Persona Grata (zonder de ‘Non’) is een band uit Bratislava in Slowakije en is rond 1999 opgericht door toetsenist Adam Kuruc en gitarist Martin Huba. In het begin van deze huidige eeuw zijn er veel personeelswisselingen binnen de band en evolueert de muziek bij het komen en gaan van de muzikanten, waar uiteindelijk de huidige progrock sound uit ontstaat. De teksten van de band gaan vooral over de metamorfoses die een mens in zijn leven kan ondergaan.
Na een bestaan van ruim vijftien jaar heeft de band eindelijk een debuutalbum uitgebracht waarin vooral de kwaliteit van de muziek en de keurige productie als een paal boven water staat. De muziek van Persona Grata is gestoeld op progmetal met jaren zeventig invloeden van onder andere Yes en Jethro Tull, maar wat mij betreft ook zeer opmerkelijk; invloeden uit de Renaissance en de oosterse muziek. Vanaf de eerste momenten is de cd een genot om te horen, maar verdient veel meer luisterbeurten voor je de totale schoonheid ontwaart. De muziek omvat veel details die na veel circulaties pas optimaal naar boven komen drijven en die je in een eerder stadium wellicht nog niet had vernomen. En ook al zijn de invloeden van ander bands onmiskenbaar aanwezig, desondanks heeft de band een eigen stijl ontwikkeld waardoor directe plagiaat wordt vermeden.
Ik had het al over de oosterse invloed in de muziek, die is duidelijk aanwezig in Istanbul, waar het sfeervolle oosterse intro met moderne instrumenten wordt gespeeld, zonder dat er echt authentieke instrumenten aan te pas komen. Het nummer vervolgt daarna in een stukje onvervalste progmetal, maar vooral de toetsen behouden het oriëntale karakter van het nummer. In eerste instantie komt de track een tikje druk en technisch over, vandaar dat nadere bestudering zeker te adviseren is. Vooral de technische fragmenten doen af en toe denken aan de muziek van Dream Theater. Door het gebruik van de klavecimbel in Orient Express en Venic, krijgt de muziek een wat Barokke of Renaissance tintje mee, wat de plaat weer extra gevarieerd maakt. Het nummer Edge Of Insanity heeft weer een totaal andere benadering, want die kent vergelijkingen met bijvoorbeeld Moon Safari en Jethro Tull, een intensief gebruik van dwarsfluit helpt die vergelijking op gang. Ook de invloed van Italiaanse symfo ligt hier op de loer.
De epic I Am You begint als de intro van een jaren tachtig serie -van Nederlandse bodem- met de zang van Jana Vargová, die overigens niet op de bandfoto staat en geen aandacht krijgt in de biografie van de band. Aangezien zij ook verantwoordelijk is voor de dwarsfluit en daardoor een essentieel fundament van de muziek is, is dit opmerkelijk. Ook dit nummer is wederom complex, divers, bombastisch en orkestraal te noemen. Zanger Martin Stavrovsky laat hier horen dat hij veel in zijn mars heeft, en wat mij betreft mag hij op een volgend album wat meer aanwezig zijn. De muziek van Persona Grata laat zich voornamelijk leiden door het instrumentarium en minder door de zang.
Wat mij betreft heb ik zojuist één van de ontdekkingen van 2013 besproken. Het album is pas in de laatste maand van 2013 als promo binnen gekomen, waardoor het geen plekje kon krijgen in mijn top tien die gepubliceerd staat op deze site, maar anders zou het een mooie plek verdienen. Liefhebbers van de genoemde namen moeten dit gewoon checken.
Ruard Veltmaat