RhetoricaAlbum

Rhetorica is een Roemeense band met een toetsenist die in Frankrijk is gaan wonen. Dat is niet alledaags en buitengewoon onhandig. Ook opmerkelijk is de ontstaansgeschiedenis van deze band. In 1997 voegden de bands Dirty Shirt en Legion zich samen om als een eenmalig bedoeld project, luisterend naar de naam Rhetorica, een festival te openen. Dat was zo’n succes dat Rhetorica officieel een band werd die twee jaar lang behoorlijk aan de weg timmerde met grotendeels eigen werk totdat er enkele leden naar het buitenland vertrokken. Als in 2004 Rhetorica wordt heropgericht werkt men het materiaal van destijds verder uit en in het begin van 2005 ziet hun debuut cd “Ganduri” het levenslicht . Enkele maanden later zit ondergetekende te luisteren naar dit resultaat.

Ik kan goed begrijpen dat de band met deze lat-relatie wil bestaan, want ‘verwegwoner’ Mihai Tivadar is veelal met sprankelende pianoklanken de perfecte toetsenist voor Rhetorica en de twee gitaristen Otto Ullman en Dani Prikop geven een meerwaarde aan de digitale klanken van Tivadar. De gitaren zijn afwisselend, scherp, mooi, lief en vaak onafscheidelijk. De muziek bevat door beide gitaristen aangedragen elementen van metal en folk in een tamelijk sferische omgeving waar zo af en toe een wat Pink Floyd-achtige jaren ’70 gloed overheen hangt. Een naam als Ayreon komt dan al snel op, temeer omdat “Ganduri” eveneens een conceptplaat is, of beter gezegd: een themaplaat. Ganduri betekent ‘gedachten’ en deze schijf gaat dan ook over iemands zoektocht naar antwoorden voor zijn bestaan. Tevens heeft Rhetorica evenals Ayreon een onmiskenbaar hedendaags karakter. Arjen Lucassen hoeft echter niet te vrezen, hij krijgt geen concurrentie uit de Balkan. Daar is Rhetorica niet briljant genoeg voor. Rhetorica is een goede band met goede bedoelingen waar ze zich helaas een beetje in verslikt hebben.

De themaplaat die “Ganduri” is bevat slechts één nummer van 52 minuten dat onderverdeeld is in achttien stukjes. In het Roemeens, echt waar, spreke men over capitolul 1, capitolul 2 etc. maar dit terzijde. Een simpel rekensommetje leert dan al snel dat dit gemiddeld nog geen drie minuten is per capitolul. Een paar ideetjes minder had waarschijnlijk een beter geheel opgeleverd, want nu komt niks tot echt grote hoogte. Hap, slik, weg. Dat is jammer. De sferen wisselen me te snel. De goede individuele verrichtingen zijn vaak te kortstondig en hadden beter verdiend. De gave melodieuze gitaar van Liniste krijgt plotseling een tempovertraging voor de kiezen en de heerlijke akoestische gitaar in Trezire had ook wel wat langer mogen duren. Het contrastrijke thema waar “Ganduri” op stoelt versterkt dit unheimische gevoel alleen maar.

De zang is in het Roemeens en als ik de gelukzaligheid hoor waarmee Dan Cracium het slappe slotnummer zingt, is dat misschien maar beter ook. Cracium lijkt namelijk het antwoord te hebben gevonden op zijn levensvraag. Persoonlijk heb ik een zwak voor Slavische talen, dus kan Cracium bij mij nogal een potje breken. Zijn prestaties zijn redelijk te noemen, terwijl hij geen geweldige zanger is maar de melancholie in z’n stem doet het. Bovendien is de samenzang met Otto Ullmann helemaal top. Sterk en toch ook meezingbaar zijn de refreinen van Priveste, niet toevallig het langste en meest songmatige nummer.

Het meeste materiaal op “Ganduri” is toch instrumentaal, hetzij in passages dan wel in hele capitolullen. Mi-e Greu is met z’n splijtende gitaarsolo erg goed en het pianospel van Liniste mag gerust subliem genoemd worden. Als de wollige synthklanken van het openingsnummer gezelschap krijgen van de ijzeren riffs in Nu-mi Amintesc en als ook in Mi-e Greu het tempo omhoog gaat naar een lekker metalstuk, blijkt ontegenzeggelijk dat Rhetorica met Ciprian Tarta en Pal Novelli een strakke ritmetandem in huis heeft. De heren fietsen gemakkelijk door de muziek, maar zien zich wel een aantal maal geconfronteerd met vrij gekunstelde overgangen. Hierdoor lijkt het enigszins of de muziek met tegenzin gekortwiekt is.

Het heeft me er niet van weerhouden te genieten van “Ganduri”. Ook naar het eind toe biedt deze cd fijne muziek, met uitzondering dan van het slappe slotnummer. Wel valt te constateren dat Rhetorica redelijk vaak uit hetzelfde vaatje heeft getapt, maar bij het aanhoren van het sierlijke pianospel van Tivader in Nu-mi Spune is dat eigenlijk maar gezeur. “Ganduri” is gewoon een goed debuutalbum.

Dick van der Heijde