Honderden metalliefhebbers stonden dinsdag 15 november 2011 opeengepakt in 013 in Tilburg. Het concert van Opeth, ter promotie van hun nieuwe studioalbum “Heritage”, was al maanden van tevoren uitverkocht. Niet gek, want dit was de enige geplande show in Nederland dit jaar. Bovendien nam de geliefde groep de ook al niet misselijke band Pain of Salvation als supportact mee. Twee Zweedse muzieklegendes op één avond!
Duidelijk was wel dat de meeste bezoekers voor Opeth kwamen. Terwijl Pain of Salvation keurig op tijd het podium opkwam, stond er nog een lange rij voor de ingang van 013. Ook gingen de meeste metalfans niet direct uit hun dak bij de hardrocknummers van Pain of Salvation. Frontman Daniel Gildenlöw liet zich hierdoor gelukkig niet uit het veld slaan. “What do you want?”, vroeg hij het publiek. “If you say Opeth, we gotta kick your ass!” Dat het publiek soms wat lauw reageerde had geen invloed op het enthousiasme van de band. Gildenlöw stuiterde over het podium, terwijl gitarist Johan Hallgren flink met zijn dreads door de lucht zwiepte.
Pain of Salvation speelde voornamelijk nieuw werk. Het lieflijke, rustige 1979, het haast poppy No Way en het folkachtige To The Shoreline sluiten misschien niet helemaal aan bij de duistere, zware nummers van Opeth. Toch haalden steeds meer toeschouwers gedurende het voorprogramma hun armen van elkaar af om mee te klappen en te springen. Vooral tijdens het hardrocknummer Linoleum en het bluesachtige Conditioned.
Na een minuut of veertig zat het voorprogramma er alweer op. Eigenlijk te snel voor een band met de status van Pain of Salvation. En helemaal te snel als je bedenkt dat dit de afscheidstour van Hallgren en toetsenist Fredrik Hermansson is. Wie de twee gaat vervangen tijdens de volgende tour is nog niet bekend, wel dat Pain of Salvation dan als hoofdact een lekker lange setlist gaat spelen. En zo hoort het.
Hoofdact Opeth toonde zich echter ook niet bereid om de aanwezige metalfans hun dagelijkse portie gebeuk te geven. Zoals ook bij de tour van “Damnation” het geval was, bleef de koekiemonsterstem van Åkerfeldt het gehele optreden in de koektrommel en werden er hoofdzakelijk rustiger nummers ten gehore gebracht. Geheel verassend was dit niet: in het interview dat Progwereld naar aanleiding van het verschijnen van “Heritage” had gaf de bandleider immers al aan dat hij grunten niet meer interessant vond en dat daarom de kans aanzienlijk zou zijn dat deze tour verstoken zou blijven van deathmetalzang. Bovendien ligt de nadruk bij deze tour op het nieuwe album, en daarop is geen grunt te bekennen.
Het optreden begon al sterk met een uitstekende uitvoering van The Devil’s Orchard, direct gevolgd door I Feel The Dark, van hetzelfde album. Echter, hoewel er veel van “Heritage” gespeeld werd, had de band ook aandacht voor hun oudere albums. Zo werd er een mooie versie van The Face of Melinda van “Still Life” gespeeld. Interessant – en onverwacht – was het (gedeeltelijk) akoestische intermezzo, met The Throat of Winter, een nummer dat de band voor een videogame heeft geschreven. Het zelden live gespeelde Credence van “My Arms, Your Hearse” werd ook weer eens van stal gehaald en ook Closure van “Damnation” werd akoestisch ten gehore gebracht. Het was overigens opvallend hoe rustig het publiek bleef gedurende dit toch niet bepaald korte kalme deel.
Meer nog dan de rest van de set maakte het akoestische gedeelte duidelijk hoe goed de band zijn materiaal onder controle heeft. Er was ruimte voor nuance en subtiliteit en de nummers werden met veel flair en passie ten gehore gebracht – uiteraard ingeleid door het gebruikelijke geouwehoer van Åkerfeldt, die goed bij stem was. Na een sterk optreden werd bovendien met de schitterende toegift Folklore eens te meer onderstreept dat de band nog altijd een uitblinker is.
En toch: ik ben geenszins een verstokte metalfan, maar een gevarieerder optreden zou ik nog meer op prijs gesteld hebben. Hoewel de uitgesponnen versie van A Fair Judgement en de Rainbow-/Dio-tribute Slither voor wat ruigere momenten zorgden, deed de band zowel zichzelf als hun publiek een beetje tekort door een groot gedeelte van hun metalverleden volledig links te laten liggen. Aan de andere kant, dit is de nieuwe Opeth, dus hier moeten we genoegen mee nemen – en dat is nog altijd geen straf. Het optreden in 013 was misschien geen ouderwets Opeth-concert, maar wel ouderwets goed!
Verslag
Pain of Salvation: Shireen Bekker
Opeth: Christopher Cusack