Sand SnowmanAlbum

Onder de naam Sand Snowman brengt de in Engeland woonachtige Ier Gavan Kearney al sinds 2006 eigenzinnige albums uit. Hierbij laat hij zich niet leiden door een vastomlijnd palet aan conventies, en neemt hij de vrijheid om verwachtingen te ondermijnen. Dit is wederom het geval op zijn nieuwe album, dat ondanks de melodramatische titel “The World’s Not Worth It” niet gevuld is met postpuberale jammerzangen over de tragische dood van je moeder’s cavia. Het album is namelijk een postfolkproginterpretatie van de esthetiek van bepaalde klassieke componisten. Zoals het door het label, Tonefloat, omschreven wordt, beweegt Kearney zich op dit album op “kamermuziekvolume” door de folk, ambient en progressieve rock.

Niet dat deze klassieke dimensie direct bij eerste beluistering naar voren komt. Kearney’s minimalistische stijl doet mij in de eerste plaats denken aan muzikanten als Talk Talk, Syd Barrett, Nick Drake, Pink Floyd en zo nog een en ander (voor een lange lijst referenties, zie Frans Schmidts recensie van “Two Way Mirror”). De stemmige, soms hoekige  akoestische gitaar en piano scheppen in combinatie met andere elektrische en akoestische instrumenten een melancholische sfeer die soms warm, soms koud is. De composities hebben geen strakke pop- of rockstructuur: de luisteraar hoeft geen meedein refreintjes te verwachten. De zang van Kearney zelf en van zangeres Moonswift fungeert ook eerder als sfeerinstrument dan als medium om een talige boodschap over te brengen. Overigens is het fraaie A Life Rehearsed, met gastzang van Steven Wilson, hierop de uitzondering.

Volgens het begeleidende schrijven heeft Kearney zich op dit album sterk laten inspireren door Romantische klassieke componisten als Maurice Ravel en Claude Debussy, maar ook door moderne componisten als Alexander Scriabin en Olivier Messiaen. Overigens zou ik hier zelf ook Bela Bartok en Arnold Schoenberg aan toevoegen. Soms bespeur ik passages die mij meer doen denken aan bijvoorbeeld de strijkkwartetten van Bartok dan aan het (fenomenale) “Quatuor pour la fin du temps” van Messiaen. De aparte combinatie van klassieke invloeden is erg interessant: in nummers als Ice and Rainbows en Under the Stares worden bijvoorbeeld romantische pianopassages plotseling onderbroken met dissonante zang of instrumenten, waarbij ook sterk gespeeld wordt met de verschillen tussen elektrische en akoestische instrumentatie. Dit werkt zeer bevreemdend, maar ook zeer bevredigend: de overgangen geven de muziek een unieke spanning.

Omdat het album zo subtiel is opgebouwd is en zoveel invloeden combineert, is “The World’s Not Worth It” een behoorlijk moeilijk te doorgronden album. Desondanks – of juist daarom – is het een fascinerende plaat, die de luisteraar noopt tot herhaaldelijke beluistering. De manier waarop Sand Snowman Kearney mooi met lelijk combineert, en er bij wijze van spreken niet voor schroomt om er af en toe met gestrekt been in te komen gedurende de fraaie romantische stukken (ik heb een voetbalmetaforen weekje) getuigt van moed en visie. Voor liefhebbers van wonderschone ingetogen, spannende intelligente muziek is “The World’s Not Worth It” dan ook zeker de moeite waard.

Christopher Cusack

Special Edition (met bonus-CD):

2LP: