RitualAlbum

De nieuwe plaat van de Zweedse prog-folk formatie Ritual heeft even op zich laten wachten, maar dan héb je ook wat. “The Hemulic Voluntary Band” verwijst naar een fanfare uit de boeken van de Zweedse schrijver en tekenaar Tove Jansson, maar getoeter hoef je niet te verwachten. De vierde studioplaat van Ritual staat bol van de door Gentle Giant, Genesis en vooral Jethro Tull geïnspireerde muziek die lekker wegluistert, af en toe wat treitert maar bovenal de oren streelt.

Het gelijknamige openingsnummer fungeert een beetje op dezelfde manier als de opening van “Sgt. Peppers Lonely Hearts Club Band” waarop The Beatles zich als de denkbeeldige band introduceerden. Het nummer is een lekker springerig stukje om de toon te zetten: dit is een band die met twee voeten in de jaren ’70 staat en daar met veel plezier aan refereert. Het tweede nummer In The Wild is een wat moderner, steviger rocknummer met een hamerende piano en knap drumwerk. In het midden verandert het nummer in een pianostukje dat van Supertramp gejat had kunnen zijn, maar al snel piepen de gitaren weer in een sterke, ruige gitaarsolo.

Late In November is een prachtig, rustig nummer met akoestische gitaren en knarsende fiedels. Door de instrumentatie is dit aanzienlijk meer folk dan prog, maar de grote klasse van Ritual schuilt natuurlijk vooral in de moeiteloze versmelting van die twee genres. Gaande het nummer zijn ook wat bedenkelijk scheve akkoorden én schitterende samenzang te horen, waardoor de luisteraar de aandacht er bij houdt. Vijf minuten trage folk is immers niet voor iedereen een hoogtepunt.

Het raadselachtige The Groke is ook een slepend nummer, maar wel heel spannend. Wat een Groke ook moge zijn, er gaat een behoorlijke dreiging van uit. Een fraai harmonium voegt wat onheilspellende klanken toe. Fijn nummer.

Waiting By The Bridge is weer een wat sneller nummer dat gelijk met de deur in huis valt. Vanaf de eerste noot gave samenzang in een van-de-hak-op-de-tak-nummer dat me aan A.C.T. doet denken, behalve het instrumentale tussenstuk waar een nummer van Gentle Giant op afgegeven heeft. Het is een vrolijk en funky opmaatje voor de hoofdmoot van het album.

A Dangerous Journey is een epos in de moderne zin van het woord: een aantal losse stukken aan elkaar geknutseld tot een wat rul geheel. Het opent met alle folk-instrumenten in de aanslag, het duurt wel negen minuten voordat er andere dan akoestische geluiden klinken en bijna elf voordat de drums invallen. Ook dan zijn de Gentle Giant invloeden niet van de lucht en voert een antiek klavinetje de boventoon. Het nadeel van zo’n uitgesponnen verhaal is dat een pakkend refrein ontbreekt. Ook vind ik het wel een hoop tekst. Dat neemt niet weg dat zanger Lundström (ook lid van Kaipa) een prettige zangstem heeft en de boel goed aan de gang houdt. Dankzij de uitstekende ritmesectie is de muziek ook lekker stevig en stuwend. Na een vervreemdend stukje harmonium met ontspoord glockenspiel volgt een beeldschoon gezongen canon, een cool potje jazz, een klontje hard-rock en een gedragen finale. Het schiet alle kanten op, maar de mannen houden het stuk mooi bij elkaar.

Ritual heeft met dit album een enorme stap vooruit gezet. Er staan vijf briljante nummers en een sterk epos op zonder een zwakke minuut. Natuurlijk moet je van die folkinvloeden houden. Ik denk dat Jethro Tull-haters hier geen plezier aan beleven. Aan de andere kant is het een zeer knap gearrangeerd en perfect uitgevoerde collectie wereldnummers. De samenzang is één van de grootste pluspunten, naast de lyrische en zeer melodische composities. In tegenstelling tot wat de band live nogal eens parten speelt vliegen de heren hier nergens uit de bocht. Tot nu toe is dit mijn plaat van het jaar.

Erik Groeneweg