Peter GabrielConcert

Foto: William Rutten

Bijna negen jaar na zijn laatste “Back To Front” tour, die de 25^e verjaardag van zijn iconische album “So” markeerde, streek Peter Gabriel opnieuw neer in de Ziggo Dome in Amsterdam. Ditmaal met een nieuw, maar nog niet uitgebracht, album “i/0” op zak. Een zestal tracks van dit nieuwe album zag sinds het begin van dit jaar, met tussenpozen, via YouTube en streamingdiensten, het levenslicht.

Gabriel heeft in de loop der jaren een ware podiumreputatie opgebouwd. In de eerste jaren van zijn solocarrière was hij nog de stuiterende jongeling die van links naar rechts en beneden naar boven op het podium en tussen het publiek te vinden was en daarmee een sympathieke band met zijn publiek opbouwde. Maatschappelijk geëngageerde statements ging hij daarbij niet uit de weg. Vanaf “So” kwam daar een kentering in en kwam de beweging meer in dienst van de versmelting van zijn muziek met de Afrikaans-/Arabische ritmes te staan. Tevens probeerde hij het voorstellingsvermogen van zijn concertbezoekers te prikkelen door middel van zijn ‘duel’ met de bewegende lichtinstallatie, ‘drijvende’ kano’s op het podium, grote luchtballonnen waarin hij zichzelf over het podium verplaatste en de paddenstoelconstructie waaraan hij ondersteboven rondfietste. Berucht zijn ook zijn ‘moves’ met de bandleden van Youssou ’n Dour, zijn ‘shuffle’ , en later zijn fietstocht over het ronde podium tijdens Solsbury Hill.
Zou hij op 73-jarige leeftijd ook nog gebruik maken van dit soort buitenissigheden?

Voorafgaand aan het concert hangt er een geprojecteerde klok (ontwerp van de Nederlandse kunstenaar Maarten Baas) boven het podium, waarvan de wijzers iedere paar minuten worden uitgeveegd en in de nieuwe tijdspositie aangebracht met een ‘stift’. Zo verstrijkt de tijd tot 20.00 uur en dan komt Gabriel alleen op in hetzelfde oranje pak dat zijn crewleden dragen en met een alpinopet op. Hij wijst ons met de nodige onderkoelde humor op het belang van het begrip ‘tijd’ en krijgt de lachers op zijn hand met een verhandeling vol zelfspot over avatars.
Nadat hij zijn vaste muzikale maatje Tony Levin heeft geïntroduceerd nemen beiden plaats in een soort kampvuursetting voor een ingetogen versie van Washing Of The Water. Tijdens de bridge van deze song voegt de rest van de begeleidingsband zich bij het ‘kampvuur’ om het nummer ruimer in te kleuren. Na een wat weifelende start blijkt Gabriel in het verdere verloop van dit nummer nog uitstekend bij stem te zijn.
In dezelfde ‘akoestische’ setting volgt een fraaie folky versie van Growing Up. Daarna nemen alle bandleden hun eigen plek op het podium in en na een inleiding van Gabriel over de mogelijkheden van AI wordt, het daarover handelende, Panopticom van het nieuwe album ingezet. Een typisch Gabriel nummer met een melodische benadering over een funky ritme, en een sterk refrein. Het past eigenlijk naadloos in zijn back catalogus. Hetzelfde geldt voor het dromerige Four Kind Of Horses dat fraai wordt opgesierd met de trompetklanken van Josh Shpak.

De titeltrack van het nieuwe album klinkt, zo mogelijk, nog meer Gabrielesk, i(nput)/o(utput).
Alle nummers worden vergezeld van fraaie projecties op de acht schermen achter het podium. Gabriel neemt regelmatig de tijd om de diverse kunstenaars die de projecties hebben gemaakt te bedanken. Daarnaast worden fraaie lichteffecten gecreëerd met een aantal beweegbare spiegels aan de achterkant en zijkant van het podium.

Tijd voor een hit, een dampende versie van Digging In The Dirt, met ware trompeterupties door Josh Shpak. Daarna wordt gas teruggenomen met het jazzy Playing For Time met een mooie bijdrage van Ayana Witter-Johnson op de cello, Josh Shpak op de hoorn en een fraai staaltje vocale acrobatiek van de maestro zelf.
Het valt op dat de aangekondigde violiste Marina Moore zich niet op het podium bevindt. Over haar afwezigheid worden officieel geen mededelingen gedaan. Op het web circuleren echter geruchten betreffende COVID.
Er volgen nog twee nieuwe nummers en de eerste set wordt afgesloten met Sledgehammer, compleet met de ingestudeerde moves van weleer. De bewegingen van Gabriel op het podium komen wel wat minder soepel over, maar wat wil je als je 73 bent.

Foto: Wiliam Rutten

Na een niet al te lange pauze start de tweede set achter een aantal schermen voor het podium, waarachter Gabriel een schimmenspel opvoert tijdens het sinistere Darkness. Tijdens het prachtig sfeervolle Love Can Heal maakt Gabriel zelf fluïde projecties op diezelfde schermen, wat in combinatie met de fabelachtige zang een zeer warme sfeer creëert in de immense, niet uitverkochte, Ziggo Dome.
The Road To Joy blijkt daarna een zeer uplifting, soulvol nummer te zijn, even soulvol gevolgd door een, werkelijk fabuleuze, versie van Don’t Give Up, met Ayana Witter-Johnson in een vocale hoofdrol naast Gabriel en met een fijn gevoel voor theater uitgevoerd.
In The Court, weer zo’n nieuw nummer dat naadloos overeind blijft in het oeuvre van Gabriel, gevolgd door een stomende versie van Red Rain met een hoofdrol voor Manu Katché op de drums.

Weer wordt gas teruggenomen met een emotionele ode aan Gabriel’s moeder, And Still. Meer een stukje kleinkunst dan een onderdeel van een rockshow.
In het slotblok is ook naast krakers als Big Time en Solsbury Hill (met een korte shuffle van Gabriel op het eind) ook plek voor een nieuw nummer, het lichtvoetige Live And Let Live.
De toegiften zijn bij Gabriel al jaren redelijk voorspelbaar, In Your Eyes en Biko, echter niet nadat hij de complete crew uitgebreid in het zonnetje heeft gezet.
Met deze beide nummers wordt dit memorabele concert waardig afgesloten.

Dit optreden van Gabriel heeft soms het karakter van een theatershow. Met name de vele toelichtingen die hij geeft bij de nummers en de projecties halen soms de vaart uit het concert. Het geheel komt ook statischer over, mede door de vaste opstelling op het podium. Er wordt minder bewogen, ook door Gabriel zelf.
De extraverte podiumattracties van weleer zijn ingeruild voor een keur aan sfeervolle en treffende projecties en lichteffecten die het optreden op hun eigen manier tot een adembenemende visuele beleving maken.
Muzikaal is dit de meeste veelzijdige band die hij ooit heeft meegenomen op tournee. De cello, viool, trompet, hoorn, fluiten en gitaartjes maken het instrumentale palet diverser dan het ooit is geweest bij Gabriel. Hij weet dat, samen met zijn vaste kompanen Levin, Rhodes en Katché, maximaal te benutten.
En welke artiest trakteert zijn publiek tegenwoordig nog op elf nieuwe nummers, die stuk voor stuk overtuigen, van een album dat nog niet uit is?
Gezien zijn leeftijd en zijn frequentie van toeren zou dit zomaar eens de laatste keer kunnen zijn geweest dat de man in Nederland heeft opgetreden.