Hammill, PeterAlbum

Een van de belangrijkste redenen voor mij om mijn collega’s te bewegen mee te doen met de special rondom bijna alle soloplaten van Peter Hammill, was om zijn ontzettend grote oeuvre eens goed te duiden. De belangrijkste taak van een recensent, dunkt me. Hammill zelf maakt het daarin niet gemakkelijk, want vanaf 1995 zijn niet alleen de hoesontwerpen inwisselbaar, ook de kwaliteit is van een constant niveau, maar zelden briljant. De platen voelen daardoor haast als nieuwe seizoenen van een ooit populaire serie waar ze wellicht de stekker al lang geleden uit hadden moeten halen.

“What, Now?” onderscheidt zich doordat het enigszins breekt met de voorgaande “None Of The Above”, dat weliswaar mooi, maar ook wat slaapverwekkend was. Deze plaat kent aanmerkelijk meer pit, hoewel hij helaas zijn dochters dit keer heeft thuis gelaten. De rustige tracks kennen meer innerlijke spanning en de liedjes met meer pit knallen weer op de  ouderwetse Hammill-wijze je gehoor binnen.

Sommige platen in het oeuvre van Hammill zou je met wat fantasie als een vermeende Van der Graaf Generator-plaat kunnen zien. De K-Group platen als “Enter K” en “Patience” gelden voor mij als zodanig, en “Roaring Forties” eveneens. “X My Heart” en “Everyone You Hold” bijvoorbeeld zeker niet. “What, Now?” valt daar gek genoeg een beetje tussenin. De openingstrack Here Comes The Talkies opent voortvarend genoeg en kent halverwege een overgang naar een nog iets wilder gedeelte dat we in jaren niet van Hammill mochten horen. Rustiger, maar uit hetzelfde hout gesneden is het prachtige Lunatic In Knots, dat drijft op een briljante gitaarrif dat spannend wordt opgebouwd. Ook Fed To The Wolves doet in niets denken aan de midlifecrisis van een aantal voorgaande platen. Deze track kent een Hammill die als vanouds de teksten naar je toebijt, wat gezien de tekst toepasselijk is. Prachtig zijn ook de spookachtig gesamplede vioolpartijen van Stuart Gordon, een vaak terugkerende gast op de platen van Peter Hammill.

Verrassend is tenslotte het ruim tien minuten durende Edge Of The Road, dat in het eerste deel sowieso al broeit dankzij de saxofoonbijdrage van David Jackson, maar in het vreemde tweede deel een korte interlude van fluitspel door dezelfde man kent, waardoor je haast voelt dat een reünie van VdGG niet ver weg kan zijn. In dat opzicht is “What, Now?” vergelijkbaar met “Nadir’s Big Chance”, dat eveneens de opmars was naar een hereniging en waarop zelfs nog meer leden van de band speelden.

De rustige nummers hiertussen in liggen wat meer in het verlengde van de voorgaande plaat, met dien verstande dat ze korter duren en daardoor als sterker overkomen. Wendy & The Lost Boy en The American Girl zijn bloedmooi, prachtig gearrangeerd en ik ben onder de indruk van Hammills pianospel.

Al met al is het eindoordeel van “What, Now?” zeer positief: het is stiekem één van de sterkste platen van de velen die Hammill produceerde rond de eeuwwisseling. Waarmee tevens maar weer eens is aangetoond dat het bijna onmogelijk is één enkele plaat los te zien van iemands totale collectie.

Het afsluitende Enough verklaart tenslotte de titel van de plaat en werpt interessante en ook angstaanjagende vooruitzichten. Hammill bezingt zijn altijd aanwezige zoektocht naar de zin van het leven als volgt:

Not that, not this
But why, but how?
What if, what then?
Too soon, not now.

Markwin Meeuws

Beluister deze cd hier: Peter Hammill – What, Now?