PresentAlbum

Merkwaardig… buitengewoon merkwaardig. Dat was mijn allereerste gedachte bij het zien van dit nieuwe album van de Belgische avant-progformatie Present. Merkwaardig, omdat dit eerste album sinds het werkelijk fenomenale “High Infidelity” uit 2001 een liveplaat is met opnamen van een concert uit 1998. Maar het wordt nog vreemder, want maar liefst drie van de vijf tracks op “A Great Inhumane Adventure” staan ook al op “Live!” uit 1996. Dit wil overigens zeker niet te zeggen dat ik niet in mijn nopjes ben met deze plaat. Integendeel zelfs, maar ik vraag me alleen af waarom deze nu pas verschijnt. Maar goed…

Naar aanleiding van het dan pas verschenen “Certitudes” begint Present in mei 1998 aan een korte, doch loodzware 21 concerten tellende concertreeks door enkele steden in de Verenigde Staten. Dit album bevat een registratie van het optreden op 6 juni 1998 in de Orion Sound Studio’s van Baltimore, Maryland. Naast vader Roger en zoon Reginald Trigaux op gitaar, toetsen en zang bestaat de band tijdens dit reisavontuur verder uit toetsenist Pierre Chevalier, drummer Dave Kerman (onder meer bekend van 5uu’s, Ahvak, Motor Totemist Guild, Thinking Plague en U Totem) en bassist Jean-Pierre Mendes.

“A Great Inhumane Adventure” is na “C.O.D. Performance” uit 1994 en het reeds eerder genoemde “Live!” uit 1996 alweer de derde liveplaat van dit gezelschap. Met in totaal slechts vijf studioplaten is dit aantal natuurlijk ietwat buitenproportioneel, maar dit heeft echter een duidelijk verklaarbare reden. Volgens Roger Trigaux komt de herhaaldelijk complexe muziek immers aanzienlijk beter tot zijn recht wanneer de band op het podium staat. “Present’s music passes easier into the listener when it is played live. Live, Present is extremely powerful and the music works directly on the listener’s emotion – the complexity becomes of minor importance… Only on stage will you discover Present’s full dimension and amplitude”, aldus de oprichter van dit muziekensemble.

Welnu… Na een zeer intensieve beluistering kan ik niet anders dan tot de conclusie komen dat de eigenzinnige bandleider wat mij betreft het geheel bij het rechte eind heeft. Daar waar het vroege studiowerk van de band nog wel eens richting breedsprakige intellectuele idioterie kan neigen, laat Present op de planken pas zijn ware gezicht zien. In plaats van zich op het podium volledig te verliezen in een eigen duistere wereld van expressionistische kolder, mengt de band hier op vernuftige wijze diverse elementen uit avant-garde, hardrock, jazz, neoklassiek en progressieve rock tot een buitengewoon enerverende emulsie samen.

Dat deze meeslepende melange niet voor iedereen even geschikt is, spreekt uiteraard voor zich. Het is dan ook zeer goed mogelijk dat enkele fervente antagonisten van deze veeleisende muziek geen mogelijkheid onbenut zullen laten om het auditief ondergaan van dit kleinood stante pede aan een ‘groot onmenselijk avontuur’ gelijk te stellen. Ik vrees echter dat ik deze individuen toch enigszins moet terugfluiten, want persoonlijk zou ik de muziekcomposities op “A Great Inhumane Adventure” beslist niet als zodanig willen kenschetsen. Present beperkt zich immers pertinent niet tot het enkel en alleen reproduceren van allerlei excentrieke arrangementen, complexe instrumentaties en wonderbaarlijke toonzettingen. Je zou zelfs, met een klein beetje goede wil, kunnen stellen dat het gezelschap op het podium de leemte tussen King Crimson enerzijds en Univers Zero anderzijds nagenoeg weet te dichten. En dat kan alleszins als een compliment gezien worden.

Op deze plaat weet Present op haast wonderbaarlijke wijze een bepaald motief praktisch tot in het oneindige te repeteren, zonder dat deze herhalingsdrift verzandt in enige vorm van monotonie. Dit komt omdat de vijf instrumentalisten meestal beurtelings op de voorgrond treden en dat resulteert weer in een bepaalde fluctuerende beweging die het best valt te vergelijken met eb en vloed. Deze wisselende muzikale watergetijden zijn mogelijk omdat de band over een meer dan uitstekende ritmesectie beschikt, die deze majestueuze schommelbeweging in goede banen weet te leiden. Deze benadering wordt overigens verder uitgediept op de studioplaten “Nº. 6” en het al genoemde “High Infidelity”, maar dat terzijde.

“A Great Inhumane Adventure” is bijgevolg een fantastische liveplaat die mij meer dan uitstekend smaakt. Ik ben dan ook buitengewoon vergenoegd dat Present en Cuneiform Records deze opname na zeven jaar alsnog besloten hebben om openbaar te maken. Juist om die reden refereert wat mij betreft de albumtitel dan ook meer aan de ontberingen van de bandleden tijdens de tournee door de Verenigde Staten in 1998 dan aan eventuele beproevingen van de luisteraar thuis…

Frans Schmidt