Museo RosenbachAlbum

De naam Friedrich Nietzsche (1844 – 1890) zal bij een groot deel van de lezers hoogstwaarschijnlijk (onplezierige) herinneringen oproepen aan de lessen Duits of geschiedenis op de middelbare school. Deze beroemde en invloedrijke Duitse filosoof en hoogleraar in de filologie schreef tussen 1883 en 1885 “Also Sprach Zarathustra”, een roman met enkele prikkelende beweringen die iedereen aan het denken kunnen zetten. Zo schrijft hij onder meer dat “de Übermensch tot de mens staat als deze tot de aap” en “de mens is een koord gespannen tussen de Übermensch en het dier”.

De beweegreden voor deze introductie mag duidelijk zijn. Deze bespreking handelt namelijk over “Zarathustra”, het debuutalbum van Museo Rosenbach. Dit Italiaanse muziekgezelschap vernoemt zich, evenals land- en tijdgenoten als Banco Del Mutuo Soccorso (een bank) en Premiata Forneria Marconi (een bakkerij), naar een alledaagse instelling (een museum). Volgens Italiaanse traditie is tevens de oorspronkelijke bandnaam, Inaugurazione Del Museo Rosenbach, een hele mondvol, maar deze wordt na enige tijd gelukkig ingekort.

“Zarathustra” verschijnt in april 1973 en wordt tegenwoordig binnen de progwereld als één van de beste Italiaanse progressieve rockalbums aller tijden gezien. De plaat telt acht muziekcomposities, grotendeels gebaseerd op het (vrijwel) gelijknamige boek van Friedrich Nietzsche. De songteksten leiden zelfs tot wat controverse, omdat de bandleden in de media van extreemrechtse sympathieën worden beschuldigd. Hoewel een foto van Benito Mussolini op de hoes staat, is dit dispuut echter te wijten aan een schromelijke kortzichtigheid, omdat het nationaalsocialisme de term Übermensch totaal anders interpreteert dan Nietzsche en de band.

Zoals het een gedegen conceptalbum betaamt, weet deze eersteling op haast ingenieuze wijze de belangrijkste (diepzinnige) uitspraken van de Duitser in een muzikaal jasje te stoppen. Dat jasje is vervaardigd van allerlei uiteenlopende materialen, waarbij ik gemakshalve vier hoofdbestandsdelen onderscheid, te weten Genesis, Gentle Giant, Jethro Tull en King Crimson. Museo Rosenbach weet deze invloeden niet alleen op bekwame wijze samen te brengen, maar slaagt er tevens in de muziek een eigen, unieke persoonlijkheid mee te geven.

Het kwintet kan dit laatste bewerkstelligen door het voornoemde (overwegend Engelse) mengsel te overgieten met een ingrediënt uit eigen keuken; Italiaanse folk. Door het gekende Italiaanse gevoel voor dramatiek en romantiek vervolgens aan een sterk klassieke invloed te koppelen construeert Museo Rosenbach een bijzonder melodisch, intelligent, onheilspellend en sfeervol meesterwerk. Inderdaad: één van de beste progalbums uit Italië.

Het is voor mij nog altijd een groot raadsel waarom (een groot deel van) de Italiaanse progressieve rockscène uit de jaren zeventig sinds jaar en dag volslagen genegeerd wordt. “Zarathustra” van Museo Rosenbach kan mijns inziens immers eenvoudig wedijveren met zijn Engelse tegenhangers en maakt dan ook ondubbelzinnig duidelijk dat hier snel verandering in moet komen.

Frans Schmidt