema uit Trans Europe Express krijgen. In Duitsland was dit altijd al zo, nu dus ook voor de rest van de wereld.
Niet tegenstaande dat wat ik net beweerd heb, is dit album eigenlijk helemaal niet onevenwichtig of slechts een tussenstation. Nee, voor mij is “Trans-Europe Express” het hoogtepunt van Kraftwerk. Nergens meer vind ik hun sound zo perfect klinken als hier. Met de 2009-editie klinkt het allemaal nog wat perfecter. Het is en blijft dus zonder meer een aanrader en een erg belangrijk album gebleken voor latere generaties.
Peter Van Haerenborgh