Gabriel, PeterAlbum

Intrigerend, innovatief, introspectief. Het zijn woorden die bij mij opkomen bij het luisteren naar het nieuwe album “i/o” van Peter Gabriel. Bij elke nieuwe maan van het afgelopen jaar heeft Gabriel een song van deze nieuwe plaat gereleased, voorzien van een toelichting. Nu (begin december 2023) is het dus tijd voor de nieuwe cd. Tijdens het concert in de Ziggo Dome van 24 juni 2023 speelde Gabriel al veel nieuwe nummers. De intense en melancholieke nummers maakten veel indruk op mij. Nog nooit eerder heb ik zo ingespannen en soms met de ogen dicht geluisterd naar de muziek. Al was het gauw weer de ogen open doen om niks van de show en de visuals te missen. De gelaagdheid en urgentie van Gabriels muziek zijn onovertroffen. Met name het tweede deel van “i/o” is van zeer grote klasse. Al zijn eerlijk gezegd alle nummers erg mooi.

Op “i/o” staan twaalf nummers; op cd 1 de Bright Side Mix van Mark ‘Spike’ Stent en op cd 2 de Dark Side Mix van Tchad Blake. De kern van de songs blijft op beide mixen staan. Het is met name de sfeer die wat anders is en de songs verschillen op detailniveau. Persoonlijk heb ik een lichte voorkeur voor de Bright Side Mix. De muziek is vertrouwd voor de liefhebbers van Gabriels muziek. De kern van zijn band bestaat uit de oudgedienden David Rhodes (gitaar),Tony Levin (basgitaar) en Manu Katché (drums).

De muziek is aan de ene kant typisch Gabriel, maar klinkt ook wel modern. Ik wilde ook fris schrijven, maar daarvoor is “i/o” toch te veel een herfstplaat. Als ik een referentie moet geven met ander werk van Gabriel kom ik uit op met name “III” en “Up”. De muziek is kunstzinnig, uitdagend en op de een of andere manier ook toegankelijk. Ik zal er een aantal nummers uitlichten.

De plaat begint met Panopticom. Het is niet echt een single (zoals Sledgehammer dat was), maar is behoorlijk uplifting en samen met het titelnummer staat deze song daarmee wel in contrast met de introspectieve en intense liedjes die op dit album staan. Een voorbeeld daarvan is Playing for Time. Dit is zeer fraai opgebouwd met een aansprekende finale bovendien. Naast een mooie melodielijn, is het strijkersarrangement bijzonder fraai gedaan.

Een prachtig nummer vind ik, ook live al, Four Kinds of Horses. Dit nummer gaat over hoe religie zowel vrede als geweld en terrorisme kan voortbrengen. Heel mooi is So Much. Een pianoballad van Gabriel, die bijna klinkt als een nummer van Nick Cave. Dit nummer over sterfelijkheid zwelgt in melancholie en verstilling.

Met Olive Tree volgt dan een euforisch nummer met een heerlijk refrein. Deze song gaat er over dat we volgens Gabriel “deel uitmaken van alles en dat we waarschijnlijk middelen hebben om verbinding te maken en te communiceren met alles wat we vaak afsluiten.”

Een absoluut hoogtepunt voor mij is het briljante Love Can Heal. Deze introspectieve, repetitieve en intense song laat nog maar eens horen hoe goed Gabriel betekenisvolle liedjes kan schrijven en hoe goed hij als zanger is.

And Still vind ik indrukwekkend. Gabriel schreef deze song voor zijn moeder nadat zij overleden was. Dit kwetsbare nummer wordt gedragen door piano en cello. Het nummer heeft ook iets donkers en beklemmends. Alsof je in een kamer bent waar de aanwezigheid van de overledene haast nog tastbaar is.

Met Live and Let Live besluit Gabriel deze plaat. “It takes courage/to learn to forgive/to be brave enough to listen/to live and let live.” Het statement van Gabriel laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Zijn prachtige en breekbare stem heeft niets aan kracht ingeboet. Zijn engagement ook niet. Het nummer kent bovendien een krachtige finale, waarmee “i/o” op een hoopvolle manier wordt afgesloten. De cd’s zijn uitstekend geproduceerd en klinken als een klok. Bij elke song hoort bovendien een kunstwerk. Dat maakt dat ook “i/o” weer een totaalproduct is.

Het oeuvre van Peter Gabriel is indrukwekkend. Met “i/o” wordt daar een nieuwe episode aan toegevoegd. De tijd zal het leren hoe “i/o” zich precies verhoudt tot de andere platen van de maestro. Maar voor nu: “i/o” is een briljante en intrigerende plaat, waarbij zeker de hashtag jaarlijstmateriaal hoort. En dat komt met name omdat, net zoals bij zijn vorige platen, Gabriel mij raakt. Tot in het diepste van mijn ziel. Zoals hij dat kan.”i/o” is een briljant kunstwerk.