Op “Lost In Perception” keert Retrospective met ferme passen terug naar de muzikale koers die op het debuut met “Spectrum Of The Green Morning” was ingezet. Deze mini-cd of ep (het album klokt 35 minuten) maakt deel uit van mijn jaarlijst van 2007. Ik besloot mijn recensie van dat album met: “Het zal mij niet verbazen wanneer Retrospective de komende jaren een grote doorbraak gaat beleven. Ik ga deze groep absoluut in de gaten houden!”
Een jaar later spatte mijn hoge verwachting deels aan diggelen met het naar mijn smaak te zwaarmoedige “Stolen Thoughts”. Met de scherven die overbleven formuleerde ik mijn slotzin: “Ondanks alles blijf ik deze groep met interesse volgen, want wanneer de zich hier voorzichtig ontluikende eigen stijl op het volgende album volledig tot wasdom komt, zal dat wel eens een klapper kunnen worden”.
Toen ik mij afvroeg hoe het met de Poolse formatie gesteld was, lag er na vier jaar stilte ineens het voorliggende schijfje. Of het een klapper gaat worden, zoals ik voorzichtig aankondigde, moeten we afwachten, maar dat de groep zich een eigen stijl heeft aangemeten, wordt hier bevestigd. Zanger Jakub Roszak heeft zich verder ontwikkeld en bezit een herkenbaar stemgeluid dat soms doet denken aan Eddie Vedder en Marco Glühmann. Ten tijde van het schrijven van deze recensie (eind 2012) is het eenvoudig scoren met referenties als Riverside en Porcupine Tree. Maar ja, welke zichzelf respecterende groep wil niet klinken als dergelijke toonaangevende groepen in ons metier? Maar er valt veel meer te horen op “Lost In Perception”. Klassieke (symfo- en prog-)invloeden als King Crimson, Genesis en Pink Floyd, maar ook Tool en Opeth met hun ruw gebolsterde muziek en vleugjes Antimatter komen voor in de mosterdpot van Retrospective.
Wanneer we enkele nummers de revue laten passeren valt The End Of The Winter Lethargy in positieve zin op. De ondersteunende ritmesectie staat als een huis met een solide fundering, waarin basgitaar prominent aanwezig is. Opvallend is ook het modern klinkende toetsenwerk. Wanneer Roszak, na wat opwarmingsoefeningen van zijn stembanden, halverwege vocaal los gaat en vol opgekropte woede ‘run away, run away’ in zijn microfoon brult, breekt het kippenvel op mijn armen door. Fraai wordt daarna doorgepakt in een mooie melodielijn ondersteund door vervormd en rauw gitaarwerk. Deze muziek weet me goed te raken.
Huge Black Hole bundelt de rustige en harde kant van Retrospective. Roszak voelt zich in zijn element wanneer hij voluit kan gaan op het harde gitaarwerk. De rustige momenten staan bol van melodie en het fraaie toetsenspel van Beate Lagoda. Het maakt duidelijk dat haar rol binnen de muziek groter is geworden.
Lunch is de vreemde eend in de bijt, maar zorgt tegelijk voor de nodige afwisseling. Met afwisselend zang van Roszak en Lagoda, en ‘groovy’ gitaarspel van Maciej Klimek ontwikkelt dit nummer zich tot Anathema-achtige proporties. De toetseniste blijkt in het bezit van een stem die rijk is aan soul. Ik zie deze afwisseling in zang als een experiment dat voor herhaling vatbaar is. In het compacte Musical Land krijgen alle muzikanten de ruimte hun vaardigheden op hun instrument te etaleren. Op Ocean Of A Little Thoughts verlaat men voor even het progressieve rockpad om aan te schurken tegen stevige radiovriendelijke poprock, inclusief pakkend refrein.
Swallow The Green Tone maakt de laatste tien van de totaal vijftig minuten vol. Een atmosferisch begin met zwevende toetsen en gitaarspel dat doet denken aan Anathema en Pink Floyd (periode “Wish You Where Here”), vloeit over in een vocaal stuk waarin Roszak en Lagoda gezamenlijk optrekken. Langzaam stuwen Roszak en het gitaarwerk van Klimek het nummer naar een climax. Het is een passend slot voor een verrassend sterk album.
Met “Lost In Perception” heeft Retrospective afgerekend met de kinderziekte waar het op “Stolen Thoughts” last van had. Na een goede genezing bevindt de groep zich nu in de late pubertijd op weg naar volwassenheid. Aan het fraai verzorgde artwork zal het niet liggen, mocht het onverhoopt mislopen. Het album is wat mij betreft een (hernieuwde) kennismaking met deze Poolse groep dubbel en dwars waard.
Hans Ravensbergen