Swart. Peter Album

Peter Swart neemt de luisteraar mee in de gevaren die vogels moeten doorstaan tijdens hun seizoensmigratie; van de eerste vleugelslag (Take Off) tot het wachten van de jagers aan de thuislandgrenzen aan het eind van de terugvlucht (The Trap). Hij wil ons de momenten van vrijheid en gevaar, rust en dreigende uitputting van de gevleugelde beestjes laten voelen. Volgens Swart is het  niet moeilijk om de parallellen te zien met de menselijke migratiepatronen, wanneer vluchtelingen onderdak proberen te vinden als gevolg van conflicten, armoede of klimaatverandering. We gaan testen of we dit terughoren op “Migration”, zoals hij treffend zijn nieuwste cd heeft genoemd.

Swart staat helemaal in de ontspanningsmodus. Het is buitengewoon relaxte muziek die hij ons voorschotelt. De akoestische gitaar speelt een hoofdrol, net als zweverig toetsenspel. In zijn recensie van “Oderan” schrijft collega Math Lemmen dat die muziek zich leent om een boek bij te lezen of een meditatie te ondergaan. Dat zou bij “Migration” ook prima kunnen. Een fles rode Primitivo uit Puglia legen met aangenaam gezelschap bij een knapperend haardvuur kan ook een fijne ambiance vormen om weg te zwijmelen bij de klanken die soms richting new age gaan en best ook wel zoetig van aard zijn.

Met het akoestische gitaarspel is niks mis, Swart tokkelt er vaardig, subtiel en lustig op los, soms solo, maar meestal samen met (veel) toetsen. Dat levert in de veertien miniatuurtjes van een paar minuten mooie momenten op. In –bijna- stilte kun je genieten van de soms ook ambiente klanken. Uit zijn keyboards tovert hij een arsenaal aan blaas- en strijkinstrumenten, dat hij inzet om de over het algemeen eenvoudige thema’s gestalte te geven. Als er al sprake is van enige opwinding komt die uit die toetsen, die soms iets uitbundiger uit de speakers komen, alsof hij de volumeknop iets heeft opengedraaid. Dat horen we bijvoorbeeld op The Ancient Pool, dat een piano-intro kent.

Ik hoor de vogeltrek en de ontberingen die de fladderaars moeten doorstaan niet zo terug in de klanken op “Migration”, al doet Swart met de titels van de nummers, vogelgeknerp en het geluid van de branding een verwoede poging. Ja, zo kan ik het ook! Flying Over (goede titel!) is hier een voorbeeld van. We horen ook wat koorgeluiden. Dat is het enige dat in de buurt komt van zang op deze instrumentale plaat. Slechts nu en dan ontwaar ik iets van drums en percussie, de basgitaar blijft in de foedraal. Nee, van de ritmesectie komt het vuurwerk zeker niet. Daar zorgt wel de elektrische gitaar voor, nou ja, vuurwerk… Op het twaalfde nummer (Coastlines) schmiert hij even door, maar op Desert gaat het dak eraf. Nou ja, het dak eraf… Swart produceert een heuse solo, om direct daarna weer terug te vallen in standje tranquilo. Bouke Caton levert (als ‘jager’) nog een versterkte gitaarbijdrage op The Trap.

Peter Swart maakt best mooie muziek, hele rustige ook, of had ik dat al gezegd? En toch schuurt er iets. Is het de mierzoetigheid, het een beetje weeïge gevoel dat ik op den duur krijg, het gebrek aan haast? Zijn het die toetsenklanken die lijken op andere instrumenten, maar het net niet zijn en daarom een beetje onnatuurlijk overkomen? Ik denk het… 

De vogels en vluchtelingen zullen er niet minder om migreren.