Frank Zappa was een soort progressieve Simon Cowell avant la lettre. Eens in de zoveel tijd toverde hij weer eens een partijtje supertalenten uit zijn hoge hoed, die dan na hun stage bij de grote man elders op eigen kracht voortstoomden en links en rechts de muziek vernieuwden, alsof het allemaal niets was. Steve Vai, Terry Bozzio, Adrian Belew – vul maar aan. Niet dat de gemiddelde Talent Voice of X-Idols-winnaar met hen kan wedijveren, maar u snapt wat ik bedoel. Ook de fenomenale Zweedse fusiondrummer Morgan Ågren en toetsenist Mats Öberg komen uit de Zappaschool. Nadat ze al een aantal jaar gezamenlijk in een Zappa-coverband speelden, nodigde Zappa hen uit om met hem op te treden. Later nodigde hij Ågren ook uit om in de Verenigde Staten met zijn band te spelen. Met een dergelijke achtergrond is het dan ook niet bepaald verrassend dat “Live”, van de Mats/Morgan Band, gekenmerkt wordt door technisch subliem spel en een duidelijk herkenbare Zappa-invloed.
“Live” is een livealbum van een optreden uit 1999. Nadat het album eerst in 2001 in eigen beheer was uitgebracht, komt het nu opnieuw uit bij Cuneiform Records, dat ook de rest van de backlist van de Mats/Morgan Band opnieuw heeft uitgebracht. Ten tijde van het optreden telde de band naast oprichter Öberg nog twee andere toetsenisten, en het is dan ook niet verwonderlijk dat naast Ågrens drumwerk de nadruk sterk ligt op een breed arsenaal aan toetsengeluiden, variërend van Hammond tot humoristische Atari-achtige gamebliepjes. De kenmerkende stijl van de band combineert Frank Zappa, Canterbury, en fusion met een ferme dosis humor en een flinke snuif pep. Het is goed dat er tussendoor publieksgeluid te horen is, want de muziek wordt met dusdanige snelheid gespeeld dat je soms zou denken dat hier een 33 1/3-toeren lp op 45 toeren gedraaid wordt – zonder dat dit ten koste gaat van de precisie.
Wat mijns inziens het meest opzienbarende is aan de Mats/Morgan Band, en wat op dit livealbum goed naar voren komt, is dat hoewel de semi-geïmproviseerde composities van Ågren en Öberg onmiskenbaar bestaan uit eindeloos gepiel, ze toch bijzonder interessant en fraai zijn. Zelfs bij de wildste toetsenimprovisaties verliezen de nummers niet een bepaalde structuur uit het oog, en is er bovendien ook ruimte voor melodie. Jigsaw Variations, bijvoorbeeld, is grotendeels uit de mouw geschud, maar het strakke, drijvende drumwerk van Ågren houdt het nummer gefocust. Andere nummers nemen toetsenmelodieën als uitgangspunt: zo kent Min Häst een spannende wisselwerking tussen melodie en rare toetsengeluidjes en drijft Igloo op een sterk Canterbury-achtig wijsje. Zo weet de band de juiste balans te bewaren tussen de wow-factor en het “ahh, fijn”-effect.
Deze heruitgave van “Live” is dan ook een traktatie voor liefhebbers van snelle, intensieve prog en fusion. De band is bijzonder goed op elkaar ingespeeld en het plezier druipt ervan af. De gemiddelde ambientverslaafde zal deze plaat niet trekken, maar mensen met een voorliefde voor de moeilijkere varianten van de prog gaan zeker plezier beleven met dit fraaie livealbum van de Mats/Morgan Band.
Christopher Cusack
Bestel deze cd rechtstreeks bij Discorder