Machine And The Synergetic NutsAlbum

Met bands als Bondage Fruit, Happy Family, Koenjihyakkei en vanzelfsprekend Ruins, is Japan sinds het begin van de jaren negentig een ware kweekplaats voor aankomende en enerverende avant-rockbands. Ook Machine And The Synergetic Nuts uit Tokio is zonder enige terughoudendheid één van die jonge bands die ik onder deze noemer kan scharen. Het is immers een bijzonder energiek ensemble dat zich met veel genoegen verlustigt in het creëren van buitengewoon onstuimige en opmerkelijk temperamentvolle, op Canterbury leest geschoeide, jazzrock en fusion. En daarbij wil ik gaarne met enige klem attenderen op de woorden onstuimig en temperamentvol…

De band kent eind 1997 zijn oorsprong wanneer toetsenist Iwata Noriya en drummer Sudoh Toshiaki samen met saxofonist Masahide “mahi-mahi” Hasegawa de band Fiddle 2 oprichten. Na het uitgeven van een demo, welke in juni 1998 verschijnt, verandert het drietal zijn naam in Machine And The Synergetic Nuts en nog datzelfde jaar voegt bassist Suzuki Hiroyuki zich bij het trio zodat de definitieve bezetting een feit is. Het titelloze debuutalbum verschijnt in 2003 en “Leap Second Neutral” is dus het tweede plaatwerk van dit gezelschap.

Deze plaat – de allereerste op het gerenommeerde Cuneiform Records – is werkelijk afgeladen met een veelvoud aan gecompliceerde arrangementen en uitdagende melodieën. Gelukkig verzandt dit niet of nauwelijks in doel- en oeverloos technisch geneuzel en ander auditief ongerief, zoals ik helaas maar al te vaak in fusionkringen waar kan nemen. De negen geestdriftige muziekstukken bevatten buitengewoon interessante wisselingen en variaties, maar de band raakt gelukkig nimmer verstrikt in zijn eigen inventiviteit en spitsvondigheid.

De Japanners weten zich bovendien min of meer te onderscheiden door het interpoleren van allerlei ingrediënten die we doorgaans louter en alleen bij authentieke (acid- en free)jazz en onvervalste funk tegenkomen. Dat de vier bandleden deze veeleisende muziekstukken vol enthousiasme en geestdrift ten gehore brengen, voorkomt evenwel dat “Leap Second Neutral” vervalt in allerlei onaangename muzikale clichés. Toch toont het kwartet onmiskenbaar aan meer dan eens naar de klassieke meesters geluisterd te hebben. Het album staat immers bol met al dan niet subtiele verwijzingen naar Caravan, George Clinton, Miles Davis, National Health, Return To Forever, Soft Machine en Frank Zappa. Door al deze referenties met een even eigen als zinnige benadering te mengen, creëert Machine And The Synergetic Nuts echter op zijn tweede album een lovenswaardige mengeling van Canterbury, jazz(rock), funk, fusion en progressieve rock.

Dat deze muziek een eigen gezicht heeft kunnen we grotendeels op het conto schrijven van het overweldigende drumwerk van Sudoh Toshiaki. Hij is overigens niet de enige geweldenaar, want de bijdragen van toetsenist Iwata Noriya zijn zonder meer de moeite waard. Dat hij voornamelijk gebruik maakt van een ouderwets toetsenarsenaal zie ik hierbij als een meer dan welkome bonus. Hiermee wil ik overigens niet de participatie van saxofonist Masahide Hasegawa en bassist Suzuki Hiroyuki minimaliseren. In tegendeel zelfs, want beide heren spelen een zeer belangrijke rol binnen deze band. Zo doet het saxofoonspel van de eerste mij geregeld denken aan de hoogtijdagen van het Canterbury-geluid, terwijl het basspel dan weer herinneringen oproept aan de gloriedagen van de funk.

De groep wordt op “Leap Second Neutral” muzikaal terzijde gestaan door twee gastmuzikanten, te weten gitarist Matsue Jun en percussionist Takahashi Yuko. Terwijl de inbreng van de laatste zich grotendeels beperkt tot het fijntjes inpassen van allerhande percussie-instrumenten, treedt Jun met zijn excentrieke gitaarspel meer dan eens op de voorgrond. Machine And The Synergetic Nuts concentreert zich evenwel meer op het hechte samenspel tussen de muzikanten onderling dan op extravagant gesoleer.

Naar aanleiding van het beluisteren van deze tweede schijf van Machine And The Synergetic Nuts kan ik dan ook niet anders dan deze jonge Japanse band zonder enige aarzeling als een regelrechte revelatie te betitelen. Met een even indrukwekkend als triomfantelijk vertoon van energie, kracht en vitaliteit, heeft dit album me werkelijk omver weten te blazen. Ondanks de soms ietwat te duidelijke referenties naar de klassiekers van weleer, bevat het schitterende “Leap Second Neutral” genoeg eigen identiteit om een aanschaf te rechtvaardigen. Bereid je dan wel even voor op een heuse wervelwind!

Frans Schmidt