Een van de moeilijkste soort albums om te maken, is volgens mij nog steeds het live-album. Je kan dan wel zeggen dat het eenvoudiger dan een heel nieuw studio-album te maken omdat je hier als band niet met een stapel nieuwe nummers moet komen. En ja, ik moet toegeven dat dit argument natuurlijk ook wel klopt, bij een live-album gaat het meestal om materiaal dat al een tijdje geleden is geschreven en op album uitgebracht. Bij live-albums ligt de moeilijkheid naar mijn aanvoelen eerder bij de productie. Die is voor veel critici bijna nooit goed, altijd is er wel iets aan op te merken. Grosso modo kan je zeggen dat er drie verschillende veelgehoorde kritieken zijn. Of het album is overgeproduceerd of er is zoveel aan bijgespeeld in de studio of er is te weinig aan gedaan en de productie klinkt voor geen meter.
En hoe zit het dan nu ook met “Ai Cancelli Dell’Ombra” van Runaway Totem? Toch het onderwerp van deze recensie tenslotte. Wel, ik zou graag zeggen dat geen van voornoemde kritieken van toepassing is op dit album maar jammer genoeg zou dat de waarheid oneer aandoen. De productie van dit album is namelijk echt wel zeer ondermaats te noemen en dat maakt de luisterervaring toch een stuk minder aangenaam.
Gelukkig kan Runaway Totem wel verzachtende omstandigheden inroepen: het betreft hier namelijk opnames op twee tracks van een concert uit 1994. Toch zijn er live-albums in dezelfde omstandigheden die een beter geluid opleveren na veel gesleutel in de studio. Maar geeft dat dan hetzelfde live-gevoel mee? Is dat dan nog even authentiek? Het hangt er maar vanaf wat je als luisteraar zelf in een album zoekt natuurlijk. Ikzelf kies dan eerder om deze opnames zo te laten, zonder teveel sleutelwerk.
Enfin, nu dit achter de rug is lijkt het tijd om meer op de muziek zelf te concentreren. En die staat er wel, wat je ook over de productie mag denken. Zoals aangegeven betreft het hier een concert uit 1994, op een moment dat Runaway Totem alleen nog maar “TrimeGisto” uitgebracht heeft. Als tijdsdocument van een band die bijna twintig jaar later toch een gevestigde waarde binnen de zeuhl geworden is, kan “Ai Cancelli Dell’Ombra” dus echt wel tellen.
Wat meer is, de nummers uit die vroege periode waren ook gewoon best sterk. Ook toen al maakte de band zijn typische zeuhl, geïnspireerd door enerzijds de Franse zeuhl-tak waar Magma natuurlijk de drijvende kracht was en anderzijds de Japanse zeuhl die meer jazz-rock geïnspireerd is met bands als Koenjihyakkei of Happy Family. Ik moet wel zeggen dat Runaway Totem vaak eerder naar de Japanse (en dus jazzrock) traditie teruggrijpt dan naar Magma. Zo zou ook een band als Brand X als inspiratiebron gezien kunnen worden en krijgen we ‘stevigere’ zeuhl dan wat we in Frankrijk op ons bord zouden krijgen.
Nu zijn er buiten de productie en de setlist nog wel andere dingen belangrijk aan zo’n live-album. Neem nu de band zelf: staan ze er? Druipt het plezier er van af of staat de band eerder plichtsmatig te spelen? Toch dingen die je wel kan merken als luisteraar en die wel degelijk een invloed kunnen hebben op de luisterervaring. En ik kan iedereen wel gerust stellen hoor, de band staat er en speelt met plezier. Wat meer is, ondanks dat ze nog maar aan het begin van hun carrière stonden, lijkt Runaway Totem al een geroutineerde live-band te zijn.
Is dit album dan een aanrader? Tja, dat is eigenlijk geen makkelijke vraag. Ik ben hier als fan echt wel tevreden mee, want het is zeer tof om Runaway Totem eens op een live-album te horen. Maar mede doordat dit een opname betreft van de vroege Runaway Totem kunnen we bijna spreken van bootlegkwaliteit. Daarom moet ik besluiten dat “Ai Cancelli Dell’Ombra” vooral een uitgave is geworden voor de echte fans die zich niet laten afschrikken door de mindere productie.
Peter Van Haerenborgh