PandoraAlbum

Stel, je maakt een album dat vrijwel door iedereen die er een beetje verstand van heeft positief wordt gewaardeerd. Een album dat bij ondergetekende nipt zijn jaarlijst van 2011 miste. Een album dat zwelgt van authentiek toetsengeluid en dat klassieke prog-invloeden vermengt met hedendaagse muziek. Een album dat een muzikale brug slaat tussen het toen en het heden. Een album dat tegelijkertijd toegankelijk is. Wat doe je dan? Je maakt er natuurlijk nog zo een.

Maar daar dachten de broers Beppe en Claudio Colombo en Corrado Grappegia heel anders over. Met “Alibi Filosofico” gooien de Italianen het roer volledig om. Sterker nog, men koerst tegen de stroom in. Daarbij nemen ze een groot risico. Een ingecalculeerd risico geven de mannen toe. Deze schijf bevat immers het meest complexe werk dat Pandora heeft gemaakt. “Alibi Filosofico” mag gerust een experimenteel album worden genoemd. Zelden hoorde ik een album waarbinnen een uur zoveel verschillende stijlen bij elkaar zijn gebracht.

Neem als voorbeeld Il Necromante, Khurastos E La Prossima Vittima. Bizarre en spookachtige geluiden geproduceerd door een overstuurd klinkende gitaar, begeleid door maniakaal drumwerk, gaan over in een regelrecht stuk speedmetal. Na een minuut of twee zorgt een korte overgang met toetsen voor wat rust om daarna te ontaarden in progmetal optima forma. Even daarna wordt de luisteraar opgeschrikt door onorthodoxe zang van Grappegia. Op deze cd mag hij voor het eerst laten horen wat hij vocaal in huis heeft. Wanneer hij wordt bijgestaan door Emoni Viruet ontstaat een intrigerend vocaal stuk. De laatste minuten zijn een afwisseling tussen klassiek pianospel en heavy gitaarwerk met aan de basis horrorachtige toetsengeluiden. Deze eerste tien minuten geven aan dat geen maat staat op de muziek die de groep hier laat horen.

Né Titolo Né Parole bestaat uit meerstemmige woordloze zang met tegen klassiek aanleunende akoestische gitaar en zwevende toetsen, die na enkele minuten wordt afgewisseld met elektrische gitaar. Van enige toegankelijkheid is geen sprake meer. Al is de vlotte solo op Minimoog door Arjen Lucassen best om te pruimen. Mede door zijn inbreng horen we in de laatste minuten flarden Ayreon voorbij komen.

Apollo is voer voor kijkers en luisteraars van het VPRO-televisieprogramma Vrije Geluiden. We horen een experimenteel klinkend nummer met bijdragen van David Jackson (Van Der Graaf Generator) op een scala aan saxofoons en fluit. Regelmatig meldt Claudio Colombo zich met metalachtige gitaarpartijen die worden afgewisseld door fluitspel van Jackson. We zitten hier in een fase die veel vergt van de luisteraar. Halverwege horen we de stemmen van Duilio Mongittu en Emoni Viruet respectievelijk als Apollo en Pandora. Na een avant-garde-achtige eruptie met veel saxofoon, volgt een overgang naar een stuk met folkachtige muziek op een laag van Mellotron koren.

De experimentele fase wordt voortgezet in Tony Il Matto (Mad-Man Tony). Het is een nummer waarin ik moeite heb om niet af te haken. We horen Jackson al toeterend en blazend uit zijn dak gaan in dit met jazz doordrenkte nummer. Ik druk halverwege maar op de forwardknop…

Sempre Con Me keert terug naar Pandora zoals we die kennen van “Sempre E Ovungue Oltre Il Sogno”. Stevig gitaarwerk, wervelende toetsen en fraaie percussie bezorgt me een bevrijdend gevoel, ondanks dat de zang van Grappegia me maar matig kan bekoren. Gelukkig voor mij is het nummer vrijwel instrumentaal. Het titelnummer Alibi Filosofico (Philosophical Alibi) besluit dit werkstuk van Pandora. De Italianen nemen je gedurende tien minuten nogmaals mee in een bonte variatie aan stijlen, tempo- en sfeerwisselingen.

Dit album bevat stevige en taaie kost. Voor menig liefhebber van progressieve rock ligt daar juist de uitdaging. Is dit genre immers niet bedoeld voor muzikanten en groepen als Pandora? Ondanks dat “Alibi Filosofico” persoonlijk niet mijn ding is, ben ik ervan overtuigd dat deze schijf zijn weg naar veel liefhebbers zal vinden. Al raad ik iedereen aan om vooraf wat fragmenten te beluisteren.

Hans Ravensbergen