Magma

Zëss

Info
Uitgekomen in: 2019
Land van herkomst: Frankrijk
Label: Seventh Records
Tracklist
Zëss (37:57)
I - Wöhm Dëhm Zeuhl Stadium (Hymne Au Néant) (4:57)
II - Da Zeuhl Wortz Dëhm Wrëhntt (Les Forces De L'Univers - Les Eléments) (6:22)
III - Dïwöóhr Spraser (La Voix Qui Parle) (5:12)
IV - Streüm Ündëts Wëhëm (Pont De L'En-Delá) (6:04)
V - Zëss Mahntëhr Kantöhm (Le Maître Chant) (8:08)
VI - Zï Ïss Wöss Stëhëm (Vers L'Infiniment) (3:15)
VII - Dümgëhl Blaö (Glas Ultime) (3:58)
Christian Vander: zang, componist
Stella Vander: zang
Rudy Blas: gitaar
Simon Goubert: piano
Philippe Bussonnet: basgitaar
Morgan Ågren: drums

Met medewerking van:
Isabelle Feuillebois: zang
Hervé Aknin: zang
Julie Vander: zang
Sandrine Destafanis: zang
Sylvie Fisichella: zang
Laura Guarrato: zang
Marcus Linon: : zang
The City of Prague Philharmonic Orchestra
Adam Klemens: dirigent
Lucie Svehlova: concertmeester
Rémi Dumoulin: orkestratie
Marquee Londres 17 Mars 1974 (2018)
Ëmëhntëhtt-Ré Trilogie (DVD) (2017)
Köhnzert Zünd (2015)
Slaǧ Tanƶ (2015)
Zühn Wöhl Ünsaï - Live 1974 (2014)
Rïah Sahïltaahk (2014)
Mythes Et Légendes, Epok V (DVD) (2013)
Félicité Thösz (2012)
Ëmëhntëhtt-Ré (2009)
Live In Tokyo (2009)
Studio Zünd (2008)
Bourges 1979 (2008)
Mythes Et Légendes, Epok IV (DVD) (2008)
Mythes Et Légendes, Epok III (DVD) (2007)
Mythes Et Légendes, Epok II (DVD) (2006)
Mythes Et Légendes, Epok I (DVD) (2006)
Concert Bobino 1981 (DVD) (2004)
K.A. (2004)
Theusz Hamtaahk Trilogie (DVD) (2001)
Theusz Hamtaahk Trilogie (2001)
Korusz (DVD) (2000) (als Christian Vander)
Londres – BBC 1974 (1999)
Simples (1998)
Flöë Ëssi / Ëktah (1998)
Kompila (1997)
Opéra De Reims – Concert 1976(1996)
Toulouse – Théâtre Du Taur – Concert 1975 (1996)
Bruxelles – Théâtre 140 – Concert 1971 (1996)
Baba Yaga La Sorcière – Quand Les Enfants Chantent Magma (1996)
Concert Bobino 1981 (1995)
Les Voix – Concert 1992 (1992)
Mëkanïk Kömmandöh (1989)
Un Homme, Une Batterie (DVD) (1988) (als Christian Vander)
Mythes Et Légendes (1985)
Merci (1984)
Retrospektïẁ III (1981)
Retrospektïẁ I – II (1981)
Attahk (1978)
Inédits (1977)
Üdü Ẁüdü (1976)
Live/Hhaï (Köhntark) (1975)
Köhntarkösz (1974)
Ẁurdah Ïtah (1974) (Als Christian Vander)
Mëkanïk Dëstruktïẁ Kömmandöh (1973)
The Unnamables (1971) (als Univeria Zekt)
1001° Centigrades (1971)
Kobaïa (Magma) (1970)

En er is nog eens een nieuwe Magma verschenen! Nou ja, nieuw… “Zëss” is een stuk dat al sinds 1970 in ontwikkeling is en dat sinds 1979 live gespeeld werd en op die manier op verschillende live-albums verschenen is. Maar nu voor het eerst in studiovorm is verschenen!

“Zëss” kent met andere woorden een moeilijke geschiedenis en werd vaak naar achter geschoven in plaats van aan verder gewerkt. Het onderwerp van dit album zal er ongetwijfeld wel voor iets hebben tussen gezeten. Dit stuk/album zou over het einde van de wereld handelen, wat tegelijkertijd ook het einde van Magma zou betekenen. Geen wonder dat de Vanders niet zo snel waren om dit tot ons te brengen. Betekent dit dat dit meteen écht het einde van Magma inluidt? Ach welnee, het aloude cliché ‘het was slechts een droom over het einde van de wereld’ bestaat nog steeds tenslotte!

Het eerste wat opvalt als je snel even de bezetting van Magma bekijkt voor dit album is dat Christian Vander NIET drumt. Dat is op zich een schok gezien Vanders status als drummer. Maar tegelijkertijd als je Zëss kent als stuk zal dat niet zo verbazen. Zo drumde Vander ook al niet op de live-versie die op de “Mythes Et Légendes – Epok 4” dvd stond. Hij oreert en zingt op dit stuk. Gelukkig hebben ze bij Magma voor de gelegenheid een vervanger van formaat kunnen vinden: de drums worden hier door Morgan Ågren bespeeld. Toch iemand die meer dan zijn strepen heeft verdiend als drummer. En het moet gezegd: hij doet dit meer dan uitstekend! Hoewel dit natuurlijk ook weer niet een heel drum-gecentreerd stuk is.

Iets anders wat bij het beluisteren snel opvalt is dat we al redelijk snel met een zes minuten durende oratie van Christian Vander geconfronteerd worden in het Frans. Jawel, Frans. Niet Kobaïaans maar gewoon Frans. Ongetwijfeld heeft Vander hier zijn redenen voor: ik ken die zelf niet maar ik moet wel zeggen dat het een goede keuze is. In dit stuk waar hij de god/goden aanroept als ware een voorganger in een kerk op de laatste dag van de wereld past het Frans eigenlijk wonderwel goed. En wees gerust… hierna vervalt Magma weer in het Kobaïaans.

Ook een volgende opvallende vaststelling is de aanwezigheid van het Praags Philmaronic Orchestra. Ze zijn zelfs heel dominant in de mix gezet: hier en daar op het wereldwijde web lees je zelfs wat ontgoocheling dat de drums en basgitaar zo stil zijn gemixt. En dat klopt grotendeels wel: ze zijn niet zo overduidelijk en overheersend als vaak wel is bij Magma. Maar ergens bij een spiritueel stuk als “Zëss” werkt dat wel. Het voegt iets toe, geeft het album dat extra.

Maar dat wil wel zeggen dat deze versie toch wel even anders klinkt dan de bejubelde live-versie uit 2005. Daar was uiteraard geen orkest en kon je de drums en bas wel zeker duidelijk horen. Persoonlijk vind ik dat beide recht van bestaan hebben. Beide versies zijn zeer goed en werken vooral zeer goed in hun context. Het magistrale en spirituele met toevoeging van orkest werkt zo enorm goed op deze plaat.

Wat valt er verder over “Zëss” te zeggen? Ik denk dat het al zeer lang duidelijk is dat deze plaat zeer de moeite waard is. En dat Magma nog steeds trouw blijft aan zijn eigen sound, in hun eigen gekende zeuhl-stijl. Maar dan met orkestrale toevoeging. De meesten zullen ondertussen vast wel weten wat ze hiermee kunnen verwachten, maar er is altijd de YouTube video waar “Zëss” voorgesteld wordt ter illustratie.

Een blinde aanschaf deze “Zëss”? Ja hoor, iedere Magma-fan heeft deze eigenlijk al een paar maanden in zijn bezit. Daar ikzelf als vinyl-liefhebber gekozen heb voor de limited gold coloured vinyl edition was het voor mij wachten tot 20 september en kom ik dus even wat later. Maar het wachten was de moeite waard hoor!

Send this to a friend