Pain Of SalvationAlbum

Ik raad u aan de komende zomervakantie niet aan het Karachav-meer te volbrengen! Behalve dat Rusland nu niet het eerste land is dat me te binnen schiet als ik denk aan zomerse zon-, zee- en strandtaferelen, is dit water ook niet de beste plek voor uw gezondheid. In dit meer werd in de jaren ’50 veel nucleair afval gedumpt door de Sovjet Unie. Het water was in 1988 al zo vervuild, dat iedereen die er langer dan twee weken vertoefde, stierf aan de giftige stralingen.

Aan deze nattigheid eindigt de tweede cd van Pain of Salvation, “One Hour By The Concrete Lake”. Zanger Daniel Gildenlöw heeft zijn universitaire studie over milieuvervuiling, nucleaire industrie, waterverbruik en de wapenindustrie omgezet in een muzikaal concept. Net als op het voorgaande album “Entropia” heeft dit prachtige, emotionele progmetal met spannende tempowisselingen opgeleverd. Waar het debuutalbum echter een mix was van veel verschillende muziekstijlen, is het geluid op deze cd meer een eenheid te noemen.

Dynamische, zweverige keyboardklanken openen de instrumentale intro Spirit Of The Land, die met lichte drumslagen op de bekkens en langzaam aanzwellende toetsen overloopt in het nummer Inside. De snelle toetspartijen geven het nummer iets extra’s; een herkenbaar, karakteristiek geluid, dat in het gehele album terugkomt. De rol van toetsenist Fredrik Hermansson is op dit album groter dan op het voorgaande; de toetsen staan meer centraal en zijn meer door de muziek verweven. Langzaam valt met een lange haal ook de gitaar in, waarna het tweede verschil met “Entropia” hoorbaar is. Johan Hallgren is vanaf dit album de gitarist van Pain Of Salvation en hij vervangt de korte metalriffs van voorganger Gustaf Hielm (ex-Meshuggah) voor langer uitgesponnen, emotioneler gitaarwerk. Nadat de snelle drumslagen van Johan Langell zich met de toetseruptie hebben vermengd, valt bandbrein Daniel Gildenlöw in met zijn expressieve zang. Hoog, laag, snel, langzaam, schreeuwend, sprekend… zijn stem wordt op allerlei manieren ingezet en sleept mij helemaal ‘inside’ de muziek van Pain of Salvation.

Welcome inside the machine! Na Inside zijn we aangekomen bij The Big Machine; een slepend, beetje zweverig nummer, waarin niet alleen de zang van Daniel indruk wekt. Op de achtergrond horen we ook de andere bandleden zingen, door elkaar heen en op verschillende toonhoogtes. In New Year’s Eve staat het contrast tussen rustige, emotionele stukken en snelle, harde metalpassages centraal. Deze afwisseling kom je ook in veel van de volgende nummers tegen; Handful Of Nothing is een up-tempo nummer met explosief drumwerk, maar met een duister, slepend refrein. Het langzame Water, dat de overmatige waterconsumptie in de westerse wereld aan de kaak stelt, heeft een snelle, indrukwekkende gitaarsolo in het midden. Het mysterieuze, donkere, licht Arabische Black Hills (bergen in Canada, waar door het dumpen van nucleair afval nu 82 procent van de kinderen dood geboren wordt) krijgt iets over de helft een andere wending door de vrolijk klinkende toetsen en het opgewekte ‘ge-ah-ah-ah’ van Daniel. Het laatste en langste nummer Inside Out spant de kroon, want hierin zit elk muzikaal element dat Pain of Salvation rijk is verwerkt.

Veel afwisseling in dit album, dat is duidelijk. Toch hadden sommige stukken muziek van mij iets eerder afgebroken mogen worden, om het tempo in de muziek te behouden. Verder lijken de nummers onderling wel wat op elkaar, juist doordat zij allemaal hetzelfde soort tempo- en stijlveranderingen kennen. Alleen de ballade Pilgrim, met enkel Daniel’s stem, akoestische gitaar en cello, kent geen abrupte wisseling. Deze onderlinge gelijkenis kun je als nadeel zien, maar het maakt de muziek wel meer een eenheid. Net als de donkere, emotionele sfeer die elk nummer uitademt.

“One Hour By The Concrete Lake” is een spannend album, melodieuzer dan “Entropia”, maar harder en ruiger dan de latere werken. De onderwerpen over het milieu en oorlog zijn tegenwoordig nog meer van toepassing dan toen het album uitkwam. Het is een concept om over na te denken, het is muziek om naar te blijven luisteren. Het is dat het niet zo goed is voor mijn gezondheid, maar voor mij is 1 uur “By The Concrete Lake” veel te kort!

Shireen Bekker