Nathan Parker SmithAlbum

Een bigband op Progwereld, het zou zomaar een unicum kunnen zijn. Weliswaar zitten progrock en jazzrock geregeld dicht tegen elkaar aan, getuige de jazzinvloeden in de Canterbury, de Coltrane-invloed bij Magma en meer recent bijvoorbeeld The Flower Kings of Fabio Zuffanti, maar een bigband? Nee, die hebben we volgens mij nog niet gehad.
De bedoelde bigband is het Nathan Parker Smith Large Ensemble, waarin liefst zeventien muzikanten zijn verenigd rond componist en bandleider Smith. Dit zeventiental valt dan weer uiteen in een (rock)ritmesectie van gitaar, basgitaar, drums en Fender Rhodes piano en dertien blazers (vier trompetten, vier trombones en vijf saxofoons). Hoewel het ensemble al sinds 2009 bestaat en (als ik het Internet mag geloven) al een flinke live-reputatie in het jazzcircuit heeft opgebouwd, vormt “Not Dark Yet” het veelbelovende debuut.

Opener Mega verraadt in elk geval direct een flinke progressieve rockinvloed: het King Crimson uit de periode 1972-1974, terwijl ook bijvoorbeeld Creature Rebellion een erg Frippiaans intro heeft. Toch is de gitaar daar niet al te prominent aanwezig, het zijn de basgitaar en met name de drums van Jared Schoning die de ritmische basis leggen waarop de blazers melodiëren. De trompet van David Smith krijgt hier de ruimte om te soleren.
Dark Matter en zeker Rhetoric Machine doen me dan juist weer erg aan Frank Zappa uit de periode van Waka/Jawaka denken, al klinkt de muziek van Zappa wel veel losser en frivoler dan de bigband van Parker Smith. Niet dat die overigens nou zo strak klinkt, verre van zelfs, maar puur door de hoeveelheid instrumenten die gelijktijdig spelen, klinkt het geluid vaak wel erg vol.
“Not Dark Yet” duurt nog geen 37 minuten maar na elf uiterst dynamische songs was ik uitgeput. Als het album al een tekortkoming heeft dan is het een gebrek aan rustmomenten. Enkel de intro’s van Solace en Fog Over East geven kort ruimte om op adem te komen, maar al snel ontaarden ook deze nummers weer in een pandemonium.

Nummers van gemiddeld drie minuten, een ondergeschikte rol voor toetsen en gitaar, nauwelijks solo’s: het roept de vraag op hoe prog “Not Dark Yet” is. Een vraag die ondanks de aan te wijzen referenties niet zo gemakkelijk te beantwoorden valt, want volledig afhankelijk is van de gekozen definitie van prog. Wie houdt van muzikanten die de grenzen opzoeken is bij het Nathan Parker Smith Large Ensemble aan het juiste adres, al dient duidelijk te zijn dat het hier gaat om jazzmuzikanten die de grenzen richting de prog verleggen. Een ieder die muziek beluistert om te ontspannen (of een  toeterallergie heeft) kan zich beter verre van dit album houden, want dit is jazz met een grote P.

Wouter Brunner