RIO was voor mij heel lang de populaire afgekorte versie van Rio de Janeiro. Er was zelfs een periode waarin ik dacht dat ‘dit soort’ muziek afkomstig was uit de Braziliaanse feeststad. Totdat ik ontdekte dat R.I.O. staat voor Rock In Opposition, een substroming binnen de progressieve rock. Niet dat ik de betekenis kon plaatsen, want de vertaling ‘rock in oppositie’ maakte het voor mij allemaal niet eenvoudiger. Net als de betekenis van progressieve rockmuziek overigens.
Samla Mammas Manna was een Zweedse progressieve rockband die aan het eind van de jaren ’70 deel uitmaakte van de R.I.O.-beweging. Ze waren hét R.I.O.-product uit Scandinavië. De muziek kan het beste worden gekarakteriseerd als virtuose muzikale kunde, verwijzingen naar het circus en absurde humor. In dat opzicht is de muziek te vergelijken met de stijl van Frank Zappa. “Måltid” uit 1973 is het tweede album en tevens het populairste album van de groep. Het uitbundige en vrolijk klinkende album is volledig instrumentaal. Gezongen in de letterlijke betekenis van het woord, wordt er niet. Er passeren regelmatig vreemde en kolderieke stemmen de revue, waarbij de stem als instrument wordt ingezet. Zo kan het zijn dat je als luisteraar in het nummer Syster System denkt uitgelachen te worden. Het past in de humor van de muziek dat feitelijk een bonte schakering is van progressieve rock, Scandinavische folkmuziek, jazz, fusion, avant-garde, Canterbury en wereldmuziek. Er wordt volop gebruik gemaakt van ongebruikelijke instrumenten als accordeon, bellen, marimba en tal van percussie-instrumenten. Mocht je onderweg het gerinkel van flessen en kettingen horen dan is dat juist. Eigenlijk is de heren niets te dol. Het vernuftige is dat het allemaal precies past en één geheel vormt.
De band onderging in de loop van de jaren nog verscheidene bezettingswijzigingen en veranderde ook wel eens van naam. Daarbij vernieuwden ze telkens hun muziek. In 1999 kwam de band terug onder hun oorspronkelijke naam en bracht nog één album uit, namelijk Kaka. Schuif net als ik je eventueel bestaande vooroordelen aan de kant en duik in de wereld van RIO. Deze schijf is daarbij een uitstekend startpunt. Het verstevigt in elk geval je lachspieren.
Hans Ravensbergen