Hammill, Peter

Over

Info
Uitgekomen in 1977
Land van herkomst: Verenigd Koninkrijk
Label: Charisma Records
Website: www.sofasound.com
Beluisteren kan hier: https://www.youtube.com/watch?v=yd0oDRz-w7M&list=PL93F4ADB14FD8761F
Tracklist
Crying Wolf (5:08)
Autumn (4:12)
Time Heals (8:42)
Alice (Leting Go) (5:32)
This Side Of The Looking Glass (6:56)
Betrayed(4:41)
(On Tuesdays She Used To Do) Yoga(3:55)
Lost And Found (7:11)
Peter Hammill: zang, gitaar, toetsen, basgitaar

Met medewerking van:
Guy Evans: drums
Nic Potter: basgitaar
Graham Smith: viool
Other World (met Gary Lucas) (2014)
Consequences (2012)
Thin Air (2009)
Singularity (2006)
Incoherence (2004)
Clutch (2002)
What, Now? (2001)
None Of The Above (2000)
Typical (live) (1999)
This (1998)
Everyone You Hold (1997)
X My Heart (1996)
Roaring Forties (1994)
There Goes The Daylight (live) (1993)
The Noise (1993)
Fireships (1992)
The Fall Of The House Of Usher (1991)
Room Temperature (live) (1990)
Out Of Water (1990)
In A Foreign Town (1988)
And Close As This (1986)
Skin (1986)
The Margin (1985)
The Love Songs (1984)
Patience (1983)
Enter K (1982)
Sitting Targets (1981)
A Black Box (1980)
pH7 (1979)
The Future Now (1978)
Over (1976)
Nadir's Big Chance (1975)
In Camera (1974)
The Silent Corner And The Empty Stage (1974)
Chameleon In The Shadow Of The Night (1972)
Fool's Mate (1970)

Ik heb een beetje een haat/liefde verhouding met het werk van Peter Hammill. Sommige van zijn  liedjes zijn inmiddels onderdeel van mijn DNA, zoals House With No Door. Aan andere zal ik wel nooit kunnen wennen. Soms heb ik een stemming waarbij geen stem zo goed past als de zijne, maar vaker word ik hem snel zat. Er is echter één album waar ik geen genoeg van kan krijgen. Gek genoeg is dat een van zijn soberste, somberste platen: “Over”.

“Over” gaat over het einde van een relatie en alle gevoelens die dat oproept, van woede, wanhoop en depressie tot begrip en voorzichtig herstel. Volgens de overlevering schreef Hammill de plaat om zijn eigen ervaringen te verwerken, het opbreken van een relatie met ‘Alice’, juist op het moment dat Van Der Graaf Generator in een overgangsfase zat. Hammill speelt en zingt bijna de hele plaat alleen, slechts hier en daar geholpen door nieuwe en oude Generator muzikanten: drummer Evans, nieuwkomer Smith en oudgediende Potter.

Het is niet alleen een muzikaal sobere plaat, ook de hoes is op het kale af: een sip ogende Hammill rookt een peukje in de vensterbank, helemaal alleen op zijn trouwe gitaar na. In dit soort tijden kun je alleen op je muziek vertrouwen, lijkt hij te willen zeggen. Dat de arrangementen somber en mistroostig zijn, wil niet zeggen dat de plaat niet afwisselend is. Binnen de beperkingen toont zich de meester en zo horen we Hammill, nooit een overtuigend virtuoos, best knap gitaar spelen en waar de gitaar niet genoeg is, wordt-ie smaakvol aangevuld met andere instrumenten. Met name het door Michael Brand gearrangeerde en gedirigeerde orkest in This Side Of The Looking Glass is meesterlijk, bijna opera. En de meester mag nog zo verdrietig zijn, het weerhoudt hem niet van een enkel grapje: in Lost And Found hoor de kenner een stukje van La Rossa van “Still Life”, een Van Der Graaf Generator album.

De teksten zijn, zeker voor iemand die vreselijk in de put zit, behoorlijk spitsvondig. Hammill observeert zijn eigen emoties en beschrijft het proces vanuit alle mogelijke gezichtspunten. Bitterheid, verdriet, onbegrip en hoop worden niet zozeer in de woorden als wel in de getergde zang tot leven gewekt. “I’m lost, I’m dumb, I’m blind, I’m drunk with sadness, sunk by madness”, het is wat zware kost. Ik zou niet adviseren de plaat veel te draaien als je zelf net door iemand aan de kant bent gezet, grote kans dat je het niet trekt.

“Over” is dus een conceptalbum pur sang, maar gek genoeg wordt die link nooit gelegd. Muzikaal is het, door de kale arrangementen, absoluut een eenheid en thematisch zijn alle stukken aan elkaar verbonden. Ze vertellen de ontwikkeling van een man die zijn relatie op de klippen ziet lopen, bijna gek wordt van razernij en ellende, maar die uiteindelijk toch een soort vrede vindt. Het is ook één van de minst experimentele platen die Hammill ooit maakte. Alle liedjes zijn simpel te volgen, geen ingewikkelde maatsoorten of schurende dissonanten. Als de emoties niet zo dicht aan de oppervlakte lagen, zou het een toegankelijk album zijn. In elk geval is het voor oningewijden een mooie introductie in de wondere wereld van Hammill.

Ik vind het misschien wel zijn beste album. Het is pijnlijk eerlijk, maar ook troostrijk en fantastisch gespeeld. Als je het album in de discografie ziet, zo vlak na de proto-punk van “Nadir’s Big Chance” en voor de new-wave van “The Future Now”, is het bijna ongelooflijk dat dit dezelfde muzikant is. Het album is ook voor de luisteraar een emotionele reis, van de bittere ellende van Betrayed (I don’t believe in anything, anywhere in the world”) tot de catharsis van Lost And Found (I’m free at last, I’m in love at last, lost and found), je maakt het allemaal mee. Emo-rock, zijn tijd ruim twintig jaar vooruit. Put on your red dress, baby!

Erik Groeneweg

Koop bij bol.com

Beluister deze cd direct hier: Peter Hammill – Over

Send this to a friend