RiversideConcert

Na het overlijden van gitarist en vriend Piotr Grudziński (2001-21-2-2016) was het even stil rond Riverside. Er was zelfs sprake van dat de band het bijltje erbij neer zou gooien. De anticipatie is dan ook gigantisch voorafgaand aan het optreden, de eerste serie van shows na de tragische gebeurtenis. Na het wisselend ontvangen dubbelalbum “Eye Of The Soundscape” uit 2016, en het zeer recent uitgekomen “Lost ‘n’ Found: Live In Tilburg”, een live dubbelalbum, opgenomen in 013 in Tilburg, is het weer tijd voor een aantal live optredens. Onder de naam ‘Towards the Blue Horizon Tour’, een serie van 28 shows, werd in april gestart in thuisland Polen en via Duitsland, Zwitserland, Spanje, Frankrijk, Engeland en Nederland (4 shows) en een slotoptreden wederom in Polen, in Krakow, op 30 mei. Volgens de website van de band zal de tour in het najaar een vervolg krijgen met optredens in andere Europese landen.

Zoals reeds gezegd, de anticipatie is hoog, de spanning neemt voelbaar toe naarmate het moment van aanvang dichter bij komt. Dat wordt nog eens verder opgevoerd door de muziek van “Eye Of The Soundscape” die op band wordt afgespeeld. Er wordt al wat ongeduldig geklapt door een enkeling, de rest blijft relatief rustig wachten. En dan is het eindelijk zo ver, zo ongeveer rond kwart voor negen betreden drie mannen het podium van een tot de nok toe gevulde Boerderij in Zoetermeer. De drie originele leden van Riverside nemen een werkelijk ovationeel applaus in ontvangst van het enthousiaste publiek en dat gaat zo enkele minuten door, ongekend.

Voorman Mariusz Duda opent de avond met een onvervalst ‘goedenavond’, dankt namens zijn twee maten het publiek en verzorgt een korte introductie waarbij hij het nieuwe Riverside aan de fans voorstelt. Hij spreekt de verwachting uit dat wij de vernieuwing op prijs stellen en dat de muziek ons nog steeds zal aanspreken. Om vervolgens de daad bij het woord te voegen en met zijn drieën het nummer Coda te spelen, ingezet met verstilde klanken op basgitaar en toetsen, de zaal luistert ademloos toe. Pas halverwege zal nieuwe gitarist Maciej Meller zich bij de band voegen om gezamenlijk een bijna hypnotische uitvoering ten gehore te brengen. Coda loopt vrijwel naadloos over in Second Life Syndrome, het titelnummer van het gelijknamige album uit 2005, wat een gedreven en intense uitvoering krijgt. Er is volop ruimte voor nieuwe man Maciej Meller om te excelleren, zeker in het laatste deel van het ruim 15 minuten durende nummer. Een stormachtig applaus is de terechte beloning voor de band. Na al dat geweld is Conceiving You, met prachtige piano en de mooie zangstem van Mariusz Duda, een welkom melodieus tegenwicht. Caterpillar And The Barbed Wire wordt gekenmerkt door de pulserende basgitaar van Duda, de harmonie vocalen van toetsenist Łapaj en diens duet met de gitarist. Dan is het de beurt aan het ritmische The Depth Of Self-Delusion met zware metaal gitaar en een melodieus en Oosters aandoende bassolo aan het einde, het publiek dwingend tot een open doekje. Helaas komt de toetsensolo niet goed door, jammer.

De Polen zijn altijd al een sympathieke band geweest, waarschijnlijk is het de nederige uitstraling, wars van vedetteneigingen, die het hem doet. Toetsenist Michał Łapaj heeft het duidelijk naar zijn zin; met een big smile is hij constant bezig contact te zoeken met het publiek, met hier en daar een knikje van herkenning. Maar vooral toch druk in de weer met zijn vintage toetsenborden, waaronder een Prophet 5, een MiniMoog en een originele Leslie box, de moderne Korg Kronos even buiten beschouwing gelaten. Drummer Piotr Kozieradzki is net een machine, maar dan eentje met emotie. Grote delen van het optreden lijkt hij volledig in trance te zijn. Opvallend is ook zijn veelvuldige gebruik van de cymbalen op zijn Paiste drumkit. Nieuwe gitarist Maciej Meller is op onopvallende wijze opvallend, op indrukwekkende wijze geeft hij invulling aan de partijen van zijn voorganger Piotr Grudziński. Dat zijn podiumpresentatie bescheiden is, zal niet meer dan logisch klinken. Toch is duidelijk dat de band een aanwinst heeft aan deze snarenkoning, ik kon hem op geen enkel foutje betrappen en hij maakt een rustige, solide en ervaren indruk. Mariusz Duda is de onbetwiste leider van de band, daarnaast is hij uiterst belangrijk als zanger met die geweldige karakteristieke stem van hem maar ook door zijn stuwende en melodieuze basspel. Bovendien is het een innemende en uiterst sympathieke podiumpersoonlijkheid die letterlijk en figuurlijk de juiste snaar weet te raken.

Er wordt een kruk aangedragen voor diezelfde Duda die, gewapend met akoestisch gitaar, een welgemeend dankwoord richt aan de Boerderij en de in groten getale opgekomen fans. Hij geeft nogmaals aan hoe noodzakelijk die steun van het publiek wel niet is voor de band. Waarna een prachtige ingetogen semi-akoestische versie van Lost (Why Should I Be Frightened By A Hat?) wordt ingezet met volop ruimte voor solo’s van zowel gitaar als Prophet synthesizer, geen drums deze keer. De door Duda gewenste participatie van het publiek komt maar moeizaam op gang. De zware bas van de bandleider kondigt het begin aan van 02 Panic Room. ‘Sweet shelter of mine’ wordt hier wel luidkeels meegezongen, dit is overduidelijk een publiekslieveling. Het bekende tegendraadse loopje van Saturate Me wordt door drie instrumenten vrijwel unisono gespeeld, toetsen, gitaar en basgitaar werken eendrachtig samen. Prima slagwerk ook van een hevig zwetende Piotr Kozieradzki. Zijn drum roadie is het gehele optreden present, zittend achter het drumstel, en reikt hem de noodzakelijke handdoek aan.

De keuze van de setlist is altijd een discussie waard, voor deze tour ligt de nadruk vooral op het meer recente werk, een enkele uitzondering daargelaten. “Shrine Of New Generation Slaves” uit 2013 en “Love, Fear And The Time Machine” uit 2015 leveren elk vier nummers, het album “Rapid Eye Movement” uit 2007 is slechts goed voor één nummer (02 Panic Room), terwijl er maar drie songs ouder zijn dan tien jaar, alle afkomstig van “Second Life Syndrome” uit 2005. Het publiek leek zich prima te kunnen vinden in de keuze van de band. De lichtshow is weer geweldig, zowel ingetogen als uitbundig, en altijd passend bij de stemming van de muziek, hulde. Het decor is tegelijk simpel maar effectief, een drietal driehoeken waarop lichteffecten worden geprojecteerd. Daar staat tegenover dat het geluid deze keer helaas niet altijd even goed is, vreemd genoeg, met name de toetsen komen er bekaaid vanaf. Het loont dus niet altijd om je eigen zaal mixer mee te nemen, blijkbaar.

Escalator Shrine start met een kakofonie aan geluiden. Een inventief basloopje, Fender piano, melodieuze gitaar en een razende Hammond orgelsolo met Floyd invloeden markeren dit epische nummer van ruim twintig minuten. Een oorverdovend applaus wordt in stilte ontvangen door de band. Before start met repetitief tromgeroffel en een melodische baslijn waarna een toetsengordijn de zwervende gitaar omlijst. Als het geluid langzaam wegsterft verlaat de band in stilte het podium.

De zaallichten floepen aan, geen toegift? Geen paniek, vals alarm, de band keert al snel terug en Duda richt een emotioneel dankwoord aan zijn fans, die hij familie noemt, na een in meer opzichten tragisch jaar. De eerste tonen van Towards The Blue Horizon worden gespeeld, badend in blauw licht. En dan die tekst: ‘And miss you so, wish I could be strong, when darkness comes.’ Een prachtig eerbetoon aan overleden vriend Piotr. Als allerlaatste nummer wordt opnieuw Coda gespeeld, ditmaal in een afwijkende versie, meer optimistisch, je wilt toch op een plezierige manier de avond afsluiten, nietwaar? Heel veel ruimte tussen de noten, de opening op basgitaar, een prima gitaarsolo en een toetsenbijdrage à la Rick Wright maken het nummer tot iets bijzonders. De goede toehoorder zal nog flarden van Goodbye Sweet Innocence herkennen en Duda maakt van de gelegenheid gebruik om de bandleden nog eens uitgebreid te introduceren. Het einde van het nummer en het concert wordt op dezelfde wijze ingezet als de manier waarop het begon, met verstilde klanken op basgitaar en toetsen, je kunt een speld horen vallen, ronduit indrukwekkend.

Het publiek beloont de band met een minutenlange staande ovatie, door de heren musici beantwoordt met diverse diepe buigingen. Met een accentloos ‘dank u wel’ wordt de show afgesloten, na ruim twee uur is het optreden ten einde. Heftig, emotioneel, passievol, sfeervol, intens, gedreven, allemaal woorden die van toepassing zijn op het optreden van de vier Polen in Zoetermeer. We zijn getuige geweest van een geweldig concert, volledig uitverkocht met 750 man, op een mooie en vooral warme Hemelvaartsdag in Zoetermeer. En belangrijker: Riverside is weer helemaal terug.

Verslag: Alex Driessen
Fotografie: Monica Duffels (Cultuurpodium Boerderij)