ProgAtomAlbum

Ik weet het bijna zeker, hij heeft het al verschillende keren kenbaar gemaakt: het is de ultieme droom van collega en eigenaar van deze website, Maarten Goossensen: een echte progressieve Nederlandse rockband die in moerstaal zingt.

Helaas, die droom gaat met deze band niet in vervulling. Nee, als er een soort van Noorse versie van Progwereld bestaat, zou dat medium de ogen van onze eindredacteur kunnen uitsteken met deze band. Progatom is een Noorse formatie die de songteksten in eigen taal brengt. Nu zijn Noorse prog-formaties allesbehalve zeldzaam, maar dat een zanger of zangeres in het Noors zingt is wel redelijk bijzonder. De enige die ik kan noemen (en toevallig ook zelf heb gerecenseerd) is het album Duun van de band Soup en de band Arabs in Aspic heeft ook een paar albums uitgebracht met daarop Noorse zang.

Hoewel Mattis Sörum geen absolute grondlegger is van deze band, is hij als gitarist belangrijk te noemen voor het totaalgeluid op deze cd. Sörum is de mastermind achter de cd’s van Pictorial Wand, waarvan de recensies ook op deze site te vinden zijn. Op deze twee cd’s is Sörum verantwoordelijk voor de meeste instrumenten en hebben ook twee bandleden van de band Progatum meegewerkt, namelijk zanger Tore Christer Storlid en bassist Åsmund Mjelva.

Een conceptalbum met maar liefst achttien songs is het resultaat van de samenwerking tussen Åsmund Mjelva op basgitaar, Simen Motrøen op drums, Arild Sveum op toetsen en zoals al eerder genoemd Mattis Sörum op gitaar. Naast deze basis instrumentalisten zijn er nog verschillende andere artiesten actief, waaronder zanger Tore Christer Storlid, die formeel gezien nog niet lid is van de band ten tijde van de release van dit album. De muzikale diversiteit van de bandleden zorgt er voor dat het aanbod op de cd breed wordt uitgespreid, zowel in stijl als productie.

Die stijl die gehanteerd wordt is divers, zeker over de achttien composities gezien, maar de invloeden uit de jaren zeventig liggen als een rode draad over de cd. Bijvoorbeeld een band als Toto kan je vinden in de productie, maar ook bijvoorbeeld het Zweedse The Flower Kings. Bijvoorbeeld Forventning zou niet misstaan op een album uit de hit tijdperk van de genoemde Amerikaanse band. Maar daarmee zijn we er nog niet lang niet. Want ook de toetsen op dit album zijn bepalend voor het geluid en die zijn wellicht wel het meest divers van alle instrumenten. We horen ook verschillende versies van een traditionele piano, tot aan Hammond Moog en Mellotron. De piano zorgt in Alt Er voor een musical-achtige benadering, wat ook nog eens versterkt wordt door de zang en gitaarsolo. Helemaal niet verkeerd, maar geeft dus weer een totaal andere dimensie aan de cd dan bijvoorbeeld Fascineert, wat een stevige rocker is. Ook hier schurken de jaren zeventig en tachtig weer tegen je trommelvliezen. Deze track zorgt er ook voor dat je gevoelsmatig veel connecties vindt in de Noorse en Nederlandse taal. Tongval, klank, articulatie, de van oorsprong Germaanse talen zijn duidelijk familie van elkaar.

I Fritt Fall is een song die doet denken aan The Flower Kings maar nog meer aan een band als Moon Safari. Voornamelijk door de toetsen klinkt het nummer frivool en poppy, maar ook de jaren zeventig schemert hier door de arrangementen. Een regelrecht ‘feel good’ gevoel blijft overeind staan aan het einde van de track. Totaal anders is dan weer het grimmige Overgang / undergang. Het pianospel klinkt onheilspellend en de gitaar die later bijspringt maakt het instrumentale nummer helemaal intrigerend.

En zo kunnen we nog wel even doorgaan met het benoemen van afzonderlijke songs, maar feit is dat Progatom een brede variatie biedt aan de luisteraar met het debuutalbum “Sagittarius A”. De band is de zoveelste kwaliteitsimpuls van een Noorse band in de wereldwijde progfamilie maar heeft wel een unique sellingpoint, zang in eigen moerstaal.

Ruard Veltmaat