Smith, MalcolmAlbum

Als het goed is, komt er in 2015 eindelijk een nieuw album van Metaphor uit. Sinds “The Sparrow” uit 2007 kwam er weinig nieuws uit het kamp van dit Amerikaanse gezelschap, dat – in elk geval tot nu toe – zijn oren zo liet hangen naar het klassieke Genesis geluid. Of de band die invloed zo hoog in het vaandel blijft dragen, horen we dus hopelijk later dit jaar. Ondertussen is er een fijne zoethouder van gitarist en componist Malcolm Smith, die laat horen een eigen geluid na te streven.

Hoewel eigen… “We Were Here” is een staalkaart van bijna alles dat onder de noemer ‘prog’ verkocht mag worden, van tegen RIO aanschurkende eigenzinnigheid via van Gentle Giant en Frank Zappa geleend spel met maat- en toonsoorten tot aan Saga herinnerende pomp-prog. Het wordt af en toe spannend, maar nergens te ruig. En ja, natuurlijk komt af en toe Genesis voorbij, zoals in het middenstuk van Monkey Signatures, als de gitaren 12-snarig worden en de fluiten Mellotron.

Malcolm wordt geholpen door een paar vrienden, waaronder Metaphor-makkers Marc Spooner en John Mabry. Daarnaast is er een glansrol voor Anglagard en White Willow drummer Mattias Olsson.
Het resultaat is een prettige mix van bijzonder goed gespeelde progressieve instrumentale nummers met precies op tijd het enige gezongen nummer Still… Life. Jammer dat Mabry zingt alsof hij in een achtbaan zit en slechts af en toe langs de goede noten glijdt. Hij heeft een mooie stem en nu klinkt het alsof hij er eigenlijk geen zin in had. Dubbel jammer omdat Still… Life een ijzersterk nummer is.

Smith heeft overigens wel torenhoge ambities met zijn muziek: zoals de rotstekeningen op de hoes na 25.000 jaar nog getuigen van de kunstenaars die toen leefden, zo verwacht hij dat zijn muziek de tand des tijds zal doorstaan. Dat is, naar ik vrees, iets te hoog gegrepen. “We Were Here” bevat muziek die in ons kleine niche-marktje nog niet eens heel erg zal opvallen, laat staan in de echte wereld. Daarbij vind ik de plaat een beetje ‘goedkoop’ klinken. Een aantal van de synthesizergeluiden is aan de dunne kant. Smith (of Spooner) maakt veel gebruik van blazers uit een doosje en die klinken nergens overtuigend. Ook het orgel dat een belangrijke rol op de plaat speelt is een beetje kinderachtig en braaf.

‘Braaf’ is misschien sowieso wel een adequate omschrijving voor dit album. Het zal voor een groot deel op een computer gecomponeerd zijn en daar is niks mis mee, maar in dit geval ontneemt het de muzikanten de ruimte om iets persoonlijks toe te voegen. Zelfs gitarist Smith, wiens album dit nota bene is, schikt zijn partijen netjes in het gareel, terwijl de plaat met een fijne scheursolo hier of daar een hoop meer leven had gekregen. Het wordt niet zo groots als het had kunnen zijn, omdat het niet echt ‘ademt’.

De keerzijde van die medaille is wel, dat “We Were Here” nu bijzonder in de smaak zal vallen bij liefhebbers van hogere-wiskunde-muziek. Het is allemaal razend knap gespeelde, super intelligente muziek waarin soms wel acht partijen door elkaar lopen. Prachtig bij herhaling, indrukwekkend bij vlagen, opwindend bij hoge uitzondering. Het wordt pas echt bijzonder als Smith er in slaagt dit ook live te spelen. Dát zou ik dan wel eens willen zien!

Erik Groeneweg