Hoe lang is jouw spanningsboog? Hoe lang kun jij je concentreren en focussen op een bepaald muziekstuk zonder afgeleid te zijn?
Dat zijn de vragen die de Finse band Nauticus ook stelt en zich tot doel heeft gesteld om deze zo groot mogelijk te maken. Ze maken muziek voor de luisteraars die onafgebroken de bijna tachtig minuten van hun album kunnen beluisteren. De muziekliefhebber die er nog voor wil gaan zitten en onafgebroken wil genieten van een compleet album, zonder weer weg te klikken of door zappen op Spotify. Dus gewoon ‘binge-luisteren’ naar nummers van gemiddeld zo’n acht minuten.
De muziek van Nauticus laat zich niet in een hokje vangen. De band heef verschillende invalshoeken, experimenteert met verschillende stromingen en maakt vooral complexe muziek met tegendraadse structuren en vreemde composities. Het langste nummer Hieronymus is – met bijna vijftien minuten – hiervan een goed voorbeeld. Het nummer vangt relatief rustig aan met een diep basgeluid en vervolgens weten de gitaren van Markku Kastell en Jani Portaanoja los van elkaar toch een soort samenspel te creëren. Het nummer bouwt de spanning steeds verder op zodat de bedoelde spanningsboog niet kan verslappen. Lassi Maki Kala – de gastzanger op dit nummer – weet het een intrigerende en duistere sfeer te geven. De drums, bas en gitaren lijken elk hun eigen ritmes en klanksoorten op te zoeken, waardoor een heerlijke warboel aan geluid wordt voortgebracht. De drukke en rommelige zang maakt de chaos aan het eind compleet. De referentie naar een album als “Laterus” van Tool is dan ook zeker te maken.
Nauticus heeft ruim vijf jaar gedaan om dit derde album te maken. Het vertrek van hun vaste zanger Jani Rämö heeft er toe geleid dat meerdere gastzangers en een zangeres hebben bijgedragen aan dit album. Deze verschillende zangstijlen geven elk nummer een andere klankkleur, hetgeen bijdraagt aan de diversiteit en afwisseling op dit album. Zangeres Anette Kaukonen heeft met name een hoofdrol op Glass Pyramids, een post-rock achtige ballad vermengt met een folk/zeemanslied. Het laatste is met name te danken aan het zeemanskoor. Kaukonen heeft een prachtige heldere stem die als een zeemeermin over het dronken zeemansgebrabbel heen komt. Een nummer als Magma en met name Strange Sequences / Lost Frequencies kent een veel stevigere progmetal uitstraling. De stem van Sakari Ojanen past hier weer perfect bij. Tommi Siniranta weet het nummer Claimed By The Sea een doom-metal twist mee te geven. Singularity en het erin overlopende Arrival kent weer een afwisseling in cleane zang en grunts van Jyri Kuokka.
Naast de verschillende zangklankkleuren is het toch vooral het instrumentarium dat de hoogtepunten vormen op dit album. Ten eerste hebben we drie korte instrumentale stukken. Ambiente soundscapes die adempauzes vormen tussen de nummers. Maar ook op alle andere nummers heeft de zang een ondergeschikte rol ten opzichte van de drums, (bas)gitaren en strijkers.
“Disappear In Blue” is een album dat voor de gemiddelde luisteraar de nodig inspanning zal kosten. Stevige kost waar niet in één keer doorheen te komen is. Na meerdere luisterbeurten zal de schoonheid echter wel worden geopenbaard. Nauticus is een vrij onbekende band in ons land en de doelgroep zal klein blijven. Maar wie tijd wil investeren in deze band zal er ook plezier aan beleven.
Mario van Os